Veiligheidsmiddelen, helm, handschoenen

Safety Culture Ladder aangepast voor kleinere bedrijven

Datum: 6 mei 2025
Laatst bijgewerkt: 9 mei 2025
Certificeringsorganisatie NEN maakt bekend vanaf 1 juni de Safety Culture Ladder (SCL), de opvolger van de veiligheidsladder, toegankelijker te maken voor kleinere bedrijven. Wat verandert er?
Wat verandert er?

Er komt een verlichting voor kleinere ondernemingen. Zo komt er een Self Assessment (SA) als vervanging van de Approved Self Assessment (ASA). Het grote verschil tussen deze twee is dat de externe audit vervalt en organisaties kunnen er zelfstandig mee aan de slag. 

Nog een andere belangrijke verandering. Je mag hem twee jaar gebruiken en moet daarna overstappen op SCL Light. Een groot verschil met de huidige situatie. Nu mogen ondernemers ASA blijven gebruiken zolang de opdrachtgever hiermee akkoord gaat.  

Wat blijft zijn de:  

  • kennismaking met de SCL- via de webtool,
  • inclusief GAP-analyse,
  • gedragsdoelstellingen,
  • en een formele zelfverklaring. 
Infographic SCL
SCL Light verandert

Voor bedrijven met vijf tot en met vijftig medewerkers, zowel eigen als inhuur, komt er een speciaal op maat gemaakt traject. Er komt meer nadruk te liggen op effect en impact. Dat gebeurt zo met hulp van een mix van interne audits, zelfverklaring én concrete gedragsdoelen. Ook vervalt de externe audit in het derde jaar als in de twee jaren daarvoor aantoonbaar verbeteringen plaatsvinden in houding en gedrag.

Om voor dit SCL- product in aanmerking te komen, moet de organisatie een interne auditor hebben of inzetten die de NEN- training ‘Intern Veiligheidsbewustzijn toetsen met de Safety Culture Ladder’ gevolgd heeft. De interne auditor mag ook ingehuurd worden via bijvoorbeeld een branchevereniging zoals Cumela.

Aangepaste SCL Light voor grotere organisaties

Ook de huidige SCL Light verandert en gaat meer de nadruk leggen op het effect van inspanningen, want het gaat uiteindelijk om gedragsverandering. Dat betekent dat organisatie gedragsdoelstellingen opstellen en een auditor gaat oordelen of ze de doelstellingen halen. Ook die stappen zitten in de webtool.

Wat vindt Cumela hiervan

In een eerste reactie op de wijzigingen lijkt het een verbetering, maar als je er beter naar kijkt lijkt de druk om over te stappen naar een duurder product juist toe te nemen en dat is jammer. 

In reactie op de SCL zegt Cumela: Wij staan voor veilige werkomstandigheden in de cumelasector en begeleiden bedrijven bij het verbeteren van het veiligheidsbewustzijn en gedrag. Tegelijkertijd staan we voor een praktische toepasbaarheid van eisen en normen. Dat houdt in dat de eisen en kosten in verhouding moeten zijn met de aard van de werkzaamheden en daarbij horende risico’s.

Voor de SCL betekent dit dat we gesprekken voeren met twaalf andere brancheorganisaties om samenwerking tussen NEN en SSVV, normbeheerder van VCA, te bewerkstellingen. Met onder andere de Unie van Waterschappen, de NEN en SSVV voert Cumela gesprekken om te komen tot een betere toepasbaarheid van de norm voor vooral kleinere cumelabedrijven. 

We realiseren ons dat de regeldruk en kosten al erg hoog zijn met alle certificaten die overal worden gevraagd. Onder meer is Cumela van mening dat de SCL Original voor Cumelabedrijven een buitenproportionele eis is gelet op de kosten. Deze bedragen ongeveer € 32.000,- voor drie jaar voor een bedrijf van 45 werknemers dat al gecertificeerd is voor VCA** (ongeveer € 10.000,- voor drie jaar). Hiermee stijgen de algemene kosten met zeven procent voor één extra certificaat. De eigen kosten en kosten voor eventuele begeleiding nog niet meegerekend.

In het kort de SCL

Met de Safety Culture Ladder maken bedrijven het veiligheidsbewustzijn meetbaar. Een certificaat dat kijkt naar:

  • veiligheidscultuur,
  • houding,
  • en gedrag.

Het normbeheer doet de Stichting Koninklijk Nederlands Normalisatie Instituut (NEN) en die en ontwikkelt het door. In 2024 publiceerden ze de versie 2.0.

Sinds 1 januari 2022 nemen de ondertekenaars van de Governance Code Veiligheid in de Bouw veiligheidsbewustzijn mee als verplichting in aanbestedingen en contracten. Dat vullen ze in met de SCL. Dit staat beschreven in de Veiligheid in Aanbestedingen (ViA).