gewasbescherming

Cumela in gesprek over spuitvrije zones

Datum: 16 mei 2025
Laatst bijgewerkt: 16 mei 2025
Door: Maurice Steinbusch
In de samenleving zijn zorgen over het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Ook gemeenten worstelen ermee en dan met name met het al dan niet instellen van spuitvrije zones. Cumela neemt op verschillende plekken deel aan discussies hierover, probeert desinformatie te bestrijden en we komen op voor de belangen van onze ondernemers. We zijn o.a. in gesprek met de gemeente Venray en de provincies Overijssel en Noord-Brabant, maar ook met burgergroepen, boerenorganisaties en de GGD.

Cumela heeft begrip voor zorgen in de samenleving over gewasbeschermingsmiddelen. Wij betreuren het onjuiste beeld dat lijkt te ontstaan dat de agrarische sector koste wat het kost gewasbescherming toepast en slechts economisch gewin nastreeft. Daarom zetten we graag het een en ander op een rij.

Zorgvuldigheid

Zorgvuldigheid in het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen is voor onze leden van belang om zichzelf, medewerkers en omwonenden te beschermen. De strenge wetenschappelijke beoordeling die er in Nederland gedaan wordt, is daarbij leidend voor ons. Wij staan voor:

  • toepassing volgens de wettelijke gebruiksvoorschriften,
  • met moderne goedgekeurde apparatuur,
  • door goed opgeleide en vakbekwame mensen.
  • Innovatie
     

Noodzaak

Of gewasbescherming noodzakelijk is bij de teelt van aardappelen, groente en fruit staat wat ons betreft niet ter discussie, maar de vraag is ‘hoe?’. De herbeoordeling van middelen wordt strenger. Als er een middel van de markt wordt gehaald na wetenschappelijke beoordeling en toetsing, dan accepteren we dat. Immers, gezondheid van medewerkers en anderen staat voorop. Het zou mooi zijn als er voor ieder weggevallen middel een groen alternatief was, maar dat is niet zo. Dat maakt het een uitdaging om gewassen ziektevrij te houden, ook met het oog op betaalbaarheid van aardappelen, groente en fruit voor de consument.

Innovatie

Het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de landbouw is in de afgelopen jaren fors gedaald. Ook zoeken we als sector voortdurend naar mogelijkheden om efficiënter en minder milieu- en gezondheidbelastend te werken. Bijvoorbeeld:

  • Nieuwe technologieën maken het mogelijk om steeds preciezer te werken, waardoor hetzelfde effect wordt bereikt met een kleinere hoeveelheid gewasbeschermingsmiddelen. Zie bijvoorbeeld de samenwerking tussen Vitens en boeren in Overijssel en de Achterhoek;
  • Er wordt gewerkt aan het ontwikkelen van sterkere gewassen die minder gewasbeschermingsmiddelen nodig hebben;
  • Steeds vaker worden mechanische technieken ingezet – dus zonder bestrijdingsmiddelen – om bijvoorbeeld onkruid te verwijderen;
  • Voor voorbijgangers is het niet zichtbaar wat voor soort middelen er gebruikt worden bij gewasbescherming, maar steeds vaker worden biologische middelen ingezet. Die moeten soms wel vaker toegepast worden dan traditionele middelen. (Overigens wordt bemesting met dezelfde apparatuur gedaan. Voorbijgangers interpreteren dat weleens verkeerd.)
  • Ook in de fase na toepassing van gewasbeschermingsmiddelen is er aandacht voor zorgvuldig handelen met afval en restanten. Zo biedt STORL een duurzaam en kosten-efficiënt inzamelsysteem voor lege verpakkingen en resten van gewasverzorgingsproducten;
  • Er worden diverse sectorale praktijkexperimenten op het gebied van weerbaar telen uitgevoerd op weg naar 2030. Vanaf dat jaar is het de bedoeling dat alle teeltsystemen ‘weerbaar’ en ‘nagenoeg emissieloos’ zijn.
     

Tot slot

Cumela volgt de ontwikkelingen op de voet. Onderzoek op medisch vlak en ten aanzien van nieuwe mogelijkheden moedigen wij van harte aan. Wij pleiten voor een respectvolle discussie over gewasbescherming op basis van voldoende kennis en met oog voor nuance.