gewasbescherming

Pesticide Vrij-dag: Cumela pleit voor respectvolle discussie

Datum: 10 april 2025
Laatst bijgewerkt: 11 april 2025
Vrijdag 11 april 2025 is door een groep van bezorgde organisaties uitgeroepen tot Pesticide Vrij-dag. Initiatiefnemers zijn de Parkinson Vereniging, Natuur & Milieu en FNV. Met het organiseren van deze dag uiten zij hun bezorgdheid over het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en roepen zij de politiek op tot een strenger beleid. Cumela licht graag haar positie in de discussie hierover toe.

Cumela heeft begrip voor zorgen in de samenleving over gewasbeschermingsmiddelen en dus ook voor dit initiatief. Cumela deelt graag haar kennis, is open over de werkzaamheden van haar leden en draagt graag bij aan het bestrijden van desinformatie. Wij betreuren het onjuiste beeld dat lijkt te ontstaan dat de agrarische sector koste wat het kost gewasbescherming toepast en slechts economisch gewin nastreeft. Daarom zetten we graag het een en ander op een rij.

Zorgvuldigheid

Zorgvuldigheid in het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen is voor onze leden van belang om zichzelf, medewerkers en omwonenden te beschermen. De strenge wetenschappelijke beoordeling die er in Nederland gedaan wordt, is daarbij leidend voor ons. Wij staan voor:

  • toepassing volgens de wettelijke gebruiksvoorschriften,
  • met moderne goedgekeurde apparatuur,
  • door goed opgeleide en vakbekwame mensen.
Innovatie

Het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de landbouw is in de afgelopen jaren fors gedaald. Ook zoekt de sector voortdurend naar mogelijkheden om efficiënter en minder milieu- en gezondheidbelastend te werken. Bijvoorbeeld:

  • Nieuwe technologieën maken het mogelijk om steeds preciezer te werken, waardoor hetzelfde effect wordt bereikt met een kleinere hoeveelheid gewasbeschermingsmiddelen. Zie bijvoorbeeld de samenwerking tussen Vitens en boeren in Overijssel en de Achterhoek;
  • Er wordt gewerkt aan het ontwikkelen van sterkere gewassen die minder gewasbeschermingsmiddelen nodig hebben;
  • Steeds vaker worden mechanische technieken ingezet – dus zonder bestrijdingsmiddelen – om bijvoorbeeld onkruid te verwijderen;
  • Voor voorbijgangers is het niet zichtbaar wat voor soort middelen er gebruikt worden bij gewasbescherming, maar steeds vaker worden biologische middelen ingezet. Die moeten soms wel vaker toegepast worden dan traditionele middelen. (Overigens wordt bemesting met dezelfde apparatuur gedaan. Voorbijgangers interpreteren dat weleens verkeerd.)
  • Ook in de fase na toepassing van gewasbeschermingsmiddelen is er aandacht voor zorgvuldig handelen met afval en restanten. Zo biedt STORL een duurzaam en kosten-efficiënt inzamelsysteem voor lege verpakkingen en resten van gewasverzorgingsproducten;
  • Er worden diverse sectorale praktijkexperimenten op het gebied van weerbaar telen uitgevoerd op weg naar 2030. Vanaf dat jaar is het de bedoeling dat alle teeltsystemen ‘weerbaar’ en ‘nagenoeg emissieloos’ zijn.
Noodzaak

Of gewasbescherming noodzakelijk is bij de teelt van aardappelen, groente en fruit staat niet ter discussie, maar de vraag is ‘hoe?’. De herbeoordeling van middelen wordt strenger. Als er een middel van de markt wordt gehaald na wetenschappelijke beoordeling en toetsing, dan accepteren we dat. Immers, gezondheid van medewerkers en anderen staat voorop. Het zou mooi zijn als er voor ieder weggevallen middel een groen alternatief was, maar dat is niet zo. Dat maakt het een uitdaging om gewassen ziektevrij te houden, ook met het oog op betaalbaarheid van aardappelen, groente en fruit voor de consument.

Tot slot

Cumela volgt de ontwikkelingen op de voet. Onderzoek op medisch vlak en ten aanzien van nieuwe mogelijkheden moedigen wij van harte aan. Wij pleiten voor een respectvolle discussie over gewasbescherming op basis van voldoende kennis en met oog voor nuance.