Binnenhof

Nieuw kabinet: met wie krijgen we te maken

Datum: 5 januari 2022
Laatst bijgewerkt: 2 juni 2022
Door: Toon van der Stok
Vanaf volgende week zijn er nieuwe ministers en staatssecretarissen die het beleid maken en uitvoeren waar onze sector mee te maken heeft. Wie zijn het en in hoeverre zijn ze op de hoogte van de inhoud van hun beleidsterrein. Een korte kennismaking op basis van artikelen die over deze nieuwe bewindslieden zijn verschenen.

Opvallend in de nieuwe ploeg is opnieuw het hoge gehalte aan bestuurders afkomstig uit een politieke of ambtelijke organisatie. Waarvan veruit de meesten in de grote steden in de Randstad wonen. Een uitzondering is de nieuwe minister van landbouw Henk Staghouwer. Hij woont in Briltit, een plaats in Groningen die de meeste mensen waarschijnlijk niet kennen. Hij studeerde ooit aan de Hogere Agrarische School en was eigenaar van een aantal bakkerijen.

Staghouwer heeft als een van de weinigen echt ondernemerservaring. De anderen hebben vooral kennis van het Haagse wereldje en weten hoe daar te opereren. Het wordt de komende jaren weer de kunst om hen te laten zien dat ondernemers niet meer regels nodig hebben, maar ruimte om in te spelen op maatschappelijke wensen. Iets wat alleen kan door duidelijke doelen op te stellen en tijd te geven om die te halen.

 Moet het sneller dan kan dit! Alleen is er dan geld nodig om ondernemers te helpen investeringen te vervroegen, duurdere duurzame machines aan te schaffen of om nog niet afgeschreven machines te vervangen. Onze sector wil graag doorpakken en nodigt daarom de nieuwe bestuurders graag uit om te komen kennismaken.

Wij stellen alvast de nieuwe gezichten aan je voor.

Mark Harbers (VVD)

Minister van infrastructuur en waterstaat

Deze, uit de Tweede Kamer afkomstige minister krijgt een flink dossier onder zijn hoede, maar opereert in de luwte omdat de pijnpunten zoals klimaat en stikstof bij aparte ministers terecht komen. Opvallend is dat Harbers (52) zijn studie aan de Erasmus Universiteit nooit heeft afgerond en meteen de politiek is ingegaan. Hij schreef samen met Jaco Geurts ook het inmiddels beruchte treindocument. Nu moet hij het geld verdelen voor aanleg en onderhoud van wegen en vooral viaducten,  want daar zijn de komende jaren steeds meer problemen zoals bij de Haringvlietbrug te verwachten. Ook mag hij ervoor gaan zorgen dat het extra geld, dat voor infrastructuur beschikbaar is, besteed kan worden. Maar dat kan hij alleen als de nieuwe minister voor stikstof daarvoor ruimte heeft weten te creĆ«ren.

Henk Staghouwer (ChristenUnie)

Minister van landbouw, natuur en voedselkwaliteit

In Groningen kennen veel mensen uit de agrarische sector Henk Staghouwer (59) als gedeputeerde Landbouw. Hij was het die de boze boeren tijdens de agrarische protesten niet wilde ontvangen waarna tot zijn grote woede de deur van het Provinciehuis werd geramd. Dat is volgens Trouw nog goed gekomen, want op zijn bureau staan nu twee miniatuur trekkers. Na zijn studie aan de Hogere Agrarische School was hij eerst lange tijd eigenaar van een aantal bakkerijen, daarna ging hij de politiek in. Op Landbouwgebied is hij niet als voorganger Carola Schouten een aanhanger van de Kringlooplandbouw. Dit is wel een van de weinige ministers die echt een opleiding heeft genoten dat past bij het departement dat hij of zij onder zijn/haar hoede heeft. Met het regiobestuur van Groningen heeft hij voor maart nog een afspraak staan. Een mooie mogelijkheid voor hem om als minister een eerste werkbezoek in onze sector af te leggen. Die uitnodiging blijft staan.

