Hoofdaannemer heeft onderaannemer nodig

Samenwerken in de keten

Bam Infra, Dura Vermeer, Heijmans, Van Gelder Groep, Boskalis, Ballast Nedam en Roelofs Groep, allemaal zaten ze donderdag in de zaal in Borne bij gastheer Reinteninfra BV. Daar gingen ze onder leiding van Harry Hertsenberg, directeur infra bij Van Werven, en Gerard van der Veer, GMB Beheer BV, in gesprek met cumelaondernemers. De timing hiervoor bleek goedgekozen. Dit omdat de roep om emissievrij werken steeds meer vraagt van de hele sector. "We kunnen nu beter rustig aan mee gaan doen, dan dat we straks moeten rennen", schetst Fredjan Moll, van Bam Infra.

Zo wacht de sector de uitdaging van de ingroeipaden van Schoon en Emissieloos Bouwen. Los daarvan beginnen opdrachtgevers vaker te vragen om projecten emissievrij uit te voeren. Daar staat dan weer tegenover dat investeren in bijvoorbeeld elektrisch werken een risico met zich meebrengt wat ondernemers het liefst afgedekt zien in langlopende oftewel duurzame contracten. Kansen voor de sector, zo schetst Hertsenberg. "Bezin je op de toekomst. Je hebt je klant nodig en hij heeft jou nodig. Ga het goede gesprek voeren om hem mee te nemen in je eigen dilemma's. Ook een hoofdaannemer heeft hiermee te maken." Uiteindelijk heeft het verhaal van een ondernemer meer waarde dan dat andere het voor je gaan vertellen.

Nieuwe relatie    

Toch valt er nog wat werk te verzetten om de relatie tussen hoofdaannemer en onderaannemer te verbeteren. Vooral omdat het in het verleden nog weleens misging. Zo klinkt uit de zaal een verhaal van een inkoper die na drie gesprekken met een ondernemer koos voor een andere partij. Dit tegen de laagste prijs. Ook ontbraken daar certificaten waar ze eerst specifiek om vroegen. Ook de wensen uit het plan van aanpak (EMVI) geven ondernemers een bittere nasmaak. Vooral omdat ze zich graag inzetten om de wensen in te vullen en nog te vaak zien dat de laagste prijs de doorslag geeft. 

Iets wat opdrachtgevers graag anders zien. "Zeg nee tegen inkopers die gaan voor de laagste prijs", raadt Johan ter Horst, Heijmans, aan. "We doen ons best dit aan te pakken, maar hebben jullie daarbij nodig." Bij de Bam pakken ze het weer anders op. Daar groeiden twee werkvoorbereiders door tot inkoper." Eigenlijk moet het vak van inkoper veranderen, luidt de conclusie. 

"Onderaannemers hebben de hoofdaannemers nodig en hoofdaannemers hebben onderaannemers nodig", zegt Van der Veer. "Wij zien de toegevoegde waarde die jullie meebrengen. Wat wij willen is een duurzame samenwerking." Juist daarom kwamen de mannen met de stelling: "Duurzame samenwerking geeft ruimte om eenmalig elkaars noodzakelijke algemene voorwaarden af te stemmen. Dit gebeurt..." Iets waar Nico Willemsen, beleidsmedewerker op dit dossier blij mee is. "Het is een signaal dat er iets in beweging is." Want eigenlijk geldt dat zodra de algemene voorwaarden nodig zijn er eigenlijk al sprake is van wantrouwen, vinden zowel Hertsenberg als Van der Veer. "Als je een duurzame samenwerking hebt loop je ze door, heb je begrip voor elkaars voorwaarden en zoek je samen de pijnpunten op." Daar valt nog wat te winnen zo blijkt uit de reacties vanuit de zaal. Zo geeft het merendeel aan dat het afstemmen onvoldoende gebeurt of zelfs niet.  

Vakmensen 

De boodschap die deze middag blijft hangen: We hebben vakmensen nodig. Hertsenberg zegt dat cumelaondernemers al in de tenderfase hun toegevoegde waarde kunnen laten zien. "Lever je een machine op stroom, denk dan mee over waar die stroom vandaan komt. Grijp de kans om je als partner neer te zetten. Van der Veer vult aan: "De meerkosten van laadlogistiek hebben veel meer effect op een project dan de meerkosten van een machine." Daar liggen kansen. Hij raadt ondernemers aan om met de opdrachtgever in gesprek te gaan. "En maak een calculatie voor jezelf per machine. Weet wat de kostprijs is."

Ook zien ze het als de taak van de hoofd- en onderaannemer om met de opdrachtgever in gesprek te gaan. Die moet uiteindelijk de prijs gaan betalen. "De politiek heeft potjes met geld. Die moeten we koesteren en elkaar helpen. Anders komt het niet van de grond", zegt Hertsenberg. 

Vakmanschap daar komt het op neer. Herman Reinten, van Reinteninfra BV, stelt dat we weer trots moeten zijn op het vakmanschap. Zelf gelooft hij niet in elektrificatie. "We moeten eerst bij onszelf beginnen." Dat deden ze en ze stelden rentmeester 2050 Maurice Beijk aan. Die bouwde vervolgens met 80 procent gerecycled materiaal een kantoor en met 40 procent gerecycled materiaal de hal waar Cumela donderdag te gast was.

"Duurzaamheid trekt vakmanschap aan", luidt de conclusie van Reinten. "En laten we vooral eerlijk zijn over de euro's en de techniek en de kanttekeningen blijven benoemen." Wat duurzaamheid ook aantrekt zijn medewerkers. Waarmee Reinten laat zien dat integrale samenwerking in de keten kansen schept en dat er meer wegen zijn naar duurzaamheid.