15 X vraag & antwoord: het Europees schadeformulier

1. Wanneer moet je een Europees schadeformulier of kortweg aanrijdingsformulier invullen?
Je vult een aanrijdingsformulier in als je betrokken bent bij een verkeersongeval, ongeacht of je nu een motorrijtuig bestuurt, fietst of loopt. Het formulier wordt eveneens gebruikt bij een aanrijding  zonder tegenpartij, als je bijvoorbeeld een paaltje of een wild zwijn raakt. En ten slotte kan er ook een schade aan een motorrijtuig als gevolg van bijvoorbeeld diefstal, vandalisme of het weer mee worden gemeld.

Een aanrijdingsformulier kan worden gebruikt voor al het rijdende werk- en landmateriaal als dat betrokken is bij een verkeersongeval. Voor andere schades met dit materiaal heeft Cumela Verzekeringen specifieke schadeformulieren. Dat geldt met name voor graafschades aan ondergrondse kabels en leidingen. Voor dergelijke schades dient de schadebehandelaar namelijk over andere informatie te beschikken.

2. Waarvoor dient een aanrijdingsformulier?
In alle gevallen is het aanrijdingsformulier bedoeld om de feiten zo goed en volledig mogelijk vast te leggen. Met het formulier moet de schade formeel worden aangemeld bij de verzekeraar of de tussenpersoon. De schadebehandelaar gebruikt het formulier vervolgens als uitgangspunt

voor de behandeling van de schade. Is de schade gedekt op de verzekering? Welk schadebedrag wordt uitgekeerd? Kan de schade worden verhaald op een andere partij en hoe dan?

3. Hoe kan je een aanrijdingsformulier het best invullen?
Bij een aanrijding met een tegenpartij moet je de voorzijde van het aanrijdingsformulier samen met de andere bestuurder invullen. Indien er meerdere partijen bij betrokken zijn geweest, zoals bij een kettingbotsing, moet met elke direct betrokken bestuurder een apart formulier worden ingevuld. Je vult de voorzijde in overleg zo volledig mogelijk in. Maak daarbij gebruik van de in de toelichting genoemde instructies. Ten slotte zetten beide bestuurders een handtekening, want dat is verplicht. Achteraf vul je thuis de achterzijde van het formulier in.

Vul ook dit zo volledig en eerlijk mogelijk in. Bij een aanrijding zijn vooral de omstandigheden tijdens het voorval en in mindere mate de eigen mening over de schuldvraag van belang. Heb je onvoldoende ruimte, dan kan je altijd een ondertekende bijlage bijvoegen. 

4. Welke waarde heeft een aanrijdingsformulier? 
De ingevulde en door beide bestuurders ondertekende voorzijde van het aanrijdingsformulier heeft grote bewijskracht, ook voor de rechter. Het geeft aan waar de betrokkenen het direct na de aanrijding over eens waren. Daar wordt niet snel van afgeweken. Afwijkende verklaringen achteraf hebben per definitie minder waarde en dienen met zeer overtuigend materiaal bewezen te worden.

Een eenzijdig ingevulde voor- of achterzijde van het formulier geldt als lezing van de betrokkene en heeft geen enkele bewijskracht, tenzij de lezing van de ander achteraf hetzelfde blijkt te zijn. Let dus goed op wat je samen invult en wat door de ander wordt ingevuld. Controleer dit alvorens te ondertekenen en het formulier te splitsen. Het is van wezenlijk belang om na het ondertekenen van de voorzijde van het formulier niets meer te (laten) wijzigen. 

5. Waarvoor teken je als je je handtekening onder het formulier zet? 
Als je je handtekening zet onder de voorzijde van het aanrijdingsformulier teken je feitelijk voor alles wat er op dat moment op geschreven staat, de aangekruiste vakjes bij de toedracht en de getekende situatieschets. Een uitzondering vormt het vakje onder punt 14 (zie vraag 6). Overigens is elk onderdeel van even groot belang. Als je op de situatieschets een middenstreep tekent en één van beide voertuigen over die streep heen tekent, dan heeft dat evenveel bewijskracht als het aankruisen van het desbetreffende vakje. Zet je op de schets bij een van de wegen ‘uitrit’, dan hoef je het vakje met ‘reed weg van een uitrit’ al niet meer aan te kruisen. Let dus op alles wat jezelf en de ander tekenen en stuur waar nodig bij.

