Petrouschka Werther

Hoe haalbaar is het programma Schoon en Emissieloos Bouwen?

Datum: 21 juli 2023
Laatst bijgewerkt: 28 november 2023
Door: Nico Willemsen
Op werkbezoek bij AH Vrij Groen, Grond en Infra maakte Petrouschka Werther directeur duurzame mobiliteit, bij het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat kennis met de cumelasector en werd de haalbaarheid van zero-emissie en Schoon en Emissieloos bouwen uitgebreid besproken.

Jan Vrij, directeur AH Vrij Groen, Grond en Infra, had mevrouw Werther uitgenodigd toen hij haar ontmoette tijdens de ontbijtsessie op de TKD. De directeur duurzame mobiliteit is bij het ministerie verantwoordelijk voor het programma Schoon en Emissieloos Bouwen (SEB). Ook op de TKD toonde zij zich al zeer geïnteresseerd en betrokken. Tijdens de ontbijtbijeenkomst hadden we onze zorgen geuit over de haalbaarheid van de doelstellingen van SEB. Hierover hebben we tijdens dit werkbezoek verder gesproken.

Een simpele rekensom laat zien dat de CO2-emissiereductie van -0,4 Mton CO2 overeen komt met 125 miljoen liter diesel.

Vergeet Stage V en HVO niet

We legden haar tijdens het werkbezoek uit wat onze zorgen zijn. Hoewel Cumela al vanaf het begin bij het SEB-programma betrokken is en de ingroeipaden op ons verzoek zijn bijgesteld zijn we nog niet tevreden. De ingroeipaden waarmee beoogt wordt de doelstellingen van het klimaatakkoord, het schone lucht akkoord en de aanpak stikstof in 2030 te bereiken zijn nog steeds zeer ambitieus. Een simpele rekensom laat zien dat de CO2-emissiereductie van -0,4 Mton CO2 overeen komt met 125 miljoen liter diesel. Dat correspondeert globaal met het jaarlijks verbruik van maar liefst 15.000 mobiele werktuigen. In de wetenschap dat, volgens BMWT, in 2022 slechts 10% van de verkochte shovels (>60PK) en graafmachines (>6t) zero-emissie was. Om deze reden vindt Cumela het rechtvaardig ook nog steeds aandacht te vragen voor schone verbrandingsmotortechnologie (Stage V/Euro 6) en het gebruik van HVO.

Hoge Zero Emissie eisen Amsterdam

Daarnaast is het zorgwekkend dat er opdrachtgevers zijn, o.a. gemeente Amsterdam, die het hoogste ambitieniveau van het SEB-programma nog niet ver genoeg vinden gaan. In hun aanbestedingen stelt Amsterdam vanaf 1 januari 2025 < 56 kW zero-emissie voor mobiele werktuigen verplicht. Dit kan ertoe leiden dat voor projecten waar omwille van vergunningverlening nabij N2000 gebieden zero-emissie écht noodzakelijk is dit materieel niet beschikbaar is. Dat dit om regulering vraagt was de directeur duurzame mobiliteit snel met ons eens.

We waren het snel eens dat we ons blijvend gezamenlijk moeten inzetten om de SEB-ingroeipaden haalbaar en realistisch in de sector te introduceren.

Ondersteun ondernemer

Ook hebben we met haar gesproken over de hoge kosten die niet eenzijdig bij de ondernemer mogen worden gelegd. Om die reden hebben we er bij haar ook voor gepleit dat het SEB-programma het ook verdient om financieel gestimuleerd te worden vanuit het klimaatfonds. Op dit moment worden hier alleen stikstofmiddelen voor aangesproken. Bovendien kunnen dan ook activiteiten buiten de bouw, zoals beheer en onderhoud in groen en cultuurtechniek daarvan profiteren.

Laadinfrastructuur kritische factor

Zelf gaf mevrouw Werther aan dat uiteraard ook de laadinfrastructuur een belangrijke kritische factor is. Bedrijfskundig adviseur André de Swart rekende haar voor dat de energievraag van het bedrijf van Jan Vrij overeen komt met maar liefst 1.100 huishoudens. En aangezien alleen de cumelasector al 3.000 bedrijven telt is die opgave enorm. Flexibelere wetgeving om op een slimme manier elektriciteit te distribueren is in de maak, aldus Werther. Maar ook de infrastructuur zal nog fors moeten worden uitgebreid.

Zorg voor haalbare en realistische ingroeipaden

Tijdens een rondgang langs de enorme diversiteit van machines legde Jan Vrij uit hoe complex het vraagstuk is. Voor veel van zijn machines zijn simpelweg nog geen elektrische alternatieven beschikbaar. Hij wacht daarom met het vervangen van deze verouderde machines tot die er wel zijn. We waren het snel eens dat we ons blijvend gezamenlijk moeten inzetten om de SEB-ingroeipaden haalbaar en realistisch in de sector te introduceren. Cumela houdt de vinger aan de pols.