Pelotonaanpak zero-emissie werktuigen te ambitieus

"De rode draad tijdens de sessie was dat grote aannemers de ambities van onder meer Rijkswaterstaat, die nog groter zijn dan die van de overheid, omarmen", zegt Willemsen. Iets wat hem heel erg verbaast en waar hij zich grote zorgen over maakt. "Zeventig procent van het materieel waar ze het over hebben is in handen van de cumelasector en die kan die ambities nu nog echt niet waarmaken."

Twee scenario’s
Het eerste scenario wat tijdens de sessies aan bod kwam was het pelotonaanpak Ingroeipad Scenario Basis. Binnen dat scenario is voor licht materieel (tot 56 kW) vanaf 2028 een verbrandingsmotor uitgesloten. Dat dit voor middel (56-130 kW) en zwaarder materieel (>130kW) een grotere uitdaging is wordt onderkend door ze meer tijd te geven.

Naast het basispad ligt er ook een voorstel voor 'Uitdagend en haalbaar'. Daarin liggen de ambities behoorlijk wat hoger. "En de grote aannemers omarmen het en zeggen dit is mogelijk", zegt Willemsen. "Maar onze sector moet het gaan doen en wij maken ons heel veel zorgen over wat er nu gebeurt. Gelukkig is Rijkswaterstaat heel transparant in het delen van deze ambities zodat we erop kunnen reageren. Bovendien blijkt ook uit onafhankelijk onderzoek dat onze zorgen terecht zijn”.

Levertijden en beschikbaarheid
"Wij hebben in 2028 zelfs in de lichte categorie niet de machines om de ambities waar te kunnen maken. Een praktisch argument is dat voor 'gewoon' materieel de levertijden al fors oplopen en voor elektrisch, waar alleen vanuit Nederland vraag naar is, die levertijden nog veel groter zijn als het materiaal überhaupt al elektrisch beschikbaar is." Willemsen zegt dat hij namens Cumela en alle ondernemers die hiermee te maken hebben zijn best doet om dit verhaal onder de aandacht te brengen, "maar het landt nog niet bij de opdrachtgevers en overheid en daarom ben ik nu bezig om andere brancheorganisaties op te zoeken om zo onze stem meer kracht te geven."

"Wij willen de ambities waarmaken, maar dan moet er aan drie eisen worden voldaan:

1. Er moeten elektrische machines leverbaar zijn en ze moeten op tijd geleverd kunnen worden. 
2. Er moet laadcapaciteit komen op de plaatsen waar wij werken. 
3. Er moet een regeling komen voor het materieel wat nog niet afgeschreven is.

Pas als aan deze drie randvoorwaarden voldaan is komt emissieloos bouwen aan infraprojecten dichterbij."

Wetgeving & netcapaciteit blokkeert
Een uitdaging waarin zelfs een partij als ProRail tegen belemmeringen aanloopt zo blijkt uit een interview wat ze gaven aan een nieuwsblad voor de bouw. "We mogen op dit moment volgens wetgeving nog geen stroom doorleveren aan andere partijen". Dat terwijl juist deze partij op veel plekken langs het spoor stroom kan aftappen, bijvoorbeeld bij een trafo-gebouw of een wisselverwarming, bij voorkeur groen, zo melden ze op de eigen website.

Ook zijn er al diverse voorbeelden van cumelabedrijven die tegen bezwaren aanlopen, maar dan op het gebied van netcapaciteit. Diverse aanvragen voor netverzwaring voor een nieuw ‘gasloos’ bedrijfspand of voor het opladen van elektrisch materieel werden door de energieleverancier niet gehonoreerd in verband met beperkte netcapaciteit.

Wat betekent dat de sector pas echt goed aan de slag kan als ook de andere kaders goed ingevuld zijn en daarin ligt ook nog een uitdaging voor Cumela. "Er komt 180 miljoen euro beschikbaar voor Rijkswaterstaat, ProRail en Rijksvastgoedbedrijf om zero-emissie via aanbestedingen te belonen en Ik heb ze verzocht te borgen dat die middelen ook bij onze bedrijven terechtkomen. Ik ken inmiddels enkele goede voorbeelden waar grootbedrijven hierover met hun partners goede afspraken maken, maar dat is helaas meer uitzondering dan regel", zegt de beleidsmedewerker.

"Wij willen graag investeren in hetgeen gevraagd wordt maar hebben daar deze middelen hard voor nodig, want je hebt het toch al snel over een meerprijs van 50 procent of meer." Willemsen blijft zich daarom hardmaken voor ambities die praktisch en haalbaar zijn.