Al enkele jaren is de NVWA bezig met een project om te handhaven op geregistreerde mestopslagen en in het verlengde daarvan de verwerkingsverplichting. In de praktijk komt het nogal eens voor dat opslagen administratief ‘overlopen’ of een negatieve voorraad hebben. Veel ondernemers worden in deze zaken bijgestaan door Peter Houtsma.
Bij de handhaving gebruiken NVWA en RVO een document over hoe men omgaat met de nauwkeurigheid van hoeveelheden en gehaltes. Dit document heeft echter betrekking op landbouwbedrijven, waar de monsters telkens worden genomen vanuit dezelfde opslag met dezelfde mest. Bij een mestvervoerder worden de monsters genomen uit een steeds veranderende hoeveelheid mest, omdat er veelal telkens geladen en gelost wordt.
De overheid heeft hiervoor geen statistisch verantwoord document gemaakt, maar gaat in deze zaken altijd wel uit van de zogenaamde "Wet van de grote getallen". Deze wet zegt dat als je steeds een steekproef neemt uit eenzelfde verzameling, het gemiddelde van de steekproeven steeds dichter bij het gemiddelde van de verzameling komt. Hoe meer steekproeven, hoe beter het gemiddelde van de steekproeven past bij de werkelijkheid van de verzameling.
In de betrokken zaak heeft Peter Houtsma (onder andere na overleg met Cumela) aangevoerd dat de handhavingsmarges uit het genoemde document niet van toepassing zijn, omdat bij aanvoer in een geregistreerde opslag geen sprake is van het nemen van monsters uit dezelfde meststroom, maar vanuit allerlei verschillende meststromen. De "Wet van de grote getallen" gaat dus niet op.
Voor een goede handhaving is het noodzakelijk dat het gehandhaafde bedrijf al bij het voornemen tot opleggen van een boete te horen moet krijgen met welke handhavingsmarges er wordt gerekend. Nu de gebruikte handhavingsmarges door de rechter niet van toepassing zijn verklaard op de handhaving bij mestopslagen van mestvervoerders, heeft de rechter de boete van tafel gehaald. Voor mestvervoerders die geconfronteerd worden met de discussie over de onnauwkeurigheden van hoeveelheden of gehaltes bij geregistreerde mestopslagen en meststromen, is het dus van belang zich te beroepen op het niet van toepassing zijn van het document waar de handhavers standaard naar verwijzen.
Peter Houtsma had in deze zaak meer aan te merken op de werkwijze van RVO. Omdat het beroep op het punt van de marges gegrond was, bleven de andere punten, zoals bezinklagen, overlopende opslagen en regenwater helaas onbesproken.
