Wateroverlast Gelderland

Gevolgen van wateroverlast voor cumelabedrijven

Datum: 10 augustus 2021
Laatst bijgewerkt: 10 augustus 2021
Door: Irma Gottenbos
Wateroverlast in Limburg en Noord-Brabant leidt ook tot schade voor cumelabedrijven. Cumela heeft op basis van signalen uit het veld heeft een verkenning gedaan naar de omvang van de schade en de gevolgen voor cumelabedrijven. De overlast heeft geleid tot schade maar ook meerwerk. Verder is de NOW-regeling opengesteld voor getroffen bedrijven.

Voor de verkenning hebben we contact opgenomen met diverse cumelabedrijven uit het getroffen gebied en met de LLTB. Wat we nodig hebben om een inschatting te maken van de totale schade is inzicht in het aantal hectare dat onder water heeft gestaan, de verdeling van die hectare over de verschillende gewassen en de gederfde inkomsten doordat deze gewassen niet geoogst zullen worden.

3.000 hectare onder water
De LLTB heeft ons gemeld dat op basis van hun inventarisatie zij tot de inschatting komen dat circa 3.000 hectare landbouwgrond onder water heeft gestaan. Een deel daarvan is grasland, dit wordt nu afgemaaid. Het besmeurde gras is niet meer geschikt als voeder voor het rundvee en zal dus afgevoerd moeten worden. Er is nog wel discussie over waar dat gras dan heen kan en wie dat gaat betalen. De granen kunnen gewoon geoogst worden, Agrifirm heeft aangegeven dat zij alle granen zullen innemen en dat dan op basis van analyses beoordeeld zal worden wat de bestemming van het graan wordt. In beide gevallen is hier dus geen omzetderving voor cumelabedrijven. De meeste andere gewassen (waaronder mais) moeten als verloren worden beschouwd, hoewel er ook de mogelijkheid bestaat dat van een deel van de mais nog MKS geoogst kan worden.

Omzetverlies per hectare
Met gegevens van enkele betrokken cumelabedrijven uit het gebied hebben wij een globaal omzetverlies per ha voor de loonwerker uit kunnen rekenen (dat is dus inclusief het gras- en graanland). Dit gemiddelde omzetverlies vanwege het niet kunnen uitvoeren van de oogst van gewassen komt op circa 440 euro per hectare. De totale schade door gederfde omzet voor dit gebied is dus: 3.000 x 440 = 1.320.000 euro!

Maar daar staat tegenover:

  • Meer werk doordat deze percelen nu een grondbewerking moeten ondergaan en er veel interesse lijkt om hier een groenbemester te zaaien, zodat meststoffen in het perceel vastgehouden worden en er een mooie extra vastlegging van organische stof in de bodem komt.
  • Meerwerk tijdens de waterramp en ook nu nog in het opruimen van het stroomgebied.
  • De mogelijkheid om via de NOW-regeling (ontstaan tijdens de coronacrisis) zelf een periode van drie aaneengesloten maanden te kiezen (bijvoorbeeld september, oktober en november) waarin normaal gesproken veel capaciteit naar oogstwerkzaamheden gaat. Als de omzet in die drie maanden minimaal 20% lager is dan in dezelfde periode in 2019, dan kan de subsidie verkregen worden.

    Conclusie
    De totale schade wat betreft gederfde omzet is relatief gering ten opzichte van de algehele schade en de schade voor de boeren (hoewel dit voor een enkel bedrijf wel veel geld kan zijn). Er zijn kansen om de omzet met andere werkzaamheden in de landbouw of daarbuiten te vervangen en er is een mogelijkheid voor loonsubsidie vanuit de NOW-regeling.