De gebruiksnormen zijn scherp, dus is het zaak om de beschikbare mineralen zo efficiënt mogelijk te benutten. Hiervoor is een uitgekiende bemesting nodig, waarbij rekening wordt gehouden met alle mogelijke informatie en omstandigheden. Het mooie is dat door deze verhoging van de benutting van de mineralen de verliezen naar het milieu ook sterk dalen.
Om de benutting van de mineralen te verhogen, wordt het belang van precisiebemesting steeds groter. Hoe beter je de bemesting bij de plant kunt plaatsen, hoe hoger de benutting namelijk zal zijn. Op dit moment zien we vanuit Cumela vijf uitdagingen om tot precisiebemesting te komen. Op al deze vijf punten zetten we ons in, zodat de mogelijkheden voor precisiebemesting en de randvoorwaarden daarvoor helder worden.
Uitdaging 1: bodem is geen substraat
Eén van de denkfouten van de afgelopen tientallen jaren is dat we de bodem vruchtbaar kunnen houden door alleen de belangrijkste meststoffen toe te dienen die nodig zijn voor plantengroei. We moeten echter het belang van de bodem veel meer centraal stellen. De bodem is het belangrijkste kapitaal van de boer (en vaak ook het grootste). Voor een optimale en excellente productie van topkwaliteit is het nodig dat de bodem in zeer goede conditie is. Daarbij gaat het niet alleen om de voorziening van fosfaat, stikstof en enkele secundaire meststoffen. Het gaat ook om de totale bemesting, een goede structuur, een goede vruchtbaarheid, een gezond bodemleven en een uitgebalanceerde vochthuishouding. Cumela zet daarom in op het vergroten van de kennis van de bodem door het stimuleren van veldbodemkunde en kringloopdenken.
Uitdaging 2: precisiebemesting met dierlijke mest
De bemesting en het maken van bemestingsplannen moeten starten met dierlijke mest. Via dierlijke mest geef je namelijk altijd meer dan alleen de meststoffen die in beeld worden gebracht. In de toekomst kan online-meettechniek bij transport en aanwending van dierlijke mest worden toegepast. Hierdoor kan de precisiebemesting ook al bij dierlijke mest beginnen. Deze techniek maakt gebruik van sensoren voor nabij-infraroodlicht. Deze sensoren worden op steeds meer plekken gebruikt en ook voor dierlijke mest is die ontwikkeling niet meer te stuiten. Van groot belang is dat de gegevens over stikstof- en fosfaatgehalte van de mest ook kunnen worden gebruikt in de verantwoording van de meststromen richting de overheid. CUMELA trekt aan de inbedding van deze techniek in de regelgeving en aan het opzetten van efficiënte datastromen naar de overheid.
Uitdaging 3: mengen van meststoffen
Voor het bereiken van precisiebemesting is het kunnen mengen van verschillende meststoffen van belang. Door verschillende meststoffen met elkaar te mengen, kan een gewenste samenstelling van meststoffen worden bereikt die tot efficiënt werken leidt. Op dit moment kent de meststoffenwetgeving een mengverbod voor meststoffen uit afvalstromen (bijvoorbeeld spuiwater). Voor precisiebemesting is het nodig dat meststoffen ‘op maat’ kunnen worden bijgemengd. Cumela zal dit voorjaar bij de overheid pleiten voor aanpassing van het mengverbod, zodat het mengen in elk geval voorafgaand en tijdens het uitrijden bij de boer mogelijk is. We zullen hiervoor een werkbezoek organiseren, waarvoor de betrokken ambtenaren van het ministerie van Economische Zaken zullen worden uitgenodigd.
Uitdaging 4: onttrekking via geoogst gewas hoger dan gebruiksnorm
De opbrengst van een heel aantal akkerbouwgewassen stijgt nog elk jaar. Deze stijging wordt veroorzaakt door de genetische vooruitgang van de gewassen en door beter boeren. De gebruiksnorm voor zowel fosfaat als stikstof groeit echter niet met deze ontwikkeling mee. Hierdoor komt het in steeds meer teelten voor dat de onttrekking van mineralen via het geoogste gewas hoger is dan de gebruiksnormen. Dit leidt ertoe dat de bodem wordt uitgeput. Om dit te voorkomen, zou de afvoer van mineralen minimaal moeten worden gecompenseerd met de aanvoer van mineralen, ook als die groter is dan de gebruiksnormen (de zogenaamde equivalente maatregelen). Akkerbouwers zien cumelabedrijven als prima partner bij het aantonen van de hoge onttrekking, door middel van bijvoorbeeld aanboord-weegsystemen en online meten. Cumela steunt LTO bij het vormgeven van de zogenaamde equivalente maatregelen en denkt mee over haalbare voorschriften voor de cumelabedrijven.
Uitdaging 5: evenwichtige en efficiënte inzet van subsidiegelden (zoals POP3)
Keer op keer merken we dat subsidiegelden voor precisielandbouw en -bemesting worden toegekend via regelingen die alleen openstaan voor landbouwbedrijven. Er wordt daarbij dus onderscheid gemaakt tussen boeren mét en zónder eigen mechanisatie. Dit werkt marktverstorend. Daar komt nog bij dat een subsidie-euro via een cumelabedrijf veel efficiënter wordt besteed dan via een individuele boer. Het cumelabedrijf bewerkt tenslotte de percelen van gemiddeld wel dertig boeren!
Cumela pleit ervoor dat dit onderscheid niet wordt gemaakt. Daarnaast vinden we dat het grootste deel van het geld zou moeten worden ingezet voor de ontwikkeling van echte innovaties en niet voor investeringssubsidies.