6. Waarvoor is punt 14 van het aanrijdingsformulier bedoeld?
Punt 14 (‘Mijn opmerkingen’) van het aanrijdingsformulier zorgt vaak voor veel onduidelijkheid. Je kan de ruimte gebruiken voor eigen opmerkingen, bijvoorbeeld als je het niet eens bent met iets wat de andere partij heeft opgeschreven of getekend, je de schade van de tegenpartij of een deel daarvan niet veroorzaakt meent te hebben of iets wilt toelichten of toevoegen aan wat al op het formulier staat.

Door een handtekening te zetten op het formulier teken je wel voor het feit dat de opmerkingen ter plaatse zijn gemaakt, maar niet voor de inhoud van deze opmerkingen. Dat geldt dus niet voor de overige punten van het formulier en dat is een wezenlijk verschil. Iemand die onder punt 14 iets stelt wat in tegenspraak is met de overige gegevens op het formulier zal dit met bewijsmateriaal moeten onderbouwen.

7. Waarover kan nog meer onduidelijkheid ontstaan?
De kruisjes onder punt 12 betreffende de toedracht zorgen soms voor onduidelijkheid. Dat kan voorkomen worden. Kies het meest van toepassing zijnde vakje en kruis niet te veel vakjes aan. Indien bij één vakje meerdere opties staan, streep dan de mindere optie weg. Als er nog onduidelijkheid blijft, zet dan een korte toelichting bij het desbetreffende vakje.

Het aanrijdingsformulier kan door te veel wijzigingen of krassen onduidelijk worden. De andere partij kan te veel aankruisen of tekenen waar je het niet mee eens bent of hij doet dat nadat je je handtekening hebt gezet. In dergelijke gevallen is het verstandig om het formulier te vernietigen en met een ander formulier opnieuw te beginnen.

8. Wanneer zet je je handtekening niet onder het aanrijdingsformulier?
In feite is het altijd vereist om mee te werken aan het invullen van de voorzijde van het aanrijdingsformulier en om dat te ondertekenen. Je moet altijd de gegevens van jezelf, je voertuig en je verzekeraar volledig invullen. Indien je het niet eens kunt worden met de ander over de toedracht kan je ervoor kiezen om geen kruisjes te zetten en geen situatieschets te maken. Ook kan je de ruimte onder punt 14 voor eigen opmerkingen gebruiken, uiteraard voordat je de andere bestuurder laat tekenen. Je kan ervoor kiezen om geen handtekening te zetten als je er echt van overtuigd bent niet ter plaatse te zijn geweest ten tijde van de aanrijding. Dat kan als een andere partij zich later bij je meldt of als je via de politie wordt benaderd. Het is dan wel aan te raden om je verzekeraar te informeren, omdat deze waarschijnlijk zal worden aangeschreven.

9. Wat te doen als de andere bestuurder weigert mee te werken of zelfs doorrijdt na de aanrijding?
Het komt voor dat een andere bestuurder niet wil meewerken aan het invullen van het aanrijdingsformulier of zelfs direct na de aanrijding doorrijdt. Speel in dat geval geen eigen rechter. Het onder druk zetten van de ander, ook door hem achterna te rijden, is sterk af te raden. De eventuele gevolgen komen voor eigen rekening en het maakt je zaak er vaak niet beter op. Wat je wel kan doen is het volgende en doe dat zoveel mogelijk in deze volgorde:

• Noteer zoveel mogelijk kenmerken van het voertuig van de ander, met name het kenteken.
• Noteer zoveel mogelijk uiterlijke kenmerken van de andere bestuurder.
• Bel de politie en laat die ter plaatse komen.
• Ga actief op zoek naar getuigen en noteer de relevante gegevens.
• Vul het aanrijdingsformulier zo volledig mogelijk in en stuur het naar de verzekeraar.

10. Hoe om te gaan met getuigen van de aanrijding?
Iedereen kan optreden als getuige van een aanrijding, ook de inzittenden van je auto, inclusief familieleden en zelfs je partner. Ieders verklaring kan dienen als bewijsmateriaal. De relatie tussen de getuige en een bestuurder maakt de verklaring niet minder waardevol, zoals weleens wordt gedacht.

