Stappenplan voor een succesvolle bedrijfsoverdracht

Familie van Dun van het gelijknamige Loonbedrijf van Dun in Rutten is in 2018 gestart met de bedrijfsoverdracht. Kees (59 j.)  en Adrienne van Dun (x j.) zijn samen eigenaar van het bedrijf. Ze hebben vijf kinderen, Frank (28 j.) , Tim (26 j.), Rick (24 j.)Niels (23 j.) en Marloes (19 j.). Kees en Adrienne hebben een duidelijke visie over hoe ze de overdracht willen regelen. Kees: “Over een kleine 10 jaar, als ik 68 jaar ben dan wil ik het bedrijf graag op een goede manier overdragen aan mijn kinderen.

Adrienne denkt er precies zo over: “Vorig jaar hebben individuele gesprekken plaats gevonden met Jelle Bouma van Windesheim en Dieuwer Heins van Cumela Advies en om in beeld te brengen hoe iedereen aankijkt tegen het bedrijf en de eigen persoonlijke toekomst. De bevindingen uit deze gesprekken hebben we met elkaar doorgenomen. Stap 1 voor ons is om met elkaar te leren communiceren en nog beter samen te werken. We komen nu elke maand elkaar om zaken die spelen  door te nemen. Onderwerpen die naar voren komen zijn de investeringen, financiële ontwikkelingen, opleidingen en wat verwachten we van elkaar? Dit is een groeiproces waar je met elkaar in zit. Dit gaat steeds beter. De volgende stap voor ons zal zijn om met elkaar in gesprek te gaan over de mogelijke vormen van overdracht. Hierbij zullen we het onder meer hebben over de rolverdeling, zeggenschap en de juiste balans tussen werk en privé. De afspraken die we gaan maken leggen we vast in een eigenaarsplan.

Zes jaar geleden stuurden Henk (57) en Marianne (57) Lugtenberg uit Lemelerveld en Rob ten Hove (36) van HL Mestdistributie hun relaties een brief waarin de overname van de mestactiviteiten kenbaar werd gemaakt. “We hadden een bedrijf dat actief was in mesthandel en -transport en ruwvoederhandel”, vertelt Lugtenberg. De mestadministratie bleek echter een steeds grotere last te worden. Tevens gaven de kinderen aan deze tak niet te willen overnemen. “We hebben toen Cumela Nederland benaderd met de vraag of zij ons kon helpen met het zoeken naar en begeleiden van het overnametraject. Via hen kwamen we in contact met Hoftijzer Lochem. Na een jaar van samenwerken en voorbereiden hebben we uiteindelijk definitieve afspraken gemaakt over een geleidelijke overgang. Het ging om de overname van de activiteiten, het personeel, het materiaal en een aantal mestsilo’s met ondergronden.” 

Een goede beslissing, zo blijkt uit de woorden van Ten Hove. “Vorige maand is de overdracht geheel afgerond en zijn we naar de notaris geweest om een aantal onroerende zaken op onze naam te zetten. De samenwerking c.q. overname is boven verwachting goed verlopen, met name doordat we de tijd hebben genomen om alles goed voor te bereiden. Beide partijen hebben goed nagedacht over situaties die zich kunnen voordoen. We hebben dit met elkaar doorgesproken en hierover afspraken gemaakt, die we op papier hebben vastgelegd. Als voorbeeld bestond de kans dat er groot onderhoud aan één van de mestsilo’s zou komen. Dit gebeurde uiteindelijk ook. We wisten allebei precies hoe we hiermee om zouden gaan, zodat er geen onenigheid is ontstaan.” 
 

Loon- en Grondverzetbedrijf Derks BV is gevestigd in Haps. Het bedrijf richt zich op agrarisch loonwerk, grondverzet en cultuurtechniek. Vader Rob heeft het bedrijf in het verleden van zijn vader overgenomen. In 2014 kwam zoon Rick het bedrijf versterken met de bedoeling om het bedrijf een impuls te geven. Het was echter ernstig wennen voor beide mannen om samen aan het roer te staan. In 2015 werd de hulp ingeroepen van een extern adviseur om vader en zoon te begeleiden bij de voorgenomen bedrijfsoverdracht. “Ik ben nog steeds blij dat we die stap hebben gezet”, zegt Rob. “De adviseur gaf in niet mis te verstane bewoordingen aan dat er eerst een beter rendement moest worden behaald en dat we moesten leren samenwerken.”

