Overheid zet in op mestexport als oplossing mestoverschot

Wat wil Cumela?

Cumela zet in op uitbreiding van de bestaande capaciteit voor mestverwerking. Dat doen ze door zich in te zetten voor vergunningen voor capaciteit die er al is, maar nog stilstaat door het ontbreken van een vergunning. 

Voor de export van mest vraagt de bracheorganisatie om het ondersteunen van ondernemers die willen gaan exporteren en het faciliteren van ondernemers die meer willen gaan doen. 

Punten die Johan Mostert, voorzitter van Cumela's sectie meststoffendistributie, bij Wiersma onder de aandacht bracht. In het plan van aanpak, onderaan deze pagina, vind je andere punten waar Cumela mee aan de slag wil en het onderzoek wat plaatsvond onder de leden. 

Mostert maakte gebruik van de overhandiging om Wiersma te vragen in gesprek te blijven met degene die het product moeten verwaarden en exporteren. Met succes. Sinds het congres kreeg Cumela al diverse vragen vanuit de overheid waaruit blijkt dat ze werk maken van mestexport.

Tekst gaat door onder de foto

Mestgezant Raymond Knops

Tijdens het symposium van het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN), Cumela en het Nederlands Centrum voor Mestverwaarding (NCM) haalde Wiersma de aanstelling van Raymond Knops aan als 'Mestgezant'. 12 maart benoemde ze hem tot gezant voor de bevordering van de export van dierlijke meststoffen. Een benoeming die aangeeft dat ze serieus werk maakt van dit onderdeel uit haar in september gepresenteerde plannen om de mestcrisis aan te pakken.  

Voor zijn benoeming tot gezant was Knops mestverkenner en maakte hij een adviesrapport. Cumela reageerde kritisch op zijn rapport, maar wil graag met hem in gesprek in zijn nieuwe rol. "Wij willen heel graag samen met Knops onze actiepunten oppakken om zo te werken aan een uitbreiding van de export", zegt Manon Jansen, secretaris meststoffendistributie bij Cumela.   

Volop afzetkansen 

Wiersma hoopt in haar termijn als minister mee te maken dat Nederland mest gaat zien als de waardevolle grondstof die het is. Een grondstof waar nog genoeg gebieden in Europa om vragen. Zo blijkt uit het onderzoek van het Nutriënten Management Instituut (NMI) in opdracht van het ministerie van LVVN. "De grootste kansen om de mestexport te vergroten liggen in Noord- en Oost-Frankrijk, Oost-Duitsland en West-Polen", vatte Harm Gelderblom het onderzoek samen. Hij deed dit onderzoek samen met Romke Postma. De presentatie van het onderzoek vind je onderaan deze pagina. 

 Dierlijke mest moet dat dan gaan vervangen

Overigens keek het NMI niet naar de nutriënten die deze gebieden al importeren. Iets waar behoefte aan is, zo bleek uit de vragen in de zaal. Tegelijkertijd spelen er voldoende andere ontwikkelingen die de vraag om nutriënten uit dierlijke mest alleen maar groter gaan maken, zoals de wil van Frankrijk om minder afhankelijk te worden van chemische meststoffen uit landen buiten Europa als Wit-Rusland en Rusland. Dierlijke mest moet dat dan gaan vervangen, zo blijkt uit de woorden van Martijn Weijtens, onderdeel van de landbouwraad bij de ambassade van Nederland in Parijs. Hij en zijn collega's van de landbouwraad in Duitsland en Polen namen in een van de workshops na het plenaire deel het woord. 

Handelsmissies

Het komend jaar komen er handelsmissies om de mestexport te helpen. Cumela helpt mee bij de organisatie van deze missies. "Als we meer weten delen we dat met de leden", zegt Jansen. Vanuit de landbouwraden roepen ze leden op om mee te gaan. "Zo weten we zeker dat we met de goede mensen over de juiste zaken in gesprek komen. Wij hebben jullie kennis nodig."

Tekst gaat door onder de foto

Markt in balans?

De voorbereidingen om de export van mest aan te jagen zijn in volle gang. Tegelijkertijd maakte Wiersma in september meer actiepunten om het mestprobleem op te lossen. Het gaat dan om maatregelen aan de aanbodzijde 

Dankzij het mooie voorjaar kent 2025 juist een vliegende start. Dat geeft wat lucht.

"Voor ons is het ook belangrijk dat er voldoende mineralen in Nederland blijven voor onze eigen akkerbouwgebieden", zegt Jansen. Ze benadrukt dat Cumela ervoor pleit dat er betaalbare mineralen blijven voor de Nederlandse landbouw. "Samen dragen we zorg voor een gezonde Nederlandse bodem die gevoed blijft", zegt Jansen. Binnen enkele jaren voorziet de sector dat de markt weer in balans kan komen.

De laatste jaren worstelde de markt mede door het slechte weer met een mestoverschot. Dankzij het mooie voorjaar kent 2025 juist een vliegende start. Dat geeft wat lucht. "Dat bewijst dat weersomstandigheden echt veel effect hebben en ook daar moeten we ons beter op voorbereiden", zegt Jansen. 

Veilig investeren

"En hoe zorgen we ervoor dat we niet in iets investeren en straks onvoldoende mest hebben om te verwerken, waardoor de investering voor niets blijkt te zijn", vraagt een bezorgde mestdistributeur. Dit mede baserend op de verwachtingen voor de markt. 

Jansen hoort die zorgen en snapt ze. "Daarom willen wij vooral snel vergunningen voor de werkingscapaciteit die er al is, maar nu stilstaat omdat er geen vergunning is. Voor nieuwe investeringen moet je al snel rekening houden met een periode van tien jaar voor je een vergunning krijgt en wie weet hoe de markt er dan uitziet. Je kunt je afvragen of het risico dan niet te groot is."