Op de meeste plaatsen hebben ondernemers in het agrarisch loonwerk nog geen idee van de koers die de veehouders gaan volgen. Een enkeling heeft geluk en kan in elk geval zeggen dat er niet meer maïs gezaaid gaat worden, omdat bijvoorbeeld akkerbouwers de grond in navolging van hogere graanprijzen zelf gaan gebruiken. En zo weten ze bijvoorbeeld in het oosten van het land zeker dat diverse melkveehouders die meedoen aan bepaalde programma's niet over kunnen stappen naar meer maïs. Zo is bijvoorbeeld in het Beter voor Koe, Natuur & Boer-programma van Albert Heijn en Royal A-Ware opgenomen dat koeien hoofzakelijk gras te vreten krijgen. Zie link. Op veel meer plaatsen is het nog erg onzeker wat er gaat gebeuren.
Praktische aanpak
"Ik denk dat er meer maïs ingetekend gaat worden", zegt Cor Mechielsen, van Gerrits Zwinderen BV. Hij is niet de enige die hier rekening mee houdt, want door al voor 15 februari meer maïs in te tekenen behouden de ondernemers die boeren op zand- en lössgrond de mogelijkheid om te schakelen mochten de berichten ronden een nieuwe derogatie daar aanleiding toe geven. "Na 15 februari mag je nog altijd percelen intrekken, maar het areaal maïs uitbreiden kan dan niet meer."
Op 14 maart mag je vervolgens voor het laatst iets wijzigen aan het areaal maïs op zand- en lössgrond en mag er begonnen worden met mest uitrijden. Hier zit meteen een tweede punt van aandacht, want geef je aan dat grond gebruikt gaat worden als maïs dan mag je niet al eerder mest uitrijden. Besluit je er dan toch bouwland van te maken dan moet het perceel eerst afgemeld zijn, want anders overtreed je de regels. "Veel beslissingen gaan in ons gebied van het weer afhangen", zo schat Frans Ploegmakers uit de Rips in.
Onzekerheid troef rondom derogatie
Dit alles schetst de gevolgen van de bestaande onzekerheid in het veld. Hoewel RVO zelf op haar website melkveehouders het advies geeft om uit te gaan van een bemesting van 170 kilogram stikstof per hectare per jaar zien loonwerkers dat er in de dagelijkse praktijk vertrouwen is in een goede afloop en dus een nieuwe derogatie. En toch wordt er door iets meer in te tekenen een slag om de arm gehouden.
"En dan heb je nog te maken met het financiële plaatje", zegt Wilhell Munsters, van Mart Munsters BV. Van zijn klantenbestand doet al 40 procent niet meer mee aan derogatie. "Nu de mestafzetkosten omlaag gaan en de prijzen van grondstoffen stijgen en dus ook de prijs van maïs niet omlaag zal gaan wordt het aantrekkelijker om zelf meer maïs te gaan telen." Elk beetje maïs telt en dat is ook de reden dat hij rekening houdt met meer onderzaai. "Liever een wat later maïsras met meer eiwit en meer kolf dan een vroeg ras en nazaai."
Meer tijd nodig
Richting eind februari en misschien nog later komt er pas echt zicht op de hoeveelheid maïs die dit seizoen gezaaid gaat worden. Hoewel de ondernemers zeggen goed om te kunnen gaan met het gebrek aan duidelijkheid zouden ze het wel heel erg fijn vinden wanneer het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) nu eens met een verklaring kwam en aan gaat geven hoe ze komend jaar omgaan met de nog niet verstrekte derogatie.