Tip 1: Stel een programma van eisen op
Zet vooraf op een rij waaraan de nieuwe machine moet voldoen op het gebied van veiligheid en gezondheid.
- Wat is nodig om werknemers klachtenvrij te houden als ze met de machine werken? Denk bijvoorbeeld aan beveiligingen, de maximale hoeveelheid geluid en trillingen, de hoeveelheid stof, het zicht en ergonomie.
- Ga na of de arbo-catalogus een tekst heeft gewijd aan deze machine en haal daar de arbo-eisen uit. https://www.stigas.nl/agroarbo/groen-grond-infra
- Vraag medewerkers die met de machine gaan werken en de preventiemedewerker om hun inbreng.
- Richt je niet alleen op de risico’s bij de normale werkzaamheden, maar ook bij het storingen verhelpen, onderhoud en omstellen.
Tip 2: CE-markering is verplicht, maar niet genoeg
Een werkgever mag alleen machines inkopen die zijn voorzien van een CE markering. Een CE-markering geeft alleen aan dat de machine volgens de fabrikant of de importeur aan de wettelijke eisen voldoet. In verreweg de meeste gevallen is daar geen overheidscontrole op. Een CE-markering is dus geen garantie dat een machine veilig is. Een werkgever moet vóór de ingebruikname zelf de risico’s beoordelen. Zie tip 5.
Tip 3: Heeft de leverancier alles geleverd?
Gebruik deze korte checklist om te zien of de leverancier alle documenten en andere benodigdheden heeft geleverd:
- CE-markering (is overigens niet vereist bij trekkers)
- Verklaring van Overeenstemming (ofwel: Conformiteitsverklaring)
- Nederlandse gebruikershandleiding
- Signaleringen (pictogrammen, Nederlandstalige teksten op de machine)
- Typeplaat compleet (Fabrikant, bouwjaar, type, serienummer).
Tip 4: Machines aanpassen of zelfbouw?
Wie zelf een machine maakt of een bestaande machine ingrijpend aanpast, wordt beschouwd als fabrikant. En als fabrikant van een machine moet je ervoor zorgen dat aan alle CE-verplichtingen wordt voldaan: CE-markering, technisch constructiedossier, gebruikshandleiding en verklaring van overeenstemming. Dat is een fors traject. Deskundige ondersteuning is daarbij vereist.
Kijk voor meer informatie over machineaanpassingen in de arbo-catalogus.
Tip 5: Beoordeel zelf de risico’s
Een CE-markering is geen garantie voor een veilige machine. Ook de bedrijfsomgeving is van invloed op de veiligheid. Daarom is het aan de werkgever om zelf een risicobeoordeling te laten uitvoeren:
- Is aan alle arbo-eisen uit het programma van eisen voldaan?
- Zijn alle beveiligingen in orde? Niet alleen bij de gewone werkzaamheden, maar ook bij storingen verhelpen, onderhoud, omstellen enzovoort?
- Zijn er nog risico’s aanwezig met betrekking tot het in contact kunnen komen van draaiende en of bewegende delen van de machine?
- Wordt de machine alleen gebruikt waar ze volgens de gebruikershandleiding voor bedoeld is?
- Levert de omgeving waarin de machine staat of rijdt nieuwe risico’s op?
Pas na de risicobeoordeling kan de machine vrijgegeven worden en kan er mee gewerkt worden.
Het is verstandig om het laatste deel van de betaling aan de leverancier pas te doen nadat je de risicobeoordeling hebt gedaan en de leverancier zo nodig hebt aangesproken op ontbrekende voorzieningen.
Tip 6: Voorlichting aan medewerkers
Gebruik de gebruikershandleiding die bij de machine zit voor de voorlichting en instructie aan medewerkers. Benut ook de teksten uit de arbo-catalogus daarbij. Misschien is te bedingen dat de leverancier een voorlichting voor de medewerkers verzorgt. In de voorlichting en instructie staan de volgende vragen centraal: Wat zijn de risico’s? Hoe werk je veilig en gezond met deze machine werken? Ook hier geldt: voorkomen is beter dan genezen.
