Bloeiend aardappelgewas Groningen

Wiersma presenteert contouren 8e APN: omslag naar doelsturing

Datum: 24 juli 2025
Laatst bijgewerkt: 24 juli 2025
Door: Maurice Steinbusch
Begin vorige week presenteerde minister Wiersma de nadere contouren van het 8e Actieprogramma Nitraatrichtlijn (APN). Daarin neemt de omslag naar doelsturing een centrale plaats in. Cumela is positief over dit voornemen; het vergroot de verantwoordelijkheid en invloed van de individuele ondernemer. Het wordt mogelijk om van generieke normen en kalenderlandbouw af te stappen, wat helpt om de waterkwaliteit te verbeteren.

De minister laat in het concept-actieprogramma weten dat telers, op basis van metingen na de oogst, de mogelijkheid krijgen voor meer stikstofgebruiksruimte dan die in het 8e APN gaat gelden. Ook komen er uitzonderingen op de ‘1 oktober’-maatregel voor het inzaaien van vanggewassen en op de verplichting van 1:4 teelt van rustgewassen zandgronden (en 1:3 teelt rustgewassen in zand-zuid en löss).

In het andere spoor gaat de minister voort op de maatregelen in het 7e actieprogramma. Positief is dat de aanpak van NV-gebieden (Nutriënten Verontreinigde gebieden) aangepast wordt in aandachtsgebieden. Dus alleen daar waar het nodig is worden extra maatregelen ingevoerd voor het verbeteren van de kwaliteit van oppervlaktewater.

In haar kamerbrief kondigt de minister ook een actualisatie van de stikstofgebruiksnormen aan. Ze wacht daarvoor op een advies van de Commissie Deskundigen Meststoffenwet. Deze is nog niet beschikbaar tijdens de lopende internetconsultatie (tot en met 25 augustus). Het beoordelen van de impact van de actualisatie voor de landbouwpraktijk is dan ook heel erg lastig.

Cumela komt met reactie

Komende periode beoordeelt Cumela alle gepubliceerde documenten om op basis daarvan een reactie in te dienen in de internetconsultatie. Daarbij zal Cumela ook wijzen op het belang van RENURE, het uitbreiden van de mestexport en het belang van vergunningverlening van mestver- en bewerking.

Cumela maakt deel uit van een breed consortium van samenwerkende landbouworganisaties. Dit consortium heeft de afgelopen maanden intensief samengewerkt met het ministerie van LVVN om te verkennen hoe doelsturing (op grondwater) binnen dit actieprogramma mogelijk gemaakt kan worden op een wijze die effectief, werkbaar en gedragen is door de sector. Hierbij is een goede uitwerking, met voldoende positieve stimulansen, van essentieel belang. Het consortium waardeert daarom de inspanningen van de minister om tot een doelsturingsaanpak te komen.

In het voorliggende concept 8e APN lijkt doelsturing werkelijkheid te worden als mogelijk spoor naast een generieke route. De komende periode zet het consortium van samenwerkende landbouworganisaties zich in voor verdere uitwerking en concrete implementatie van deze perspectiefvolle strategie.