Christianne van der Wal (VVD)

Minister voor natuur en stikstof

Net als haar collegaminister op het departement van LNV, waar de minister voor natuur en stikstof onder valt, is Christianne van der Wal (48) afkomstig van het platteland. Ze woont in Hierden en was de afgelopen jaren voorzitter van de VVD. Daarvoor was ze wethouder in Harderwijk en gedeputeerde in Gelderland. Ze krijgt de taak om een oplossing te vinden in het stikstofdossier. Daarvoor is in elk geval veel geld beschikbaar, want in het regeerakkoord is hiervoor al 25 miljard uitgetrokken. Hoopgevend is dat ze volgens mensen die haar kennen gelooft in technische oplossingen. Andere bronnen geven aan dat ze ook sterk hecht aan meten in plaats van je baseren op modellen. Wellicht dat dit ook helpt om in het stikstofdossier andere wegen in te slaan en vraagtekens te plaatsen bij de ogenschijnlijke  betrouwbaarheid van het rekeninstrument Aerius.

Rob Jetten (D66)

Minister voor Klimaat en energie

Waarschijnlijk de bekendste minister waar onze sector mee te maken krijgt is Rob Jetten (34). Opvallend genoeg ook iemand die niet in de Randstad woont maar min of meer op het platteland. Zijn bekendheid kreeg hij vooral als fractievoorzitter van D66. Hij werkte een korte tijd voor Prorail waar hij opereerde als regiomanager Bouwmanagement voor Noord- en Oost-Nederland. Vanaf 2017 maakt hij deel uit van de Tweede Kamer. Jetten geldt als een verbinder die goed ligt bij alle partijen. Dat zal hij hard nodig hebben om de doelstellingen uit het klimaatakkoord te halen. Het voordeel voor hem is dat ook hiervoor een flinke zak geld is gereserveerd. Waarschijnlijk krijgt de sector vooral met hem te maken omdat hij de SEB-regeling onder zijn hoede krijgt en dus ook het subsidietraject bepaalt voor emissievrije bouwmachines.

Micky Adriaansens (VVD)

Minister voor economische zaken

Opnieuw geen minister die erg thuis is op haar nieuwe vakgebied. Micky Adriaansens (57) was voordat ze voorzitter werd van de raad van bestuur van Twynstra Gudde, actief als bestuurder in de gezondheidszorg. Sinds 2019 is ze ook lid van de Eerste Kamer en heeft daar haar eerste politieke ervaring opgedaan. Op economische zaken zal ze vooral bekend moeten worden met het Nederlandse bedrijfsleven en het liefst niet alleen met de grote bedrijven. Al werkt haar huidige werkgever als organisatieadviesbureau natuurlijk ook veel voor het bedrijfsleven. Binnen haar nieuwe departement zal ze vooral samen met Rob Jetten een oplossing voor het klimaatprobleem moeten vinden en het bedrijfsleven op weg moeten helpen in de energietransitie. Dat allemaal uitleggen voor een zaal vol mensen moet voor haar geen probleem zijn. In haar studententijd was ze namelijk actief in de Hermes House Band.

Vivianne Heijnen (CDA)

Staatssecretaris van infrastructuur en waterstaat

Opvallend genoeg is er maar een bewindspersoon van CDA huize waar onze sector direct mee te maken krijgt. Dat is Vivianne Heijnen (39).  Ze is momenteel wethouder economie en arbeidsmarkt, welstand en wonen in Maastricht. Nog iets wat opvalt, is dat ook zij tot het kleine groepje nieuwe bewindslieden behoort dat uit de regio afkomstig is en niet uit de Randstad. In het kabinet krijgt ze op infrastructuur en waterstaat waarschijnlijk weer het PFAS-dossier onder haar hoede. Al moeten Mark Harbers en zij nog een verdeling van de portefeuilles maken.