Stap 1: maak een overzicht van de Deliveroo-criteria per zzp’er
Bekijk welke zzp’ers je inhuurt en of zij daadwerkelijk als zelfstandig ondernemer worden aangemerkt. Vul hiervoor onderstaand schema voor jezelf in. De toelichting op de 10 punten staat omschreven onder het schema.
Groen = duidelijk dat het om opdrachtgeverschap en een zzp'er gaat
Oranje = als je twijfelt aan de hand van de gezichtspunten
Rood = als het kenmerken van een arbeidsrelatie heeft
Scoort de zzp'er overwegend oranje of rood? Dan is het belangrijk om de werkwijze aan te passen of te kijken naar een dienstverband.
Toelichting Deliveroo-gezichtspunten
1. Aard en duur van de werkzaamheden
- Is er sprake van een resultaatsverplichting of een inspanningsverplichting?
- Hoe is de complexiteit van het werk?
- Denk ook aan het rechtsvermoeden voor het bestaan van een arbeidsovereenkomst als er langer dan drie maanden, wekelijks dan wel minimaal 20 uur per maand wordt gewerkt. In de rechtspraak lijkt een jaar als grens te worden geduid, maar er zijn voorbeeld van langere projecten.
2. Wijze waarop werkzaamheden en werktijden worden bepaald
- Wordt alleen op resultaat beoordeelt?
- Wanneer wordt er gewerkt?
- Op welke locatie? Op een bouwlocatie is het logisch dat uit veiligheidsoverwegingen de bouwplaats niet 24/7 open is. Hangt erg samen met functies en beroepen.
3. Inbedding van werk en werker
- Worden werkzaamheden verricht die behoren tot de kernactiviteit van de opdrachtgever?
- Hebben de werkzaamheden een structureel karakter?
- Zijn gedragscodes van toepassing?
- Wordt zij aan zij met medewerkers gewerkt?
- Gaat de zzp’er mee met personeelsuitstapjes?
- Krijgt hij een kerstpakket?
- Maakt hij gebruik van bedrijfsmiddelen van de opdrachtgever? (e-mailadres is minder relevant gezien ICT beveiliging)
- Wie bepaald de inroostering?
4. Al dan niet bestaan van een persoonlijke verplichting het werk uit te voeren
- Vrije vervanging is door de uitspraak in de Uber-zaak geen garantie voor het niet aanwezig zijn van een arbeidsovereenkomst.
- Is de vrije vervanging realistisch? Dit past niet bij een expert. Een pool van mensen is geen oplossing.
5. Wijze van totstandkoming van de contractuele regeling
- Is er aantoonbaar onderhandelt over prijs en voorwaarden?
6. Wijze waarop de beloning wordt bepaald en waarop deze wordt betaald
- Wordt er een factuur gestuurd (met btw) of is er sprake van selfbilling?
- Stukloon/per project of per uur?
- Als het werk niet naar tevredenheid is afgerond moet het werk dan op kosten van de zzp’er opnieuw worden gedaan?
- Wordt er per daadwerkelijk gewerkt uur betaald? Of volle weken ook als is er niet altijd werk?
- Worden reiskosten etc. apart in rekening gebracht?
7. De hoogte van de beloning
- Hoge beloning riekt meer naar overeenkomst van opdracht dan beloning gelijk aan werknemers
8. Loopt degene die het werk uitvoert commercieel risico?
- Heeft hij investeringen gedaan? Bijvoorbeeld bestelbus kwalificeert als investering, laptop en telefoon niet.
- Heeft hij een verzekering voor aansprakelijkheid bij schade? Debiteurenrisico is minder sterk dan een aansprakelijkheidsverzekering.
9. Gedraagt hij zich als ondernemer in het economisch verkeer?
- Doet hij aan acquisitie?
- Heeft hij meerdere opdrachtgevers?
- Mag hij zelfstandigenaftrek claimen?
