RVO vraagt om een betere samenwerking tussen politiek, ministeries en uitvoerende organisaties. Dit omdat regelingen al ingewikkeld zijn en elke nieuwe regeling nog lastiger te begrijpen is dan de vorige. Hierdoor kunnen ze geen aanvraag meer doen zonder hulp van een, duur, adviesbureau. Ook zijn ze bang fouten te maken, waardoor ze de subsidie uiteindelijk niet krijgen. Door die ontwikkeling laat een groeiende groep ondernemers de regelingen links liggen, terwijl ze juist nodig zijn om maatschappelijke doelen te kunnen halen.
"Uitspraken en toezeggingen van politici leiden tot verwachtingen. Als RVO kunnen wij deze verwachtingen niet altijd waarmaken."
Wat gaat voor?
Naast ingewikkeld zijn regelingen soms ook nog in tegenspraak met elkaar. Zo regelt de ene minder CO2, terwijl een andere regeling juist meer uitstoot van CO2 stimuleert omdat zo een ander maatschappelijk doel bereikt kan worden. Als voorbeeld hiervan keek RVO in 2020 naar alle regelingen en hun invloed op kringloop landbouw. Van de 71 regelingen bleken er in totaal 16 negatief voor kringlooplandbouw. "Er zijn voor de ondernemer goede redenen om van deze regelingen gebruik te maken, maar uiteindelijk dragen zij dus niet bij aan – of hebben zij zelfs een averechts effect op – de oplossingen voor de maatschappelijke opgave waar we samen met de ondernemer aan werken", schrijft de dienst in haar rapport.
Strijd tussen regelingen
Weer andere regelingen zijn zelfs concurrenten van elkaar. "Een regeling als het Economisch Herstelfonds (EHF) leidt tot minder toekenningen vanuit Milieu-investeringsaftrek (MIA) en de Willekeurige afschrijving milieu-investeringen (Vamil)." Een illustratie van een derde misser in de uitvoering van de regelingen. "De EHF vergoedde in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit een bepaald percentage van de investeringen in maatregelen waar ook Vamil en MIA betrekking op hebben." Alleen, gebruikt een ondernemer EHF dan heeft hij geen recht meer op MIA en Vamil. Dit omdat hij nu al gebruik maakt van de maximale onder het Europese steunkader toegestane steun.
De komende tijd gaat RVO aan de slag met het maken van keuzes, omdat de grenzen van de capaciteit in zicht zijn. Hierbij willen ze zich vooral gaan richten op het werk wat de belangrijkste bijdrages levert aan de maatschappelijk opgaves, met name richting ondernemers. Een belangrijke voorwaarde hierin is het verminderen van de complexiteit, de conflicten en concurrerende effecten van het instrumentarium.
Om dat te kunnen doen blijven ze in gesprek met ondernemers en vragen ze van politici een andere houding. "Wij vragen de politiek om zorgvuldigheid. Bijvoorbeeld als het gaat om het managen van publieke verwachtingen ten aanzien van de uitvoering. Uitspraken en toezeggingen van politici leiden tot verwachtingen. Als RVO kunnen wij deze verwachtingen niet altijd waarmaken. Wij vragen de politiek daarom om vooraf ook bij publieke dienstverleners zoals RVO na te gaan wat haalbaar en realistisch is." Voor een betrouwbare overheid is volgens de dienst vooral samenwerking hard nodig.
