Advies van de Commissie Duurzaamheid & Innovatie ter vereenvoudiging van certificering

Het totaal aan certificaten voor verschillende type werk- en bedrijfsvoering in de GWW is aanzienlijk en blijft tot op de dag van vandaag groeien. Aannemers zijn door eisen bij aanbestedingen genoodzaakt een breed scala aan certificaten te verkrijgen om zich te kunnen voorzien van werk. Vooral voor MKB-bedrijven lopen de kosten om het brede scala aan certificaten te verkrijgen en te behouden hoog op.
In aanbestedingen wordt in toenemende mate een grote hoeveelheid certificaten geëist. De steeds langer wordende reeks certificaten brengt onduidelijkheid en onwetendheid in de vraag naar certificaten in aanbestedingen. Hierom komt het voor dat certificaten gevraagd worden die niet direct relevant zijn voor de desbetreffende aanbesteding. Daarnaast schiet de monitoring hoe conform het certificaat gewerkt zou moeten worden tekort. Ook de kennis dat bij sommige certificaten ook een opdrachtgeversinzet vereist is, ontbreekt.
Dit document geeft een zienswijze en advies welke certificaten relevant zijn bij de meest herkenbare types werken bij onze opdrachtgevers en hoe die in de aanbestedingsleidraad opgenomen dienen te worden. Hiermee bereiken we dat in aanbestedingen uitsluitend bepaalde certificaten geëist worden die op een bepaald type werk van toepassing of relevant zijn. Zo wordt voorkomen dat in de aanbestedingsleidraad onnodig bepaalde certificaten gebruikt worden als selectiecriterium terwijl het type werk of de omvang van het werk dat niet noodzakelijk maakt.
Hoofd- en uitvoerend aannemer
Bij het opstellen van eisen van certificaten wordt een onderverdeling gemaakt in hoofd- en uitvoerend aannemer. Hierin is de hoofdaannemer de partij die rechtstreeks met de opdrachtgever contracteert. De uitvoerend aannemer is de partij die de werkzaamheden uitvoert. Men realisere zich wel dat de uitvoerend aannemer een onderaannemer maar ook de hoofdaannemer kan zijn. De certificaten die gevraagd worden aan de uitvoerend aannemer gelden dus alleen voor de aannemer die de werkzaamheden uitvoert.
Duurzaamheid in de GWW
Geregeld wordt duurzaamheid in de GWW als containerbegrip gehanteerd. Zowel opdrachtgever als opdrachtnemer hebben onvoldoende handvatten om het begrip te vertalen naar praktische inpassingen in het proces van uitvoering. Op basis van Ambitieweb kun je als opdrachtgever je duurzaamheidsambities concretiseren en op die manier ook in de uitvraag duidelijk maken op welke thema’s (uit Ambitieweb) je de verduurzaming zoekt. Zo wordt bij de aanvang van het project op verschillende thema’s als milieu, maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) en klimaat, bepaald naar welk niveau gestreefd wordt, zie onderstaande schematisering. De niveaus worden per thema concreet gemaakt, zodat voor alle partijen duidelijk is wat de verwachte uitkomst van het project is.
Advies bijkomende certificaten bij aanbestedingen
Naast projectspecifieke certificaten kunnen aanvullende certificaten worden geëist, bijvoorbeeld bij extra ambities of bij aanpassingen aan kabels/leidingen door netwerkbeheerders.
