Wekelijks wordt er sinds eind 2020 met de sector en de leveranciers van mestsoftware overlegd over de ontwikkeling van het rVDM. Het is heel goed dat er een intensieve samenwerking is ontstaan tussen de sector en de uitvoerende partijen. Toch bleven er in het voorjaar nog veel vragen onbeantwoord. Eén van de belangrijkste vragen die wij vanuit de sectoren al vanaf het begin stelden, is: wat doen we als de benodigde internetverbindingen uitvallen? Het kan in onze ogen niet zo zijn dat het mesttransport dan stil komt te staan.
Uiteindelijk hebben we als sectorpartijen vlak voor de zomer het vertrouwen opgezegd in de ontwikkeling van het rVDM. Veel belangrijke vragen bleven onbeantwoord en op een heel aantal punten vonden wij de uitwerking te veel van de praktijk afstaan en onwerkbaar. Hierin speelde ongetwijfeld ook mee dat alle overleg digitaal plaatsvond.
De afspraak is dat de systemen van de leveranciers van mestsoftware ook offline mogen werken
In de hogedrukpan
Bestuurlijk hebben we toen de opdracht gekregen om in een maand tijd een probleemanalyse te maken met voorstellen voor oplossingen. We hebben er gezamenlijk, zowel sector als overheid, voor gekozen om deze probleemanalyse in fysieke vergaderingen te gaan maken. Heel bijzonder om voor het eerst mensen in levenden lijve te zien met wie je al meer dan een jaar digitaal overlegt. Deze fysieke ontmoeting gaf ook de energie en het vertrouwen om met elkaar te werken aan een zo goed mogelijk resultaat.
De verschillen van inzicht waren groot, dus de druk om oplossingen te vinden, was ook hoog. Na drie lange besprekingen waarin allerlei meer en minder gedetailleerde problemen zijn geanalyseerd, hadden we een lange reeks van mogelijke oplossingen. Voor alleen al het probleem dat internetverbindingen er niet zouden zijn, hadden we veertien verschillende oorzaken en evenzovele oplossingen. Vanuit de sector hebben we toen aangegeven dat ook dat niet werkbaar zou zijn. We willen een eenvoudige en vrijwel altijd werkbare oplossing.
Vanuit de mestvervoerder gedacht kijk je er ook anders tegenaan. Hij weet niet welke verbinding het niet doet, maar alleen dat het systeem niet werkt. Uiteindelijk hebben we kunnen afspreken dat de systemen van de leveranciers van mestsoftware ook offline mogen werken, dan ook unieke rVDM-nummers kunnen uitgeven en dat die gegevens dan later (als er weer wel werkende verbindingen zijn) alsnog worden ingediend.
Mocht ook het offline-systeem niet werken, dan kan er in het uiterste geval gebruik worden gemaakt van de huidige papieren VDM’s. Natuurlijk vindt er wel controle plaats of er terecht gebruik is gemaakt van de offline- of de papieren versie. Deze oplossing is nu ook door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) geaccepteerd en daar zijn we blij mee.
Doorlooptijd
De ontwikkeling van het rVDM is veel ingewikkelder dan vooraf door LNV werd gedacht. Tevens hecht zowel LNV als de sector heel sterk aan een uitgebreid en goed testprogramma, om ervoor te zorgen dat er bij de brede invoering geen grote problemen ontstaan. In de zomer is er voor een heel beperkt onderdeel van het rVDM een eerste test bij drie mestvervoerders gedaan. Hier is door LNV veel van geleerd. Ook als Cumela hebben we daar wat van opgestoken. Ons beeld is nu al dat een mestvervoerder (zeker een geregistreerde mestvervoerder) bij invoering van het rVDM niet meer zonder mestsoftware kan. De bruikbaarheid van het rVDM-systeem van de overheid voor een mestvervoerder is in de praktijk zo gering, dat wij dat onverantwoord achten.
In de komende maanden worden er door LNV steeds meer onderdelen van het rVDM opgeleverd. Als Cumela willen we steeds nauw betrokken zijn bij het testen van deze onderdelen. Waar nodig zullen we daarbij ook een beroep op de leden doen om mee te doen aan testen.
De ontwikkeling van het rVDM is veel ingewikkelder dan vooraf door het ministerie werd gedacht
Brede pilot
Het is de planning om na de voorjaarsbemestingspiek van 2022 een brede pilot te organiseren, waarbij mestvervoerders met de nieuwe regels en het nieuwe rVDM gaan werken. Ook bij de brede pilot zal Cumela nauw betrokken zijn. Daarna is er een periode gepland waarin alle leerervaringen nog kunnen leiden tot aanpassingen. Vanaf welke datum het nieuwe rVDM dan echt voor iedereen in werking treedt, is nu niet duidelijk. Dat besluit kan vanwege de demissionaire status niet door Schouten genomen worden, maar moet straks door haar ambtsopvolger genomen worden. Wel is met LNV afgesproken dat de overgang plaatsvindt in een periode waarin elk bedrijf op zijn eigen tijd overstapt op het nieuwe systeem en ook is afgesproken dat die periode niet in een bemestingspiek mag liggen.
Meld je aan als test- of pilotbedrijf
Aanmelden als test- of pilotbedrijf kan nog steeds door een e-mail te sturen naar [email protected]. We hebben het afgelopen halfjaar in de belangenbehartiging rond het rVDM veel problemen kunnen oplossen. We blijven hard werken aan een goed uitvoerbaar, praktisch en betrouwbaar systeem.