 “We hebben acties gepland en uitgevoerd en de adviseur bewaakte dat wij onderling onze afspraken nakwamen”, vertelt Rick. Hij heeft nu de helft van de aandelen en alle belangrijke besluiten worden in goed overleg genomen. Vader en zoon hebben de taken redelijk verdeeld. Rob gaat over de planning en het agrarisch loonwerk, Rick stuurt de grondverzet- en cultuurtechnische projecten aan. En het rendement? “Wij zijn tevreden”, zeggen Rob en Rick.
 

Het Noord-Hollandse bedrijf Vermaire Breezand heeft vier hoofdtakken: grond-, weg- en waterbouw, groenbeheer (sportvelden), natuurbouw en agrarisch loonwerk met een focus op bloembollen. Jack Vermaire nam het bedrijf jaren geleden over, maar zelf heeft hij geen opvolger. Toch wil hij de continuïteit van het bedrijf veiligstellen.

Na het onderzoeken van verschillende mogelijkheden koos Jack ervoor om te gaan samenwerken met loonbedrijf- en aannemersbedrijf Fa. A. Sneekes en Zn. uit Schagerbrug. Jack: “De twee bedrijven draaien prima, maar kunnen elkaar toch nog sterker maken. Dat is wel gebleken in de gesprekken die we samen hebben gevoerd”, vertelt hij. Boy Sneekes was in eerste instantie de gesprekspartner voor Jack.

Boy en Jack hebben elk de totale machinelijst ingevuld met een zo realistisch mogelijke waarde per machine. “We zaten uiteindelijk helemaal niet zo ver bij elkaar vandaan”, zegt Boy. Uiteraard komt er veel meer bij kijken dan alleen de machines. “We hebben stap voor stap alle onderwerpen samen doorgesproken en uiteindelijk zijn we tot een deal gekomen waar we achter staan. Al met al zijn we supertevreden”, zegt Jack, die inmiddels geruime tijd bezig is met het inwerken van de nieuwe directeur Jaan Sneekes, de neef van Boy. 

In 2011 werd Dirk van Helvoort van werknemer ondernemer. Toen nam hij Loon- en Grondverzetbedrijf Vrielink over van eigenaar Erwin Vrielink. Het bedrijf bestaat al sinds 1945 en is gespecialiseerd in grondverzet, straatwerk, sloopwerk en cultuurtechniek. In 2017 is het bedrijf omgedoopt tot De Poorte Joppe BV. 

Van Helvoort is uitermate tevreden over hoe het nu gaat. Voldoende werk, een fijne club medewerkers en een prima rendement, stelt hij vast. Terugkijkend kan hij wel een paar leerpunten noemen die hij ervaren heeft bij de overname. Allereerst de aflossingstermijnen. “We waren in eerste instantie veel te ambitieus”, vertelt Dirk. “Het terugbetalen van leningen leverde problemen op door de economische crisis waarmee we te maken kregen en we hadden onvoldoende rekening gehouden met vervanging van machines.”

Gelukkig is uiteindelijk alles op zijn pootjes terecht gekomen en draait het bedrijf nu lekker, dankzij de positieve medewerking van de financiers. Dat heeft alle betrokkenen overigens wel veel energie gekost. Dat brengt hem bij het tweede leerpunt. “Zet een soort plan B op papier, voor als er iets mis gaat. Je gaat allemaal van de beste bedoelingen uit, maar als het spannend wordt, moet je ergens op kunnen terugvallen”, aldus de ondernemer. En hoe gaat het met de oude eigenaar? Dirk: “Die werkt nog drie dagen in de week mee in het bedrijf.”
 

De toekomstige opvolgers Twan Tromp en Pieter Loeffen van Willems BV in Winssen zijn door docent-onderzoeker Jolanda Knobel van Hogeschool Windesheim samen met André de Swart, bedrijfskundig adviseur van Cumela, begeleid bij het opstellen van het eigenaarsplan. Via vijf maandelijkse gesprekken zijn steeds onderdelen van het eigenaarsplan besproken en werden de uitkomsten vastgelegd.

Eind 2019 was het zover. Het eerste eigenaarsplan was klaar, werd voorzien van officiële handtekeningen en met een ferme handdruk bezegeld. Twan en Pieter zijn erg blij met het resultaat. “Het eigenaarsplan geeft ons helderheid over onze toekomst. We weten beter hoe het proces er de komende jaren uitziet. We hebben daarvoor een tijdsplanning opgesteld. Ook hebben we nu beter zicht op de mogelijkheden om het bedrijf over te nemen en hebben we de voorwaarden met elkaar vastgelegd. Ook hebben we nu beter inzicht in het financiële plaatje.”

Hiermee zijn Twan en Pieter klaar voor de toekomst!