Een getuigenverklaring kan enkel worden aangevochten op basis van de inhoud, bijvoorbeeld door tegenstrijdigheden of aantoonbare onjuistheden erin. Het gaat om de samenhang en de overtuigingskracht van de getuigenverklaring. Ook wegen twee verklaringen in het voordeel van de één niet per se zwaarder dan een enkele verklaring in het voordeel van de ander.

Bij een aanrijding is het verstandig om de getuigen te achterhalen. Mogelijke voorbijgangers kan je zelf actief benaderen. Vermeld op de voorkant van het schadeaangifteformulier zoveel mogelijk gegevens van de getuige(n), maar in ieder geval naam en telefoonnummer. En laat de andere bestuurder meetekenen voor de aanwezigheid van de getuige(n), zodat dit later niet tot discussie leidt.

11. Waarover kan een getuige verklaren?
Een getuige kan verklaren over wat hij zelf heeft gezien of heeft gehoord. Zo kan een getuige verklaren over iets wat hij een van de bestuurders of een ander heeft horen zeggen na de aanrijding. Een getuigenverklaring is een krachtig bewijsmiddel, zeker als de getuige bereid is zijn verklaring voor de rechter te herhalen. Een zaak komt in de praktijk overigens zelden voor de rechter.

12. Wanneer moet je de politie bellen en wat doet die in dat geval?
Je kan de politie bellen als er onenigheid ontstaat met de andere bestuurder. Ook het (agressieve) gedrag van de ander kan een reden zijn. Als je denkt dat de ander een overtreding heeft begaan, zoals het overschrijden van de maximumsnelheid of overmatig drankgebruik, is het zinvol om de politie te bellen. De politie zal niet altijd ter plaatse komen. Er kan prioriteit worden gegeven aan een situatie elders of de benodigde mensen kunnen niet beschikbaar zijn. Als de politie komt, zal die vaak volstaan met het helpen bij het invullen van het schadeaangifteformulier. Indien de bestuurders gezamenlijk de voorzijde van het formulier invullen en ondertekenen, vertrekt de politie vaak weer.

13. Wat gebeurt er als de politie wel ter plaatse blijft?
Er kan een politierapport worden opgemaakt indien de bestuurders het oneens blijven en/of de verdenking bestaat van een verkeersovertreding. In dat geval hoort de politie de bestuurders en eventueel de getuigen. Soms wordt technisch onderzoek verricht, bijvoorbeeld naar de remsporen op de weg. Bij verdenking van overmatig drankgebruik kan een ademtest plaatsvinden. In het uiterste geval kan een proces-verbaal worden opgesteld, dat naar de officier van justitie wordt verstuurd.

Overigens kan een politierapport enkel als bewijsmateriaal dienen indien de agenten uit eigen waarneming verklaren. Dan valt te denken aan het weergeven van de aangetroffen situatie, het opschrijven van afgenomen verklaringen of het rapporteren omtrent het uitgevoerde technisch onderzoek. Met het politierapport kan vaak wel de betrokkenheid van de tegenpartij(en) worden bewezen, maar lang niet altijd de aansprakelijkheid.

14. Wat gebeurt er als de aanrijding in het buitenland plaatsvindt?
Het Europees schadeformulier is niet alleen in Nederland ingevoerd, maar ook in alle EU-lidstaten, Zwitserland en een aantal landen rond de Middellandse Zee. De voorzijde van het formulier is in al deze landen precies hetzelfde, alleen de taal verschilt. Daardoor kan je aan de hand van de Nederlandse versie een buitenlands formulier invullen.Je kan deze formulieren ook in het Nederlands invullen. Ten slotte kan je in het buitenland het Nederlandstalige formulier gebruiken. De achterzijde van het aanrijdingsformulier is in alle landen wel verschillend. Omdat je dit na de aanrijding invult, kan je altijd gebruik maken van de achterzijde van een Nederlands formulier.

15. Wat te doen als je geen aanrijdingsformulier bij je hebt?
Het is verstandig om het formulier in al het rijdende werken landmateriaal te leggen. Toch kan het voorkomen dat geen enkele betrokken bestuurder een formulier bij zich heeft. Noteer dan op een vel papier elkaars gegevens, de (verzekerings)gegevens van de voertuigen en een omschrijving van de toedracht. Wissel als het kan kaartjes uit. En maak direct en op zo kort mogelijke termijn een afspraak om alsnog het aanrijdingsformulier in te vullen. Als je het helemaal niet vertrouwt, bel dan de politie.