Situatie | Type aannemer | Certificaat | Beschrijving | Relevantie / omvang |
---|---|---|---|---|
Bij aanpassingen in gas- en leidingwerk | Uitvoerend | CKB-regeling | Aanpassingen in kabels en leidingen | Alle ordergroottes |
— | Uitvoerend | BEI | Veiligheidsvoorschrift elektra-kabels | Alle ordergroottes |
— | Uitvoerend | VIAG | Veiligheidsvoorschriften gasleidingen | Alle ordergroottes |
— | Uitvoerend | KIAD | Veiligheidsvoorschriften waterleidingen | Alle ordergroottes |
Bij ambitie voor CO₂-reductie | Uitvoerend | CO₂-prestatieladder | Trede in reductie CO₂-uitstoot | Eigen afweging |
Bij ambitie voor MVO | Uitvoerend | ISO 26001 of “Bouwen aan MVO” of MVO-prestatieladder | MVO-certificaat/niveau | Eigen afweging |
Bij ambitie voor veiligheidscultuur | Uitvoerend | Veiligheidsladder | Te bepalen trede veiligheidscultuur | Eigen afweging / contract bij VIA |
Alleen bij ondertekening convenant “Veiligheid in de Bouw” | Uitvoerend | GPI | In 2023 minimaal trede 2 (ASA of SCL); per 1 juli 2026 minimaal trede 3 | Alle ordergroottes |
Als opdrachtgever ISO 27001 voert | Hoofd | ISO 27001 | Dataveiligheid | Eigen afweging |
Straatwerk
De BRL 9334 borgt kwalitatief goed straatwerk met vaklieden, aandacht voor arbeidsomstandigheden en omgeving. Weeg als opdrachtgever af bij welke ordergrootte BRL 9334 wordt geëist. Daarnaast kunnen certificaten voor grondwerk, bedrijfsvoering en veiligheid van toepassing zijn.
Type | Certificaat | Beschrijving | Relevantie / omvang |
---|---|---|---|
Hoofd | ISO 9001 | Kwaliteit bedrijfsvoering | Eigen afweging |
Hoofd | ISO 14001 | Milieumanagementsysteem | Eigen afweging |
Uitvoerend | BRL 9334 (KOMO) | Uitvoeren straatwerk | Eigen afweging |
Uitvoerend | BRL 9335 (SKIB) | Uitvoeren grondwerk | Bij orders > 25 m³ |
Uitvoerend | VCA*, VCA** of ISO 45001 | Veiligheid / arbo | Alle ordergroottes |
Asfalt aanleggen
BRL 9320 is relevant voor asfalt; BRL 9041 geldt wanneer vulstof wordt gebruikt. Deze BRL’s borgen de milieuhygiënische kwaliteit van warm asfalt conform het Besluit Bodemkwaliteit. Daarnaast zijn certificaten voor grondwerk, bedrijfsvoering en veiligheid van toepassing.
Type | Certificaat | Beschrijving | Relevantie / omvang |
---|---|---|---|
Hoofd | ISO 9001 | Kwaliteit bedrijfsvoering | Eigen afweging |
Hoofd | ISO 14001 | Milieumanagementsysteem | Eigen afweging |
Uitvoerend | BRL 9320 (KOMO) | Asfalt aanleggen | Alle ordergroottes |
Uitvoerend | BRL 9041 (KOMO) | Enkel bij inbreng van vulstof | Alle ordergroottes |
Uitvoerend | BRL 9335 (SKIB) | Uitvoeren grondwerk | Bij orders > 25 m³ |
Uitvoerend | VCA*, VCA** of ISO 45001 | Veiligheid / arbo | Alle ordergroottes |
Drukloze rioolreparatie
Voor renovatie van drukloze riolering geldt BRL 5216; voor kunststof leidingsystemen BRL 5218. Voor realisatie van vloeistofdichte objecten zijn protocollen binnen BRL 7700 van toepassing (alleen als relevant: prefab beton, beton, kunsthars). Daarnaast: certificaten voor grondwerk, bedrijfsvoering en veiligheid.
Type | Certificaat | Beschrijving | Relevantie / omvang |
---|---|---|---|
Hoofd | ISO 9001 / ISO 14001 | Kwaliteit / Milieumanagement | Eigen afweging |
Uitvoerend | BRL 5216 (KOMO) of BRL 5218 (KOMO) | Renovatie drukloze riolering / kunststof leidingsystemen | Alle ordergroottes |
Uitvoerend | BRL 7700 (SIKB) + relevante protocollen 7701 / 7702 / 7704 | Realisatie vloeistofdichte objecten (prefab beton / beton / kunsthars) | Alleen indien van toepassing |
Uitvoerend | BRL 9335 (SKIB) | Uitvoeren grondwerk | Bij orders > 25 m³ |
Uitvoerend | VCA*, VCA** of ISO 45001 | Veiligheid / arbo | Alle ordergroottes |
Bodemsanering
BRL 7000 borgt de kwaliteit bij het uitvoeren van (water)bodemsaneringen. Afhankelijke protocol-BRL’s gelden bij grootschalige, on-site reiniging of natte sanering — vraag alleen relevante protocollen. Ook hier zijn grondwerk-, bedrijfsvoering- en veiligheidscertificaten relevant.
