 
Duidelijk is dat er geen partij meer boven de 30 zetels zit. Dat tekent de versplintering van het politieke landschap. Toch lijkt een min of meer stabiel motorblok van D66, CDA en VVD, met een partij links of rechts daarvan mogelijk. Er zijn dus wel minstens 4 partijen nodig voor een stabiele meerderheid. Dat is op zich een complicatie, maar het goede nieuws is dat minstens 3 van de 4 bestuurlijke ervaring hebben. Positief vind ik ook dat samenwerking en weer vooruit willen in de lucht hangt. En die spirit zal nog hard nodig zijn want de verschillen tussen de partijen die nu aan de lat staan zijn best groot. Niet ten aanzien van infra, de noodzaak van woningbouw etc, maar op het landbouw/stikstofdossier wel degelijk.
We gaan nu de fase van een Verkenner in: wat is er mogelijk voor politieke combinaties? Daarna komen dan hopelijk snel in de fase van (in)formatie, met een formateur(s) die de boel echt aan elkaar proberen te onderhandelen in een regeerakkoord.
Een titel voor het Regeerakkoord hebben we al: ‘Kan niet, bestaat niet’. Nederland moet na een poos stilstand nu weer snel door om mee te blijven tellen. Gas erop! De slogan van onze campagne past Den Haag goed lijkt me. We geven hem met plezier in bruikleen.
Kamerleden van BBB, VVD, CDA, D66 en GL/PvdA hebben ons in ieder geval al laten weten het belang van onze sector goed op het netvlies hebben.
Waar zetten wij op in? Dat zijn 10 punten:
- De maatschappelijke waarde van onze sector is enorm en verdient erkenning;
- Ondernemers verdienen ruimte om te ondernemen. Daarom moet de regeldruk omlaag. En ook letterlijk ruimte: locaties!;
- (Over)werken moet lonen;
- Investeren in elektrisch materiaal moet ‘haalbaar en betaalbaar’ zijn; realistische ingroeipaden en terugverdienperspectief zijn essentieel voor een succesvolle transitie;
- De vervanging- en renovatieopgave van onze infrastructuur moet veel hoger op de politieke agenda. Ook het budget is vooralsnog ontoereikend;
- We pleiten voor een duidelijk, voorspelbaar en uitvoerbaar landbouwbeleid;
- We zijn voor subsidies die ons ondernemerschap kunnen steunen en tegen subsidies die het level playing field verstoren;
- Mest is een waardevolle grondstof, geen afval. Cumela pleit voor een nieuwe zienswijze die recht doet aan het belang van mest;
- Het beheer en onderhoud van de natuur moet en kan beter en effectiever, ook in het licht van de stikstofproblematiek. De overheid moet gebruik maken van de kennis en de precisie-technieken die onze sector te bieden heeft;
- Het debat over gewasbescherming moet gevoerd worden vanuit een realistische blik en op basis van correcte informatie.
Om af te sluiten: hoopvol, maar – in de sfeer van onze Regio Noord – “Earst sjen, dan leauwe!”
 
