Als organisatie zijn we zeer teleurgesteld dat vlak voor het seizoen de regels zijn aangepast en veranderd. Gelukkig hebben we dit via de website al kunnen melden. Hieronder de belangrijkste aanpassingen op een rij.
Bufferstroken
Sinds 1 maart moet op alle percelen naast een sloot een bufferstrook worden aangelegd. Deze stroken mogen niet worden bemest. Er mag wel een gewas staan. Bufferstroken gelden ook voor telers die dit jaar niet meedoen aan het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB). Komend jaar wil de Minister de verschillende regels van derogatie, GLB en teeltvrije zones op elkaar afstemmen.
Standaard geldt naast een watervoerende sloot een bufferstrook van 3 meter. De bufferstrook mag echter niet meer dan 4 procent van het perceel beslaan. Bij langwerpige percelen betekent dit dat het perceel breder moet zijn dan 150 meter. Globaal kun je stellen dat op percelen die smaller zijn, de bufferstrook 1 meter gaat bedragen. Is ook dat meer dan 4 procent, dan gaat de strook naar 0,5 meter. Dit is bij percelen smaller dan 50 meter. De teler kan in zijn perceelsregistratie ook zien welke strook hij moet hanteren.
Bij sloten die droog zijn tussen 1 april en 1 oktober is de bufferstrook altijd 1 meter. Betreft het een KDW watergang, dan is de strook altijd 3 meter. Betreft het een ecologisch kwetsbare watergang dan is de strook zelfs 5 meter.
Vanggewassen na 1 oktober
Op zand en lossgronden moet dit jaar uiterlijk op 1 oktober een vanggewas zijn ingezaaid. Lukt dit niet, dan volgt een korting op de stikstofgebruiksnorm voor de teler in het volgende jaar. Bij zogeheten winterteelten is een vanggewas niet verplicht. Lijsten met winterteelten en rustgewassen zijn afgelopen najaar in een inspraakronde in consultatie geweest, maar nog steeds is niet duidelijk welke gewassen dat zijn. We hopen dat er in elk geval voor 1 oktober duidelijkheid is welke gewassen onder de winterteelten vallen en welke vanggewassen je in mag zaaien.
Extra Nutriënten verontreinigde gebieden
In de derogatiebeschikking van september 2022 is vastgelegd dat Nederland NV-gebieden moet vastleggen. Net als in 2022 vallen ook dit jaar de zandgebieden zuid, centraal en oost en het löss-gebied in deze categorie. In 2023 worden ook de waterschappen Noord-Hollands Noorderkwartier, Delfland en Brabantse Delta (voor zover nog niet aangewezen in 2022) als NV-gebied aangemerkt.
Voor telers in deze gebieden geldt de lagere derogatie van 220 kg stikstof uit dierlijke mest per hectare in 2023 en aanvullende voorwaarden voor het scheuren van grasland en een vanggewasverplichting na mais. Per 2024 volgt de definitieve aanwijzing van NV-gebieden. In NV-gebieden wordt de bemestingsnorm (het totaal van dierlijke mest en kunstmest) richting 2025 gekort met 20%.
Uitrijregels dierlijke mest veranderd
Om het makkelijk te maken heeft het Ministerie bepaald dat bouwland pas vanaf 15 maart bemest mag worden. Echter voor een groot aantal teelten, die worden aangemerkt als vroege gewassen mag weer wel vanaf 15 februari worden bemest. Dat moet dan wel vooraf bij RVO worden gemeld. De lijst bevat een groot aantal akkerbouwgewassen zoals tarwe, bieten, aardappelen, uien en nog 90 andere teelten. De complete lijst vind je op onze website. Deze mag je dus bemesten mits dit vooraf is gemeld.
Geen derogatie in specifieke gebieden
Vorig jaar werd al bekend dat derogatie niet geldt voor percelen die liggen in grondwaterbeschermingsgebieden en Natura 2000-gebieden. Voor deze gebieden geldt een norm van maximaal 170 kg stikstof uit dierlijke mest per hectare.
Pilot mineralen concentraat
In de brief wordt duidelijk dat de Europese Commissie ook kritisch is op de pilot met mineralenconcentraat. Het ministerie houdt echter vast aan een verlenging van de pilot met 2 jaar. Op deze wijze kunnen de kwaliteitsparameters voor RENURE (stikstofhoudende meststoffen gewonnen uit dierlijke mest of digestaat afkomstig van dierlijke mest) verder worden onderzocht.
Snel duidelijkheid nodig
Cumela vindt het onbegrijpelijk dat er zo kort voor het seizoen nog allerlei regels wijzigen. We zullen er daarom bij het Ministerie op aandringen dat de regels rondom de verplichte inzaai van vanggewassen en de zogenaamde winterteelten snel bekend worden, zodat er indien nodig tijdig op geinvesteerd kan worden en ook capaciteit ingepland kan worden. Immers midden in het oogstseizoen komt er weer extra werk bij.
Werkvoorwaarden bufferstrook
Door de onduidelijkheid rond de plaats van de bufferstrook is het verstandig om in de communicatie met de teler de volgende juridische zin te hanteren:
Vanaf 1 maart 2023 is het verplicht om bufferstroken aan te houden langs water, waarbij het voor ons als loonwerker niet inzichtelijk is welke breedte aangehouden moet worden. Wij gaan dan ook uit van de juistheid van de door u verstrekte informatie over de bufferstrook. Indien blijkt dat de door u versterkte informatie niet juist is zodat een onjuiste breedte is aangehouden, zijn wij niet aansprakelijk voor boetes en/of kortingen die aan u worden opgelegd en daarnaast bent u verplicht om ons te vrijwaren voor boetes en sancties die wij opgelegd krijgen.
