Tachograaf en code 95

Tachograaf
1. Wanneer moet mijn voertuig een (digitale) tachograaf hebben?
Algemeen geldt dat de (digitale) tachograaf verplicht is voor voertuigen of voertuigcombinaties met een toegestane maximummassa van meer dan 3500 kilo die zijn ingericht voor het vervoer van goederen. De tachograafplicht geldt dus ook voor bestelauto’s met aanhangwagens als de toegestane maximummassa van de combinatie boven de 3500 kilo uitkomt. Wel zijn er vrijstellingen voor de tachograafplicht.

2. Welke vrijstellingen zijn er voor de tachograafplicht?
Er zijn diverse vrijstellingen voor de tachograaf. Een belangrijke vrijstelling is die voor voertuigen of voertuigcombinaties met een toegestane maximummassa van niet meer dan 7500 kilo die worden gebruikt voor het vervoer van materieel of uitrusting die de bestuurder nodig heeft voor de uitoefening van zijn beroep en die enkel binnen een straal van 100 kilometer rond de vestigingsplaats van de onderneming worden gebruikt. Voorwaarde is wel dat het besturen van het voertuig niet de hoofdactiviteit van de bestuurder is. Geen hoofdactiviteit betekent dat het voertuig niet meer dan twaalf uur per week wordt bestuurd.
Het eigen vervoer met een bestelauto met aanhangwagen is dus niet tachograafplichtig. Veel BE-combinaties zijn echter zwaarder dan 7500 kilo en moeten dus wel een tachograaf hebben.

3. Moet ik nog wat doen als mijn voertuig is vrijgesteld van de tachograafplicht?
Wanneer het voertuig niet tachograafplichtig is, moet de bestuurder wel door registratie aantonen, dat er niet meer dan twaalf uur per week met het voertuig wordt gereden. Deze registratie is ‘vormvrij’. Registratie van de naam van de bestuurder, de datum, het tijdstip van het begin van de rijtijd, de beginstand van de kilometerteller, het tijdstip van het einde van de rijtijd en de eindstand van de kilometerteller volstaat.

4. Moeten landbouwtrekkers waarmee vervoer wordt verricht ook een tachograaf hebben?
Dat hangt af van de maximumconstructiesnelheid. Voertuigen waarvan de toegestane maximumsnelheid niet meer dan 40 km/u per uur bedraagt, zijn vrijgesteld van tachograafplicht. Nu kan er niet op de maximumconstructiesnelheid worden gecontroleerd door het ontbreken van een kentekenbewijs waarop dat vermeld staat. Landbouwtrekkers met een maximumconstructiesnelheid van maximaal 40 km/u worden straks dan ook niet tachograafplichtig. Snellere landbouwtrekkers waarmee transportwerkzaamheden worden uitgevoerd, moeten na invoering van de registratie- en kentekenplicht wel een tachograaf hebben.

5. Klopt het dat er straks een nieuwe generatie digitale tachograaf komt?
Ja, vanaf 15 juni 2019 moeten nieuwe bedrijfsvoertuigen zijn voorzien van een digitale tachograaf van de tweede generatie. Deze wordt ook wel de slimme of smart tachograaf genoemd. Via satellietnavigatie legt de tachograaf automatisch vast waar de werktijd begint en eindigt. Verder kan de slimme tachograaf op afstand door handhavers worden uitgelezen. Ook komen er tachograafkaarten van de tweede generatie. Kaarten van de eerste generatie kunnen wel in de nieuwe slimme tachograaf worden gebruikt en omgekeerd. Bestuurders- en bedrijfskaarten hoeven niet direct te worden vervangen, maar werkplaatskaarten moeten wel van de tweede generatie zijn.

6. Wat zijn de sancties als de tachograaf niet of niet correct wordt gebruikt?
Op overtredingen bij het onjuiste gebruik van de tachograaf staan forse sancties. Het gaat namelijk om een economisch delict met hoge boetes. Op het ten onrechte niet gebruiken van de tachograaf staat een boete van € 4400,- voor de werkgever of zelfstandige. Op het gebruik van een defecte of verlopen bestuurderskaart staat een boete van € 4400,- voor de werkgever en een boete van € 1500,- voor de chauffeur. Een niet tijdig gekeurde tachograaf kost € 200,-.

