Een grote groep ondernemers begon de beursdag vrijdag 14 juni met een bezoek aan de Cumela-ontbijtbijeenkomst. Een mooie start van de Technische Kontakt Dagen (TKD), want de hele bijeenkomst stond in het teken van al het werk wat er de komende jaren op de sector afkomt, door de grote uitdagingen waar Nederland mee te maken heeft. De schep moet letterlijk de grond in. Hoe waar dat is bleek uit de pitches van Oskam, Visser en Winters.
Een introductie van die pitches vind je onderin dit bericht.
Samen verder
Na de pitches gaven alle gastsprekers de ondernemers nog een eigen boodschap mee. Zo drukte Oskam ondernemers op het hart: 'Doorbreek het kip- en eiverhaal.' Waarmee hij zoveel bedoelt als dat de ondernemers en opdrachtgevers echt op zoek moeten naar oplossingen. Het gaat dan niet om eerst een machine of eerst een stroomvoorziening, maar om de vraag: Hoe zorgen we ervoor dat het werk gedaan wordt?
"Vanuit ons gaat steeds meer werk naar aannemers, ook omdat wij zelf de mensen niet meer hebben, en dat geeft kansen", zegt Oskam. Dat zijn dan wel de hele grote partijen zoals een Bam en een Strukton NL. Cumela-voorzitter Carolien van Vliet vroeg zich daarom af hoe ze ervoor gaan zorgen dat de cumelabedrijven ook een goede rol krijgen, "omdat het voor onderaannemers vaak lastiger is om te onderhandelen dan voor een hoofdaannemer."
Spanning rond Natura-2000
Van Vliet waakt over de belangen van de ondernemers en dat bleek opnieuw uit de kritische vragen die ze stelde over contractvormen aan Klaas-Jan Visser. Die gaf de ondernemers mee: "Zoek elkaar op en ook ons!" Tegelijk wijst de praktijk uit dat wanneer je als ondernemer werk kunt gaan doen, via het waterschap, voor het Hoogwaterbeschermingsprogramma dat heel interresant kan zijn, zelfs met een hoog ambitieniveau rond emissieloos werken. "We bieden langdurig werk met projecten tot 2050, geven een eerlijke vergoeding en staan open voor innovaties", stelt Visser.
Dat die innovaties snel opgepakt worden blijkt uit het voorbeeld van Groningen, waar ze slib zijn gaan gebruiken voor dijkverbetering: de pilot kleirijperij. "In een periode van ongeveer 4 maanden ging het idee van de tekentafel naar de praktijk", wat illustreert dat we de schouders er onder zetten.
Toch gaven de ondernemers Visser mee om, gezien de omvang van de opgave, vooral ook te kijken naar wat flexibiliteit rond de inzet voor emissieloos. Noem bijvoorbeeld de voordelen van een stage V. Maar daarvoor blijkt de politiek aan zet te zijn, wat hier wringt de schoen vooral door de ligging van Natura-2000. "Onze realitiet is dat veel van ons werk al binnen de 1-km grens van een Natura-2000 gebied valt. En niets buiten de 25-km-zone", sluit Visser af. En dat betekent dat er voor droge voeten een manier gevonden moet worden om ook bij natuur in de buurt te kunnen en blijven werken.
Wachten, wachten en afwachten
Klaas Winters gaf de ondernemers mee: "We gaan het samendoen". Hij vertegenwoordigde de leidingeigenaren en daar ligt misschien nog de grootste uitdaging, en die is wachten tot de zogenaamde piepgrens bereikt is. "We moeten van het gas af, maar hoe?". Hij liet zien dat er ideeën en plannen zijn, maar dat de noodzaak nog niet groot genoeg is voor de politiek om door te pakken. Toch komt ook hier straks heel veel werk vandaa, want van het gas af houdt in dat er een alternatief moet komen en dat kan niet alleen met elektriceit opgevangen worden.
Keuzes maken
De ondernemers zien dat er veel werk aankomt en omdat zij ook niet zoveel personeel hebben dat ze al het werk nodig hebben betekent het dat ze keuzes kunnen maken en dat ook doen. Dat betekent aan de andere kant voor de opdrachtgevers dat ze hun best moeten doen om aantrekkelijk te blijven en juist daarom is het goed om elkaar tijdens een ontbijtbijeenkomst te leren kennen. Een belangrijke boodschap uit de zaal was om bij duurzaam aanbesteden af te stappen van een plafondbedrag, want dat past niet. Als opdrachtgever stel je dan de verkeerde vraag. "Dat is ook het gesprek wat we op maatschappelijk niveau moeten gaan voeren", stelt Visser vast. "Wat willen we als maatschappij." Want duurzaam werken kan wel, maar dat moet dan wel door iedereen betaald worden.
Pitches van onze gastsprekers:
- Hans-Peter Oskam, Netbeheer Nederland, legt uit waarom klassiek ondernemerschap nodig is. Bekijk de introductie hier.
- Klaas Winters gaat in op veiligheid en waarom die zo enorm belangrijk is voor de transitie. Bekijk de introductie vanuit de Vereniging van Leidingeigenaren (VELIN).
- Klaas-Jan Visser ziet dat vroeg in gesprek gaan met ondernemers helpt om het werk gedaan te krijgen. Bekijk zijn introductie vanuit het Hoogwaterbeschermingsprogramma.
