Toolbox leren van ongevallen: Rupsen van graafmachines

Datum: 16 november 2023
Laatst bijgewerkt: 17 november 2023
Door: Corina van Zoest-Meester
Hoe voorkom je dat de rups van de graafmachine eraf loopt? En als dat dan toch gebeurt, hoe plaats je hem dan terug? In deze toolbox gaan we in op het veilig terugplaatsen van een afgelopen rups van een graafmachine. Waarom dit zo belangrijk is, blijkt uit het voorbeeld waarmee we de toolbox beginnen.
LMRA
Wat ging er mis?
  • Tijdens het oprijden en draaien op een bult liep de rups eraf.
  • Om de rups terug te plaatsen, werd de giek gebruikt om de rups vrij te krijgen van de grond.
  • Vervolgens moest het spanmechanisme drukvrij worden gemaakt.
  • De bout waarmee je de druk van het spanmechanisme afhaalt, was door de schuine stand van de graafmachine niet met een ringsleutel bereikbaar. Er was geen dopsleutel voorhanden.
  • Om toch de druk eraf te halen, werd besloten om de vetnippel te verwijderen. In deze situatie zat de vetnippel apart van de bout die je losdraait om de ketting te ontspannen.
  • De vetnippel én de ringsleutel werden door de zeer hoge druk in het gezicht van het slachtoffer geslagen, die daarbij zeer ernstige verwondingen opliep
Voorkom dat dit jou overkomt

1. Voorkom dat een rups van de machine loopt:

  •     Vervang de ketting op tijd, controleer de schakels, de sprocket, het loopwiel en de spanner.
  •     Zorg voor de juiste kettingspanning.
  •     Zorg voor een geschikte rups voor de werkzaamheden.
  •     Vermijd zoveel mogelijk het rijden over stukken puin, stobben of scherpe randen. 
  •     Zorg dat er geen rijplaten tussen de rupsen komen.

2. Plaats de rups op een veilige manier terug:

  • Doe dit alleen als je kennis en voldoende ervaring hebt.  
  • Het terugplaatsen van een rups mag je alleen doen als je voorlichting hebt gehad en weet wat er in de handleiding staat.
  • Zorg voor goede werkomstandigheden. Voer eerst een laatste minuut risicoanalyse (LMRA) uit. Zet de machine horizontaal neer, zodat de spanning op de spanner zo laag mogelijk is. Ga alleen aan de slag als je het juiste gereedschap hebt.
  • Veilig drukloos maken van de rupsspanner en jezelf veilig houden:

    -De cilinder van de rupsspanner staat onder zeer hoge druk. Het gaat om 180 bar! Controleer of je te maken hebt met óf een aparte bout óf een bout waar de vetnippel ook in zit.

    -Om te voorkomen dat de hele nippel losschiet, moet de druk langzaam ontsnappen. In de gebruiksaanwijzing staat hoe dat moet. De nippel kan iets worden gedraaid , waardoor het vet langzaam naar buiten komt. Demonteer de nippel pas als de aanvoer van het vet is gestopt.

    -Ga op een veilige plek staan, zodat de klep nooit tegen je aan kan schieten.

  • Jouw veiligheid gaat vóór snelheid. Je wilt natuurlijk snel verder gaan met je klus. Toch is het verstandig om een opgeleide monteur in te schakelen als je de druk er niet kunt afhalen zoals het zou moeten.