Code 95
7. Wie moeten de code 95 op hun rijbewijs hebben?
Beroepschauffeurs die een C1,-, C-, D1 of D-rijbewijs hebben, al dan niet met E (aanhangwagen), moeten de code 95 op hun rijbewijs hebben. De code 95 is het bewijs van vakbekwaamheid en is vijf jaar geldig. Chauffeurs met een C-rijbewijs moesten de code 95 uiterlijk op 10 september 2016 hebben bijgeschreven. De einddatum van de geldigheid staat vermeld achter de code 95 op het rijbewijs. Voor de einddatum van de code 95 moet er 35 uur nascholing zijn gevolgd. Zonder geldige code 95 mag er niet beroepsmatig worden gereden.

8. Ik heb mijn C-rijbewijs behaald voor 10 september 2009 en heb geen code 95. Kan ik de code 95 alsnog laten bijschrijven?
Ja, dat kan. Chauffeurs die voor 10 september 2009 hun C-rijbewijs hebben behaald, zijn vrijgesteld van het halen van de basiskwalificatie. Het volgen van de 35 uur nascholing volstaat en dat kan ook na 10 september 2016 nog. Zodra u de 35 uur nascholing hebt gevolgd én de code 95 is bijgeschreven op het rijbewijs, mag u weer beroepsmatig met een vrachtauto rijden. De nascholingsuren zijn maximaal vijf jaar geldig.

9. Zijn er vrijstellingen voor de code 95?
Er zijn diverse vrijstellingen voor de code 95. Een belangrijke vrijstelling is er voor bestuurders van voertuigen voor het vervoer van materieel of uitrusting waarmee de bestuurder zijn werk uitvoert, mits het besturen van het voertuig niet de voornaamste activiteit van de bestuurder is. De vrijstelling geldt alleen als de chauffeur niet meer dan twaalf uur per week eigen vervoer verricht. Net als bij de tachograafvrijstelling moeten de rijtijden worden geregistreerd (zie vraag 3). Een chauffeur die alleen maar eigen materieel verplaatst, maar de machine vervolgens niet op het werk gaat bedienen, valt niet onder de vrijstelling.

10. Moeten chauffeurs die zijn geboren voor 1 juli 1955 straks toch de 35 uur nascholing volgen?
Dat klopt. Chauffeurs geboren voor 1 juli 1955 waren vrijgesteld van het halen van het chauffeursdiploma. Bij de invoering van de code 95 kregen zij bij verlenging van het rijbewijs de code 95 gewoon bijgeschreven, zonder de 35 uur nascholing. Naderhand bleek dat dit van Europa niet mocht. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat bereidt nu een wetsvoorstel voor waarbij de code 95 van deze oudere chauffeurs alsnog vervalt. Het wetsvoorstel treedt naar verwachting in januari 2020 in werking. Om de code 95 te krijgen, moeten chauffeurs die zijn geboren voor 1 juli 1955 nu alsnog zo snel mogelijk de 35 uur nascholing volgen.

11. Moeten bestuurders van landbouwtrekkers waarmee beroepsvervoer wordt verricht straks ook de code 95 halen?
Nee, dat is niet nodig. De code 95 is alleen verplicht voor bestuurders die een C- of D-rijbewijs nodig hebben. Voor het besturen van een landbouwtrekker of een motorrijtuig met beperkte snelheid volstaat een T-rijbewijs of een B-rijbewijs afgegeven voor 1 juli 2015. Met een C-rijbewijs mag een (land)bouwvoertuig worden bestuurd, maar noodzakelijk is dat niet. Daar komt bij dat de code 95 niet verplicht is voor bestuurders van voertuigen met een toegelaten maximumsnelheid van ten hoogste 45 km/u.

12. Wat is de boete voor het rijden zonder geldige code 95?
De boete bedraagt € 800,- voor het rijden zonder geldige code 95. Het gevolg is ook dat de chauffeur niet verder mag rijden. Daar komt bij dat het C-rijbewijs niet meer geldig is zonder geldige code 95. Dit kan tot gevolg hebben dat de verzekering geen dekking geeft bij een eventueel ongeval. Alleen het volgen van de 35 uur nascholing volstaat niet. De code 95 moet zijn bijgeschreven op het rijbewijs.