In opdracht van het POV (producenten organisatie varkens) heeft het Nederlands Centrum voor Mestverwaarding een onderzoek gedaan naar de ontwikkelingen op de mestmarkt van 2023 tot 2026. Daarbij is ze er van uitgegaan dat er de komende jaren nog geen krimp van de veestapel plaats vindt.
In het onderzoek is gekeken naar de ontwikkelingen voor zowel fosfaat als stikstof. Voor fosfaat worden nog geen problemen verwacht omdat er nog steeds een flink deel van de fosfaat wordt geëxporteerd en er in Nederland nog gebruiksruimte is.
Heel anders is de situatie als je naar de stikstof in de mest kijkt. Op basis van de huidige benutting en de huidige export is er nu nog voldoende plaatsingsruimte. Dit zal volgens de onderzoekers ook in 2024 nog het geval zijn. Al blijft dat natuurlijk afhankelijk van het weer zoals ook dit jaar weer blijkt.
Het probleem met stikstof ontstaat volgens de NCM door de nadruk op fosfaat bij de export van mest. Hierdoor wordt er vooral bewerkte mest geëxporteerd met hoge fosfaatgehaltes. In Nederland blijft dan relatief veel stikstof achter, wat door het wegvallen van derogatie, een probleem kan gaan vormen. Naar verwachting daalt de gebruiksruimte voor stikstof daardoor van 8 miljoen kg naar 55 miljoen kg stikstof. Daar komt dan nog 7 miljoen kg bij door de komst van de bufferstroken zo heeft de Wageningen Universiteit berekend.
Hoe dan ook, zal de druk ook komend jaar op de markt flink toenemen doordat er steeds meer plaatsingsruimte wordt gezocht. Als oplossing noemt het NCM een aantal mogelijkheden zoals het uitbreiden van de mestexport om druk van de markt te halen. Daarvoor is dan wel een economische prikkel nodig om de export te stimuleren en moeten er snel de juiste vergunningen worden verstrekt voor de bouw van verwerkingslocaties.
Een ander alternatief is de toelating van stikstof uit mest als kunstmestvervanger. Daarvoor is dan wel snelle aanpassing van de wetgeving en het vlot opschalen van de productie nodig. Dan zou het ook een deel van de kunstmest kunnen vervangen.Tot slot zou natuurlijk ook krimp van de veestapel een oplossing kunnen zijn.
