Avitec, Arjan Ensink, zonnepanelen, 2023

Duurzaamheidsrapportage verplicht?

Datum: 28 juni 2024
Laatst bijgewerkt: 28 juni 2024
Door: André de Swart
Vanaf 2024 geldt de duurzaamheidsrapportage Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) voor grote bedrijven. De komende jaren krijgen steeds meer bedrijven hiermee te maken. Krijg jij er ook mee te maken? Je leest het hier.

Ja. Het ziet er naar uit dat ook bedrijven in de sector groen, grond en infra te maken gaan krijgen met de CSRD. Waarvan de meeste pas in 2026. Dat kan betekenen dat je of:

  • te maken krijgt met een aanvullende rapportage;
  • of met opdrachtgevers die gaan vragen om jouw foodprint. 

De adviseurs bedrijfskundige zaken van Cumela Advies leggen uit hoe het zit.

Wat is de  duurzaamheidsrapportage Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD)?

In het Nederlands heet het de Richtlijn Duurzaamheidsrapportering. De richtlijn stelde de Europese Commissie en het Europees Parlement vast in december 2022 en vraagt van grote bedrijven dat ze rappoteren over hun invloed op:

  • het klimaat;
  • de milieu-impact;
  • de risico’s die samenhangen met klimaatverandering;
  • hun sociale verantwoordelijkheid;
  • en over bestuur en toezicht binnen de onderneming.

De richtlijn stelt geen normen voor duurzaamheid. Hij eist alleen dat een transparante rapportage.

In het kort: naast een financieel verslag moet jeo ok een verslag moet gaan maken over duurzaamheid, milieu, sociaal en corperate governance. 

Dit komt uit het Klimaatakkoord van Parijs). Door te doen kunnen investeerders, opdrachtgevers, eindgebruikers en consumenten straks een betere keuze maken als ze producten of diensten afnemen.
 

En hoe ziet de rapportage eruit?

EFRAG, de organisatie die in opdracht van de Europese Commissie, ontwikkelde samen met stakeholders standaarden om te rapporteren over duurzaamheid, sociale aspecten en bestuur. Deze standaarden heten European Sustainability Reporting Standards (ESRS). Ze geven aan waarop en hoe een een ander vorm gegeven kan worden.

In totaal zijn het twaalf standaarden:

  • twee doorsnijdende standaarden;
  • vijf op het gebied van milieu en klimaat;
  • vier sociaal;
  • en één op het gebied van verantwoordelijk bestuur.

Per onderwerp publiceert een bedrijf de strategieën, statistieken en inventariseert het: de impact, kansen en bedreigingen. En er komen targets voor de toekomst. 

Via de CSRD kun je controleren wanneer een rapportage aan de EFRAG-normen voldoet.

De CSRD bevat geen rechtstreekse sancties, maar een onderneming opereert niet op een eiland. Als een bedrijf onvolledig rapporteert kan dit gebeuren:

  • een belangenvereniging kan naar de rechter stappen;
  • er kan een oproep komen voor een boycot;
  • minder bedrijven willen in de onderneming investeren;
  • minder talentvolle werknemers willen voor de onderneming werken;
  • er kan reputatieschade ontstaan met nadelige gevolgen voor omzet en winst.

Door het voldoen aan de rapportageplicht op grond van de CSRD voorkomt een bedrijf verschillende nare juridische en financiële gevolgen.
 

Voor wie geldt het?

Vanaf 2024 geldt de richtlijn voor bedrijven die al moesten rapporteren. Noem een Philips en Hema. Zij doen verslag over hun relaties in de waardeketen, inclusief afnemers en leveranciers. Hierdoor gaan ze van deze relaties gegevens vragen die van belang zijn voor hun rapportage. Dat is belangrijk om te weten, want op deze manier krijgen steeds meer bedrijven te maken met de gevolgen van de richtlijn. 

Wat gebeurt er? Als een klein bedrijf levert aan een groot bedrijf gaat het grote bedrijven eisen stellen die in lijn zijn met de CSRD. Het grote bedrijf blijft alleen zaken doen met bedrijven die hieraan voldoen.  

Vanaf 2024 vindt een uitrol plaats. Zo gaat dit vanaf boekjaar 2025 in voor grote bedrijven die voor het eerst gaan rapporteren. Een krap tijdschema. Vanaf 2026 gaat het gelden voor beursgenoteerde middelgrote en kleine bedrijven. In 2028 volgen de bedrijven van buiten de EU.

Zo ziet de grens tussen grote en kleine bedrijven eruit: een groot bedrijf is een bedrijf dat voldoet aan minstens twee van de onderstaande drie criteria:

  • de omzet ligt hoger dan €50 miljoen per jaar;
  • een balanstotaal bedraagt €25 miljoen of hoger;
  • meer dan 250 medewerkers (gemiddeld over een jaar).
     
Hoe zit het met bedrijven in groen, grond en infra?

Vanaf 1 januari 2026 gaan ook beursgenoteerde mkb’s en kleine, niet-complexe kredietinstellingen en captive-verzekeringsmaatschappijen rapporten die voldoen aan twee van de volgende criteria:

  • de omzet ligt hoger dan € 700.000 per jaar;
  • meer dan 10 werknemers
  • een balanstotaal hoger dan €350.000.

Andere mkb’s blijven vrijgesteld van de rapportageplicht. Toch kunnen ze ermee te maken krijgen als zij leveren aan grote bedrijven. Dat komt dan doordat ze diensten doen of leveren aan bedrijven met een rapportageplicht. Die moeten ze van informatie gaan voorzien. 

Als gevolg hiervan krijgt ook onze sector waarschijnlijk, vanaf 2026, te maken met een aanvullende rapportage. Of opdrachtgevers die gaan vragen om een foodprint. Bereid je als ondernemer hierop voor door bijvoorbeeld bij je opdrachtgever na te gaan wat die hiervoor van jou nodig heeft. 

Wat heeft een vrachtwagenheffing te maken met CSRD?

In 2026 gaat een vrachtwagenheffing van start. Vrachtwagens die zuiniger en lichter zijn krijgen een lagere heffing. Goede onboard apparatuur is dan essentieel, omdat je dan op alle snelwegen en sommige N-wegen gaat betalen voor het gebruik van de weg. Ook dit is onderdeel van de CSRD. Het gaat hier weer om informatie verzamelen, vastleggen en rapporteren.