Voor velen is de periode rond kerst de tijd van bezinning. Even terugkijken naar het afgelopen jaar en de koers uitzetten voor het komende jaar. Terugkijken is het gemakkelijkste stukje, maar de koers uitzetten voor volgend jaar kan best lastig zijn. Een onverwachte verkiezingsuitslag geeft duidelijk aan dat veel mensen ontevreden zijn en in de toekomst iets anders willen. Dat mensen soms onverwachte keuzes maken, zien we ook in onze eigen vereniging. Een flink aantal loonbedrijven heeft de keuze gemaakt om te stoppen met agrarisch loonwerk. Er stoppen natuurlijk elk jaar bedrijven, maar het zijn er de afgelopen paar jaar toch meer dan dat we gewend zijn.
De onzekere toekomst in de agrarische wereld, gecombineerd met de grote investeringen, maakt dat het voor de ondernemer steeds lastiger wordt om zijn rekensom sluitend te maken. Ook het tekort aan personeel telt steeds harder mee. Met name de mensen die bereid zijn om vaak buiten de reguliere werktijden te werken, zijn bijna niet meer te vinden. Steeds vaker horen we ook dat deze bedrijven geen opvolgers kunnen vinden.
De klant die steeds veeleisender en onredelijker wordt verdrijft de passie
De laatste en misschien wel belangrijkste reden lezen we echter in de brieven van loonwerkers die stoppen met het agrarisch loonwerk. Brieven die jij als collega-ondernemer waarschijnlijk ook wel onder ogen krijgt. Over de verharde relatie met de klant, die steeds veeleisender en onredelijker wordt en zo de passie verdrijft. De passie waar menig loonwerker en zijn mannen voor leven en die de klus klaren als het even hard moet gaan.
Het is echt vijf voor twaalf als de passie in het geding komt of als het verdienmodel niet meer kloppend te krijgen is, maar zeker ook als er geen jonge mensen meer te motiveren zijn om in onze sector te beginnen. Dan moeten we echt aan de bak als boer en loonwerker om de verbinding niet te verliezen. We zullen duidelijk moeten maken dat het belang van een goede loonwerker wel wordt gezien voor er een schaarste aan loonwerkers ontstaat. Maar misschien moet er wel eerst schaarste ontstaan, misschien moet er maar eens wat gras blijven liggen of een mestput overstromen, zodat de waarde van de loonwerker weer eens boven komt drijven. Ik ga ervan uit dat de verstandige boer het zover niet laat komen en eerder aan de bel trekt en voor de verandering zijn kalender eens gaat halen bij de loonwerker om tijdig goede afspraken te maken. Waarschijnlijk schenk jij als goede gastheer dan met veel plezier de koffie. En tijdens dat gezellig samenzijn mag je natuurlijk best de volgende vraag in je achterhoofd houden: wat gebeurt er ook alweer met de prijs in tijden van schaarste?
Wim van Mourik,
voorzitter Cumela
