Overslaan en naar de inhoud gaan Overslaan en naar de footer gaan Overslaan en naar de zoekbalk gaan Overslaan en naar de navigatie gaan

Gemeenten moeten zelf soorteninventarisatie regelen

Cumela doet een dringende oproep aan alle Nederlandse gemeenten: neem als opdrachtgever de regie op een actuele en gebiedsdekkende soorteninventarisatie (GSI). Het ontbreken van een ecologisch vooronderzoek levert namelijk veel problemen op. Zo worden uit voorzorg strikte (en kostbare) maatregelen opgelegd. zoals het verbieden van klepelen of het beperken van baggerwerk tot een smalle tijdsmarge. Dat wil Cumela voorkomen.
16 oktober 2025 3 min leestijd
Maaiarm Ufkes, bermonderhoud 2023

De gedragscode is bedoeld als juridisch en ecologisch kader om zorgvuldig met beschermde soorten om te gaan, zónder dat er voor elke klus een aparte vergunning nodig is. Dat is goed nieuws – mits de voorwaarden kloppen. Maar in de praktijk is dat vaak niet het geval. Een veelvoorkomend probleem is dat gemeenten vaak niet beschikken over een actuele GSI, maar wel verwachten dat er gewerkt wordt volgens de gedragscode. Regelmatig wordt de verantwoordelijkheid dan doorgeschoven naar de aannemer. Niet elke ondernemer beschikt echter over de ecologische expertise om zo’n inventarisatie goed uit te voeren. En bij lopende contracten krijgen onze leden soms alleen de vraag of ze ‘even de financiële consequenties’ willen doorgeven, zonder heldere uitgangspunten of kaders. Dat werkt niet.

Ondernemers welwillend
Laten we duidelijk zijn: onze ondernemers staan absoluut open voor deze manier van werken. Sterker nog, zij onderschrijven het belang van zorgvuldig omgaan met flora en fauna. Het zijn juist onze leden die vaak als eersten met slimme technische en praktische oplossingen komen. Denk aan aangepast materieel, nieuwe werkmethodes en slimme planningen. Ze werken met vakbekwame medewerkers die weten hoe je zorgvuldig werkt in kwetsbare gebieden. Maar daar is wél een duidelijk ecologisch vertrekpunt voor nodig, opgesteld door de opdrachtgever.

Onnodige beperkingen en kosten
Als er vooraf geen ecologisch vooronderzoek is gedaan, is niet duidelijk waar welke soorten voorkomen. Gevolg: er worden uit voorzorg strikte (en kostbare) maatregelen opgelegd, zoals het verbieden van klepelen of het beperken van baggerwerk tot een smalle tijdsmarge. Dit leidt tot onnodige beperkingen, verstoringen in de planning en hogere kosten – voor de aannemer én de opdrachtgever. Dat is zonde van tijd, geld én vakmanschap.

Onze oproep
Cumela roept gemeenten op om:

  • Zelf het initiatief te nemen voor een gebiedsdekkende en actuele soorteninventarisatie;
  • Deze gegevens voorafgaand aan aanbestedingen te delen met marktpartijen en te ontsluiten via de Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF); en
  • om in overleg met marktpartijen, per project een ecologisch werkprotocol op te stellen.

Dat zorgt voor heldere kaders, realistische inschattingen en een gelijk speelveld voor alle inschrijvers. Het voorkomt onnodige risico-opslagen, onduidelijke meerwerkdiscussies en juridische problemen achteraf.

Werkbare en kostenefficiënte oplossingen
We begrijpen dat het voor sommige gemeenten, zeker kleinere, een organisatorische én financiële opgave lijkt om zelf het voortouw te nemen. Toch zien we steeds meer positieve voorbeelden waar dit juist wél gebeurt – en waar opdrachtgevers en opdrachtnemers sámen tot werkbare en kostenefficiënte oplossingen komen. Denk aan samenwerking met andere gebiedsbeheerders, of het betrekken van vrijwilligersorganisaties bij het actualiseren van waarnemingen.

Herkenbaar?
Deze oproep aan gemeenten komt voor uit signalen die we krijgen van (bestuurs)leden, die merken dat het in de praktijk vaak spaak loopt. Herken jij dit ook? Word je als ondernemer geconfronteerd met onduidelijke verwachtingen of onhaalbare eisen? Meld het ons via de Ondernemerslijn. Samen blijven we ons inzetten voor werkbare ecologie én uitvoerbare praktijk.

Tags
Nieuws
gedragscode