De twee machines die werden gedemonstreerd, waren de Crown Crusher en de elektrische loofdoder van Zasso
In het kader van het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer toonde Delphy afgelopen najaar in een velddemo twee alternatieve methodes voor loofdoding. Deze velddemo’s zijn een initiatief vanuit het project Versterkte Kennisverspreiding Loonwerkers binnen het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer. Ze worden georganiseerd in samenwerking met Cumela, LTO Noord en bodemdeskundigen. Doel is het verbeteren van de waterkwaliteit door middel van kennisoverdracht. Er werden twee machines gedemonstreerd, maar er zijn meer methodes. De keuze voor deze twee machines hing samen met de beschikbaarheid en de praktische uitvoerbaarheid. De twee machines die werden gedemonstreerd, waren de Crown Crusher en de elektrische loofdoder van Zasso.
De bijeenkomst maakte duidelijk dat er alternatieven zijn voor chemische loofdoding, maar dat vraagt wel investeringen
De Crown Crusher is een Deense machine. Hij lijkt een beetje op een looftrekker, maar in plaats van dat hij het loof van de knol trekt, vermoest hij het tussen twee draaiende schijven. Hij laat een kort stengeltje aan de knol achter. Dit heeft een rafelige rand, waardoor het snel uitdroogt en afsterft. Het loof tussen de rijen wordt opgetild met een aangedreven vingerwieder. Het komt terecht tussen twee horizontaal draaiende grof getande schijven. Het verschil in draaisnelheid tussen de schijven is ongeveer dertig procent. De onderste schijf draait met een omtreksnelheid die ongeveer gelijk is aan de rijsnelheid. Hierdoor wordt het loof niet met geweld in de machine getrokken. Een draaiende rotor met lange pennen achter de machine zorgt voor het verspreiden van het loof. Dit kan op drie manieren: volvelds, tussen de rijen of niet verspreiden. Geleideplaten lopen op de ruggen en zorgen voor de goede werkdiepte en geleiding van het loof naar de schijven. Bij de gedemonstreerde machine waren de elementen opgehangen in veren. Dit kan ook een hydraulische ophanging zijn, waarmee de diepte nog wat nauwkeuriger is te regelen en waarbij ook per rij de elementen kunnen worden uitgeheven. Er is een combinatie mogelijk met aanaardplaten, die weer grond op de rug brengen. Er is ook een combinatie mogelijk met meer wieders, zodat de machine ook een rol krijgt bij de onkruidbestrijding. De machine werd gedemonstreerd door LMB Wasse uit Hijken. Hij werd getoond in loof dat al geklapt was, maar hij kan ook uit de voeten op percelen waar het loof niet vooraf is geklapt.
Er liggen wellicht kansen voor loonbedrijven, omdat de investeringen niet voor elke akkerbouwer rendabel te maken zijn
De Zasso doodt het loof met stroom, met een hoog voltage van maximaal 8000 volt. Dat wordt opgewekt met een generator achter op de trekker, in combinatie met omvormers voor op de trekker. Die voorzien de elektroden van deze hoge spanning. Via een extra rij geleiders ontstaat een gesloten stroomkring. Omdat de elektroden flexibel zijn opgehangen, passen ze zich goed aan de aardappelruggen aan. De hoge spanning zorgt ervoor dat planten tot in de wortel verwelken.
De drie meter brede Zasso XPower werd gedemonstreerd door Homan Free, akkerbouwer en eigenaar van mechanisatiebedrijf MCV. Die kocht de machine om te zien wat de mogelijkheden zijn. Hij heeft er nu een paar jaar mee gewerkt en de ervaringen lijken goed. Homan Free gebruikt de Zasso ook om het loof van zijn pootaardappelen dood te krijgen. Dat heeft goed gewerkt. Wel heeft hij becijferd dat de kostprijs ongeveer twee keer zo hoog ligt als bij spuiten en klappen. De Zasso werkt echter ook op onkruid en kan ook worden ingezet voor de bestrijding van knolcyperus en Japanse duizendknoop.
Voor de demonstratie legde Delphy een proef- en demoveld aan. Daarop waren verschillende bewerkingen uitgevoerd, ook ter voorbereiding op de demonstratie. Een deel van het veld werd volvelds gespoten met Spotlight, een deel werd alleen geklapt, een deel werd geklapt en gespoten met Spotlight, een deel werd bewerkt met de Crown Crusher en een deel werd behandeld met de Zasso. Zes dagen na deze behandelingen werd het veld deels gerooid, vier dagen later de rest. De bezoekers konden het resultaat daarvan in bakken bewonderen. Tijdens de behandelingen was het loof van de aardappelen van het ras Supporter nog groen. De bakken toonden dat de aardappelen na alle behandelingen goed waren te rooien, op het volvelds gespoten veld na. Dit had veel vastzittend loof. Het veld dat met de Crown Crusher was bewerkt, had het minste loof en ook het veld van de Zasso had weinig loof.
De veldjes waren voor de bewerking met de Crown Crusher en de Zasso wel geklapt. Met de Crown Crusher had dat ook in één werkgang gekund, met een frontklapper. Met de Zasso zijn twee werkgangen noodzakelijk, omdat die de voor- en de achterkant van de trekker in beslag neemt, met de geleiders en de generator. Bij beide methodes trad er geen hergroei op.
De bezoekers konden ook in het veld een aantal rijen zien staan die dezelfde behandelingen hadden ondergaan. Dat beeld onderstreepte de conclusies die bij de aardappelen in de bakken waren getrokken. Bij de Zasso waren de stengels dood en zaten ze los. Bij de Crown Crusher waren ze helemaal ingedroogd en zaten ze ook los. Bij het deel dat alleen was geklapt, zat het loof nog vast en was het nog groen. Waarschijnlijk was dat deel over een aantal dagen wel rooibaar, maar nu nog niet. Het geklapte en gespoten deel was wel beter rooibaar dan het deel dat alleen was geklapt, maar het loof was nog wel groener dan dat van de Zasso en de Crown Crusher.
De bijeenkomst maakte duidelijk dat er alternatieven zijn voor chemische loofdoding, maar dat vraagt wel investeringen. Daar liggen wellicht kansen voor loonbedrijven, omdat die investeringen niet voor elke akkerbouwer rendabel te maken zijn.
