Het tijdelijk uitzenden van werknemers binnen de EU/EER naar een ander land, noemen we detacheren. En voor deze situatie regelt de ‘detacheringsrichtlijn’ (de Richtlijn 96/71/EG, vastgesteld door de Europese Unie) een goede werkomgeving en goede arbeidsvoorwaarden voor gedetacheerde werknemers op de buitenlandse werkplek. De detacheringsrichtlijn was in Nederland omgezet in de WAGA. Maar met ingang van 18 juni 2016 is deze wet vervangen door de WagwEU en gelden tevens handhavingsbepalingen voor deze wetgeving.
Harde kern van de arbeidsvoorwaarden
De detacheringsrichtlijn bepaalt dat werkgevers verplicht zijn bepaalde minimum arbeidsvoorwaarden toe te kennen aan het personeel dat tijdelijk in een ander EU/EER-land gaat werken. De zogenoemde harde kern van de arbeidsvoorwaarden bestaat bij werken in Nederland in ieder geval uit de Nederlandse arbeidswetten: de Wet minimumloon en vakantiebijslag, de Arbeidstijdenwet, de Arbeidsomstandighedenwet, de Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs en de Algemene wet gelijke behandeling. Als een buitenlandse werkgever aan de slag gaat in een sector waarin een algemeen verbindend verklaarde cao van toepassing is, dan geldt daarnaast de harde kern van de arbeidsvoorwaarden uit deze cao.
Als de werkgever de arbeidswetten niet naleeft, kan de Inspectie SZW een boete opleggen. Mocht de werkgever de harde kernbepalingen uit de cao niet nakomen, dan kunnen sociale partners een vordering op hem instellen.
Handhaving
Om de regels te handhaven, zijn verschillende maatregelen genomen. Zo kunnen inspectiediensten uit de lidstaten informatie met elkaar uitwisselen en kunnen ze opgelegde boetes over de grens innen. Daarnaast zijn er nu, net als in de landen om ons heen, een aantal administratieve verplichtingen voor bedrijven die tijdelijk in Nederland een klus komen doen. Het gaat om vier dingen:
- Inlichtingenverplichting (alle info verstrekken aan de Inspectie SZW die noodzakelijk is voor de handhaving van de WagwEU)
- De verplichting om bepaalde documenten zoals arbeidsovereenkomst, loonstrookjes en arbeidstijdenoverzichten aanwezig te hebben op de werkplek (of direct digitaal beschikbaar te hebben)
- De verplichting om een contactpersoon aan te wijzen die als aanspreekpunt voor de Inspectie SZW fungeert.
- Meldingsplicht. Buitenlandse dienstverrichters moeten vooraf een melding doen over waar en wanneer en met welke werknemers er in Nederland een klus wordt gedaan. De ontvanger van de dienst in Nederland moet controleren of de melding is gedaan en of deze juist is.
- Voor het niet nakomen van de eerste drie verplichtingen kon met ingang van 18 juni 2016 al een boete worden gegeven. De meldingsplicht (4.) is per 1 maart 2020 in werking getreden. Pas nu is er een digitaal systeem klaar waarmee de melding kan worden gedaan.
Schijnzelfstandigheid tegengaan
Om schijnzelfstandigheid tegen te gaan, moeten ook zelfstandigen voldoen aan de inlichtingenverplichting en aan een beperktere verplichting om een aantal documenten op de werkplek te hebben.
Meldingsplichtige zelfstandige
Niet alle zelfstandigen die in Nederland komen werken moeten zich melden. Wel moeten zich melden zelfstandigen die werkzaam zijn in o.a. de land- en tuinbouw, bouw en vervoer. Een volledige omschrijving vindt je op de website van de overheid.
Dus:
Voor opdrachtgevers / inhuurders geldt:
Contracteer je een onderneming of een meldingsplichtige zelfstandige uit een land binnen de Europese Economische Ruimte (EER) of Zwitserland voor een tijdelijke opdracht in Nederland? Dan ben je als klant/opdrachtgever verplicht om te controleren of deze zijn komst (juist) gemeld heeft. Tot de EER behoren alle EU-lidstaten, Noorwegen, Liechtenstein en IJsland.
Melding controleren
Buitenlandse werkgevers (dienstverrichters) en meldingsplichtige zelfstandigen uit de EER en Zwitserland die tijdelijk in Nederland komen werken, moeten hun komst van tevoren melden in het Nederlandse online meldloket. Ook de komst van alle gedetacheerde werknemers moet vooraf worden gemeld.
Als klant/opdrachtgever (dienstontvanger) ben je verplicht te controleren of er gemeld is en of de melding juist is. Je ontvangt bericht als de buitenlandse werkgever of zelfstandige zijn komst heeft gemeld. Je kunt de melding online inzien en controleren. Deze melding bevat de gegevens van de zelfstandige of het bedrijf en de werknemers die voor jouw komen werken, het adres van de werkplek, een beschrijving van de werkzaamheden en hoe lang deze duren. Staan er onjuistheden in de melding, dan kun je dit online melden.
Onderaannemer
Huurt het buitenlandse bedrijf of de zelfstandige een derde partij in om bij jouw in Nederland (een deel van de) werkzaamheden uit te voeren, dan is er sprake van onderaanneming. Niet jij, maar de buitenlandse werkgever of zelfstandige is op dat moment dienstontvanger. Het derde bedrijf meldt zelf zijn komst en die van zijn personeel en de buitenlandse werkgever of zelfstandige controleert de melding.
Niet gemeld?
Kan de door jouw ingehuurde buitenlandse werkgever of meldingsplichtige bij aanvang van de werkzaamheden niet aantonen dat hij zijn komst gemeld heeft? Geef dit dan aan in het online meldloket en vraag hem zijn aanwezigheid en werkzaamheden alsnog te melden.