Type | Certificaat / protocol | Beschrijving | Relevantie / omvang |
---|---|---|---|
Hoofd | ISO 9001 / ISO 14001 | Kwaliteit / Milieumanagement | Eigen afweging |
Uitvoerend | BRL 7000 (SIKB) | (Water)bodemsaneringen | Alle ordergroottes |
Uitvoerend | BRL 7001 / 7002 / 7003 / 7004 / 7005 / 7006 / 7007 | Specifieke uitvoeringsprotocollen (land, on-site reiniging, water, tijdelijk uitplaatsen, graven/saneren, in-situ, tijdelijke uitname) | Alleen indien van toepassing |
Uitvoerend | BRL 9335 (SKIB) | Uitvoeren grondwerk | Bij orders > 25 m³ |
Uitvoerend | VCA*, VCA** of ISO 45001 | Veiligheid / arbo | Alle ordergroottes |
Tijdelijk uitplaatsen grond
Het tijdelijk uitplaatsen van grond valt onder BRL 7004 en wordt niet gecombineerd met BRL 7000 voor regulier saneren, omdat geen reiniging plaatsvindt. BRL 7004 ziet op de kwaliteit van de behandeling van de grond. Omdat regelgeving afwijkt van reguliere saneringen, ontstaat vaak onduidelijkheid; hieronder de voorwaarden die bij BRL 7004 gelden.
- Landbodem; immobiele verontreiniging.
- Na uitplaatsen: zoveel mogelijk terugbrengen in hetzelfde profiel, zonder bewerking; overtollige verontreinigde grond kan worden afgevoerd.
- Noodzakelijk voor civieltechnische werkzaamheden aan ondergrondse infrastructuur (kabels, leidingen, riolen, duikers, funderingen, e.d.).
- Art. 1.3 lid 3 Regeling uniforme saneringen (RUS) niet van toepassing.
- Verontreiniging betreft stoffen in bijlage 6 RUS, categorie “Tijdelijk uitplaatsen”.
Type | Certificaat | Beschrijving | Relevantie / omvang |
---|---|---|---|
Hoofd | ISO 9001 / ISO 14001 | Kwaliteit / Milieumanagement | Eigen afweging |
Uitvoerend | BRL 7004 (SIKB) | Tijdelijke uitplaatsing grond/nuts | Alle ordergroottes |
Uitvoerend | BRL 9335 (SKIB) | Uitvoeren grondwerk | Bij orders > 25 m³ |
Uitvoerend | VCA*, VCA** of ISO 45001 | Veiligheid / arbo | Alle ordergroottes |
Monsters nemen
BRL 6000 gaat over milieukundige begeleiding en nazorg van saneringen. Protocollen 6001 (conventionele methoden), 6002 (in-situ methoden) en 6003 (natte grond) gelden alleen indien van toepassing. Daarnaast: bedrijfsvoering- en veiligheidscertificaten.
Type | Certificaat / protocol | Beschrijving | Relevantie / omvang |
---|---|---|---|
Hoofd | ISO 9001 / ISO 14001 | Kwaliteit / Milieumanagement | Eigen afweging |
Uitvoerend | BRL 6000 (SIKB) | Milieukundige begeleiding en nazorg sanering | Alle ordergroottes |
Uitvoerend | Protocol 6001 / 6002 / 6003 | Conventioneel / In-situ / Natte grond (alleen indien van toepassing) | Alle ordergroottes |
Uitvoerend | VCA*, VCA** of ISO 45001 | Veiligheid / arbo | Alle ordergroottes |
Monitoring van de uitvoering
Certificerende instellingen toetsen naleving, maar monitoring door de opdrachtgever blijft cruciaal. Zonder controle kan een BRL als selectiecriterium in de uitvoering een farce worden en kunnen integere inschrijvers benadeeld raken. Let er bovendien op dat sommige certificaten (zoals VCA of BRL 7000 met kwaliteitsverantwoordelijke) aan personen zijn gekoppeld en niet automatisch aan het hele personeelsbestand.
Voor aanvullingen en suggesties wordt verwezen naar het contactpunt van de uitgevende organisatie.