10. Zijn er nog andere omstandigheden die meewegen?
Een aantal aandachtspunten:
- De Belastingdienst heeft aangekondigd dat deze gezichtspunten niet een volledige lijst hoeft te zijn, ook hebben we geen indicatie over de wegingsfactoren.
- Er zijn vragen gesteld aan de Hoge Raad inzake het ondernemerschap. Het advies van de Advocaat Generaal zegt dat bij alle elementen het ondernemerschap al wordt meegewogen, pas als “de stemmen staken” wordt gekeken naar de aanwezigheid van ondernemerschap. Het werk is bepalend.
- De ondernemingsvorm van de zzp’er is niet relevant. Dus eenmanszaak, BV, maatschap of vennootschap onder firma maken geen verschil.
- Buitenlandse zzp’ers moet je op dezelfde manier beoordelen als Nederlandse zzp’ers.
Stap 2: bepaal wat je als organisatie wilt
Definieer wat voor organisatie je wilt zijn en welke beleid daarbij past. Ga je heel veel risico's nemen, ga je op het lijntje lopen of ga je iedereen in dienst nemen? Ga naar aanleiding hiervan in gesprek met je zzp'ers in het licht van de huidige regelgeving, hoe je samen vanaf 1 januari 2025 verder gaat.
Stap 3: ga het gesprek aan en leg afspraken goed vast
Ga het gesprek aan met je zzp'ers en neem eventueel contact op met de Belastingdienst over twijfelgevallen. Voer het gesprek over de toekomst (vanaf 1 januari) en leg de afspraken goed vast.
- Leg vast als je een aanbod voor in dienst hebt gedaan en de zzp’er wil hier niet op ingaan.
- Als de zzp’er niet in loondienst wil is het een optie om loonheffing en premies af te gaan dragen. Dan voorkom je dat de problemen bij jouw als opdrachtgever komen te liggen.
- Maak vooral de stap van tijdelijke functie naar een echt project.
- In dienst kan ook voor bepaalde tijd en parttime. Zeker als in 2025 de mogelijkheid van een jaarurenmodel in de cao komt is een dienstverband een serieuze optie.
- Voorbeelden van arbeidsovereenkomsten vind je op onze website via www.cumela.nl/aok
Stap 4: blijf monitoren
Controleer doorlopend of de afspraken in de praktijk worden nageleefd. De Belastingdienst kijkt namelijk naar de werkelijke situatie, niet naar wat er op papier staat. Denk goed aan uniek en specifiek. Dat zijn de woorden die relevant zijn om iemand als zzp’er te kunnen inhuren.
De praktijk is dus leidend, niet wat er op papier staat. Een overeenkomst met afspraken die worden uitgevoerd helpt wel.
Overige actiepunten
- Zorg dat je kopie ID-bewijs van zzp’er hebt (voorkom hiermee anoniementarief)
- Kijk naar je kvk-inschrijving. Wat zijn jouw werkzaamheden? Wat doet je zzp’er?
- Leen geen zzp’ers door, jij bent hiervoor verantwoordelijk/aansprakelijk. Als het fout gaat is er een dienstverband met de doorlener.
- Als de situatie niet duidelijk is lost een intermediair of website het probleem niet op
- Kijk naar de omschrijving op de factuur van de zzp’er, komt deze overeen met hoe er wordt gewerkt?
Risico’s voor beide partijen
- Arbeidsrecht: is van toepassing
- Fiscaal: naheffingen en verrekenen belastingvoordelen. Boetes blijven achterwege als je aantoont dat je stappen zet tegen schijnzelfstandigheid
- Sociale zekerheid: nabetalen premies en eventueel eigen risicodragerschap
- Pensioen: nabetalen premies
Verhaal naheffingen bij de zzp’er, anders wordt het bedrag gebruteerd! (premies werknemersverzekeringen/zorgverzekeringswet kun je niet verhalen, alleen loonheffing)
Bij zzp’er kan de Belastingdienst wel 5 jaar terug corrigeren (ook afgesloten jaren). De zzp’er kan arbeidsrechtelijk ook 5 jaar terug claimen.