Ook elektrische machines hebben onderhoud nodig, maar dat is wel een stuk minder dan dat van machines met verbrandingsmotoren. Motorolie en -filters hoef je natuurlijk niet meer te vervangen. Het hydraulische gedeelte moet je wel onderhouden, maar dat is niet anders dan bij de dieselaangedreven machines.
Een voordeel van de elektrische installatie is dat je hier nauwelijks iets aan hoeft te doen. Sterker nog, daar mag een monteur niets aan doen als hij daarvoor niet is gecertificeerd. Voor het werken aan elektrische installaties is namelijk het NEN 3140-certificaat in het leven geroepen. Een afgeleide hiervan is het NEN 9140-certificaat. Dat is vereist voor het werken aan elektrische voertuigen.
Het NEN 9140-certificaat bestaat uit drie onderdelen: één voor een monteur die het onderhoud mag doen (ev-VOP), één voor een monteur die ook een diagnose mag stellen (ev-VP) en één voor de verantwoordelijke persoon in de werkplaats voor het onderhoud aan elektrische voertuigen. Wie een monteur heeft, moet dus alle onderdelen beheersen. Dit betekent dat hij of zij op de hoogte is van de noodzakelijke veiligheidsmaatregelen, kennis heeft van de materie, weet van spanningsloos werken en weet welke gereedschappen hij moet gebruiken.
Blijven nadenken geldt ook voor het reinigen, want stroom en water zijn geen vrienden
Werkplaatsaanpassing
Wie in het eigen bedrijf onderhoudswerk doet aan elektrische machines moet daarvoor verschillende maatregelen nemen. Zo moet er in de werkplaats een sprinklerinstallatie zijn en moeten er isolerende rubber vloermatten worden gebruikt. Ook mag er niet worden gewerkt in de nabijheid van machines of apparaten die vonken kunnen veroorzaken. Voor het werken aan de machines worden ook speciale eisen gesteld. Verplicht is het gebruiken van isolerend gereedschap, speciale schoenen en handschoenen.
Zolang er niet veel elektrisch aangedreven machines op het bedrijf zijn, lijkt het dus al snel zinvol om het onderhoud aan de elektrische installaties over te laten aan de dealer. Die heeft vaak meerdere machines in onderhoud en heeft soms ook al kennis van elektrische aandrijving uit het intern transport. Daar wordt al vaak gebruik gemaakt van elektrisch aangedreven heftrucks.
Veel van de huidige machines werken met een lage spanning, vaak 48 volt. Wanneer er elektrische trekkers of zware machines op het bedrijf komen, lopen de spanningen echter op. Zo werkt de elektrische Rigitrac op 400 volt en de elektrische Fendt op 650 volt. Bedenk ook dat bij lage spanningen de kans op ongelukken misschien kleiner is, maar het risico van schade aan de installatie niet. Het zou jammer zijn om een accupakket in één jaar te moeten afschrijven vanwege gemaakte fouten tijdens het onderhoud.
Raadpleeg het handboek
Doe je het onderhoud wel zelf, dan is het belangrijk dat de monteur het handboek van de machine raadpleegt en dan niet alleen van de elektrische installatie. Hierin staat precies wat kan en mag. Als de monteur de machine aanpakt, moet hij weten waarmee hij bezig is en wat de risico’s zijn, dus niet zomaar aan een draad gaan trekken die in de weg hangt. En altijd de plus eraf. Bij een dieselmachine kun je nog een keer wat gokken en werken via trial and error. Dat is bij een elektrische machine niet aan te raden. Weet wat je doet is daar het devies. En je gezond verstand gebruiken.
Blijven nadenken geldt ook voor het reinigen, want stroom en water zijn geen vrienden. Hoewel een elektrisch aangedreven machine een hoge IP-waarde heeft, wat inhoudt dat hij goed bestand is tegen intredend vocht, is het toch niet verstandig de hogedrukreiniger of stoomcleaner vol te richten op een elektromotor of een accupakket. Beter is het de kappen zoveel mogelijk dicht te houden en nog beter is het reinigen met de hand.
Bij lage spanningen is de kans op ongelukken kleiner, maar het risico van schade niet
Ook wat betreft het lassen aan de machine is het voor een elektrische machine niet anders dan bij een moderne diesel: altijd voorkomen dat er spanning op de elektrische circuits komt. Altijd de plus eraf en de lasklem zo dicht mogelijk op het werk zetten. Kortom, ook hier geldt: blijf nadenken en realiseer je dat het wat anders is dan een oude diesel.
Kou hoeft geen probleem te zijn
In de winter kan er prima worden gewerkt met elektrische machines. De meeste daarvan werken met een lithium-ionaccupakket met interne verwarming en dat presteert ’s winters niet veel minder dan in de zomer. Het kan temperaturen aan tot minus twintig. Voor accupakketten zonder interne verwarming geldt dat ze bij lage temperaturen duidelijk minder presteren.
Worden machines voor langere tijd niet gebruikt, dan is het verstandig de machine eens per maand aan de lader te zetten. De spanning in het pakket mag niet onder een bepaalde drempelwaarde komen. Het Battery Management System (BMS) zal vrijwel altijd voorkomen dat dit gebeurt, maar het is verstandig om het zekere voor het onzekere te nemen en de accu toch even op te laden. Wanneer de spanning wel onder de drempelwaarde zakt, is schade aan de accu het gevolg. Dit kan zelfs zover gaan dat de accu als afgeschreven moet worden beschouwd.
Loodzuuraccu’s vragen iets meer onderhoud, maar dat is vooral een zaak van ervoor zorgen dat het vloeistofniveau niet te ver zakt. Dat vraagt regelmatig bijvullen met gedemineraliseerd water. Hiermee wordt schade aan de platen voorkomen.