De belangrijkste maatregelen die indirect wel goed uitpakken voor de sector betreffen vooral de reparatie van de koopkracht voor werknemers. Daarvoor wordt de eerste schijf van de inkomstenbelasting een klein beetje verlaagd en wordt de arbeidskorting verhoogd. Netto leveren deze twee maatregelen een werknemer ongeveer 500 euro per jaar op. Samen met een aantal andere maatregelen zoals verhogen van zorg-, huur- en kinderopvangtoeslag wordt hiermee het eerste deel van het koopkrachtverlies opgevangen. In combinatie met de net overeengekomen regeling om de energiekosten te beheersen, waarbij het voordeel oploopt tot ongeveer 2200 euro, moet dit het koopkrachtverlies volgens het CPB grotendeels op kunnen vangen. Hans Verkerk manager beleid van Cumela vindt overigens wel dat onverminderd gewerkt moet worden aan het verkleinen van het gat tussen bruto- en nettoloon. “Daarvoor is het bijvoorbeeld belangrijk dat de extra loonheffing op overwerk vervalt. Zeker omdat steeds meer werk buiten het dagvenster moet plaatsvinden. Voor werknemers gaat werken zo meer lonen.”
Een grote stap zet het kabinet tot verbazing van Cumela met het verhogen van het minimumloon met 10,15 procent per 1 januari 2023. Hoewel dit geen consequenties heeft voor het loongebouw van de CAO Groen, Grond en Infrastructuur is Verkerk wel verbaasd over de abrupte invoering van deze verhoging. “Met andere werkgeversorganisaties waren we hierover al geruime tijd met het kabinet in gesprek. We hadden voorstellen gedaan om dit gefaseerd in te voeren om zo het kostenverhogende effect te spreiden. Hoewel dit niet raakt aan de laagste loonschalen heeft dit wel effect omdat het minimumloon wel geldt voor bijvoorbeeld de zaterdaghulpen, BBL niveau 1, scholieren/studenten, huisman/-vrouw, asielzoekers, zelfstandige boeren en uitkeringsgerechtigden die tijdelijk op de bedrijven mogen werken.
Toekomstig mestbeleid en 7e Actieprogramma Nitraatrichtlijn
Cumela mist in de miljoenennota de invulling van twee al in 2020 aangenomen moties over het Toekomstig mestbeleid. In deze moties vroeg de Tweede Kamer om naast het spoor van grondgebonden melkveehouderij en volledige afzet van mest van hokdierbedrijven naar de mestverwerking, ook een spoor toe te voegen waarin onverwerkte mest van hokdierbedrijven rechtstreeks naar akkerbouwbedrijven kan worden gebracht en waarin hokdierbedrijven eigen mest op eigen grond mogen plaatsen. Verkerk: “We vinden hiervan in de miljoenennota niets terug, terwijl de invulling hiervan voor onze sector van groot belang is.”
Helaas ontbreekt nog steeds ook de duidelijkheid rond de invoering van het 7de actieprogramma nitraatrichtlijn constateert Verkerk. “Terwijl ondernemers nu alweer bezig zijn met het nieuwe seizoen ontbreekt nog informatie over de ligging van bufferzones, definitieve lijstjes met ‘wintergewassen’ en gewassen waar ‘vroege voorjaarbemesting’ is toegestaan. Hetzelfde geldt voor de extra voorwaarden voor de komende derogatieperiode. Ook daarvan is nog niets bekend. En ook over de maatwerkroute die het bedrijfsleven samen met de overheid ontwikkelt, blijft onduidelijk wat het ministerie nu wil. Terwijl we samen met de overheid met stoom en kokend water hebben gewerkt aan die maatwerkaanpak.”
Schoon en Emissieloos Bouwen
Voor het behalen van de duurzaamheidsdoelstellingen, zoals uit Klimaatakkoord, Schone Lucht Akkoord en aanpak Stikstof, wordt ondersteuning van het mkb-ondernemersklimaat door betere financiering aangekondigd. Vooralsnog zijn in de bijbehorende rijksbegrotingen van IenW, BZK en EZK nog geen nieuwe noemenswaardige extra middelen begroot. Genoemde bedragen waren reeds vorig jaar begroot en zijn nu aan betrokken ministeries uitgekeerd. Echter, uit persoonlijke gesprekken met ambtenaren van Schoon en Emissieloos bouwen maken we wel op dat er mogelijk op korte termijn een tweede 500 miljoen beschikbaar komt om de aanschaf van emissiearme machines te stimuleren. We blijven er wel op hameren dat dit niet alleen voor bouwbedrijven, maar ook voor ondernemers in beheer en onderhoud van groen & cultuurtechniek toegankelijk moet worden.
Stikstof
Het wordt duidelijk dat naast de landbouw ook industrie en de mobiliteitssector hun bijdrage moeten gaan leveren om de stikstof uitstoot naar beneden te brengen. Zo kunnen bereikbaarheids- en verduurzamingsprojecten de komende jaren alleen uitgevoerd worden als hiervoor stikstofruimte beschikbaar is. Dat zal ook de cumelasector direct of indirect gaan raken. Cumela sluit daarom graag aan bij de door I&W aangekondigde rondetafelgesprekken om de (on)mogelijkheden van het natuur- en stikstofbeleid voor onze sector te bespreken.
Verlaagde brandstofaccijns verlengd
Cumela is blij dat het kabinet de verlaging van de accijns op brandstof verlengd. Per 1 april 2022 is de dieselaccijns met 11,1 cent per liter omlaaggegaan en de accijns op benzine met 17,3 cent per liter. In 2023 worden de accijnzen gedurende de periode januari tot en met juni op hetzelfde bedrag gehouden als in 2022. In de tweede helft van 2023 wordt de accijnsverlaging langzaam afgebouwd.
Onderhoud infrastructuur
Komend jaar investeert het kabinet opnieuw fors in wegen, vaarwegen en het spoor. Daarvoor is in 2023 een bedrag van 4 miljard euro gereserveerd. Een mooie stimulans voor de sector nu de nieuwbouw door de stikstofproblemen steeds moeizamer tot stand komt. Er gaat 2 miljard naar spoor, 1 miljard naar wegen, 500 miljoen naar vaarwegen en 500 miljoen naar waterbeheer zoals dijken.
Voor de broodnodige klimaatadaptatie zal er fors worden geïnvesteerd in het beter vasthouden van zoet water (met name op de hoge zandgronden) doormiddel van het Deltaprogramma Zoetwater. Ook wordt ingezet op de beschikbaarheid, kwaliteit en verdeling van goed water en het voldoen aan de Kader Richtlijn Water door hiervoor €811 miljoen extra beschikbaar te stellen
Minder middelen richting Ctgb
Cumela constateert dat er minder financiële middelen worden vrijgemaakt voor toelatingsinstantie Ctgb. Terwijl de markt zit springen op het sneller toelaten van groene gewasbeschermingsmiddelen (laagrisico middelen) is een extra inspanning van de overheid op zijn plaats zijn om deze middelen sneller te kunnen beoordelen.
Meer voor onderwijs
Goed en toegankelijk onderwijs is een investering in de toekomst, zeker nu iedereen nodig is op de arbeidsmarkt. Het kabinet investeert in meer doorstromingsmogelijkheden binnen het onderwijs en in Leven Lang Ontwikkelen. Cumela is blij dat het Middelbaar Beroeps Onderwijs (MBO) daarvoor de waardering krijgt die het verdient en dat hiervoor nog 33 miljoen extra beschikbaar wordt gesteld.
