Welkom gezamenlijk hier in Zwolle, mooi dat het na 2 coronajaren toch weer lukt om bij elkaar te zijn en elkaar te inspireren. En dat is heel fijn omdat er nogal wat veranderd is in twee jaar. Er komen vraagstukken op ons af waar we soms niet snel een antwoord op hebben. Maar met elkaar, met de hele Cumelafamilie komen we een heel eind en dat hebben we de afgelopen 1,5 dag al ervaren in bedrijfsbezoeken en in de workshops.
Het thema voor deze dagen is 'Wij zijn erbij.' Maar waar waren we of zijn we dan bij? Privé of zakelijk…. En ik begin even bij privé…. Dat is toch belangrijker.
In Coronatijd zijn wij in Beekbergen drie kleinkinderen rijker geworden, de eerste twee, Bram en Pepijn kwamen in 2021 en de derde is Willem…. en Willem heeft bouwjaar 2022 en kwam een kleine 4 weken te vroeg. En dan ben je er als grootouders snel BIJ , al was het maar om op de andere te passen zodat tijdens de bevalling en de tijd in het ziekenhuis, de vader er ook BIJ kan zijn. En u hoort het goed…. Willem, vernoemd naar…. Ik had aanvankelijk niet zoveel met vernoemen, maar als je het dan hoort, ben je toch geroerd. En als u benieuwd bent naar Willem, hij is in de zaal….. hij is erbij
Willem verbleef een aantal dagen in het ziekenhuis. Op 5 december kwamen er zelfs een Sint en Piet aan zijn bed. Willem had niets in de gaten en lag daar heerlijk veilig in zijn bedje te slapen. Willem heeft de feestdagen in veiligheid doorgebracht in het bijzijn van zijn ouders en ons gezin. Afgelopen jaar werden we ons bewust van het feit dat veiligheid niet vanzelfsprekend is. Ik hield hem in mijn armen en dacht hoe zou het zijn als grootvader in Oekraïne? Kun je je kleinkind überhaupt in je armen sluiten, kun je er dan bij zijn ?Of wordt je kleinkind geboren in een ander land omdat de moeder daar alleen naar toe moest vluchten. Ziet de vader zijn kind eigenlijk wel opgroeien? Was hij BIJ de geboorte… Of vecht de vader voor zijn vaderland?
De ouders van Willem maakten zich geen zorgen over een eventueel bombardement. Zij maakten zich geen zorgen of er nog wel water uit de kraan zou komen om zijn flesje te vullen. Zij maakten zich geen zorgen of er elektriciteit zou zijn om elkaar te zien in de donkere nacht, om het water te verwarmen of om het gewoon warm te kunnen hebben. De ouders van Willem, maar ook wij leven zonder deze angsten.
24 februari 2022 De oorlog brak uit, verwarring. Een oorlog op ruim 2.000 kilometer afstand. De afstand van Utrecht naar Lissabon. Spreekt misschien iets meer tot de verbeelding. Een oorlog zo nabij dat raakt ons, daar raken we verward door en angstig. De angst die we voelen is vaak de angst van het verlies wat ons mogelijk gaat raken. Verlies van veiligheid, verlies van vermogen, verlies van inkomen, verlies van…. vul het maar in. We zijn bang voor verlies. De angst om te verliezen is voor de gemiddelde mens groter dan de wil om te winnen. Maar niet in Oekraine, daar vechten ze als leeuwen… daar hebben ze een ijzeren wil om te winnen.
Als gevolg van de oorlog werden we als ondernemers in 2022 geconfronteerd met oplopende kosten van onder andere brandstof en grondstoffen. Onderdelen en machines konden niet geleverd worden of de levertijd was extreem lang. Ik hoorde verhalen over bedragen van tienduizenden euro’s die je kon krijgen als je het bestelde voertuig niet afnam. We gingen met toeslagen werken, een toeslag voor brandstof, een toeslag voor onvoorziene kosten. We werden ons bewust van onze kostprijs en we werden gedwongen onze tarieven aan te passen. En we deden het. Waar we in het verleden moeite hadden om prijzen aan te passen en te bespreken werd het een noodzaak en vanzelfsprekendheid.
Op woensdag 22 juni waren we in Stroe om te demonstreren tegen het Stikstofbeleid. Het stikstofkaartje van minister van der Wal had boerenprotesten tot gevolg. Het bood ons de gelegenheid om nogmaals aandacht te vragen voor het versnellingsakkoord wat we samen met VNONCW en LTO, en vele andere partijen hadden gemaakt. We waren erbij. Uiteindelijk bood stikstofbemiddelaar Johan Remkes zijn excuses aan voor de ontstane onrust.
In 2022 werden we ons ook bewust van onze afhankelijkheid van energie van Rusland. Het zorgde voor een torenhoge inflatie, de zogenoemde Poetinflatie… en dit zorgde weer voor onrust en onzekerheid, ook bij onze medewerkers. Tegelijkertijd zagen we de betrokkenheid van werkgevers, via de Ondernemerslijn kwamen vragen van ondernemers als; wat kan ik doen voor onze medewerkers, waar zit er nog ruimte om wat extra’s te doen? Het siert jullie als ondernemer en als werkgever om goed te willen zorgen voor jullie medewerkers. Jullie nemen je verantwoordelijkheid als zij het moeilijk hebben, terwijl de vakbonden misschien wel zaten te slapen
Op woensdag 2 november om 10 over 10 keek de hele bouwwereld naar een livestream van de Raad van State. De bouwvrijstelling om stikstof uit te stoten is in strijd met de Europese natuurwetgeving en kwam te vervallen bepaalde de hoogste rechter. Cumela deed een dringend beroep op minister Van der Wal om de drempelwaarde te verhogen nu voor elk project weer een berekening van de stikstofemissie nodig is. De organisatie vindt het onverkoopbaar dat projecten stil vallen voor hoeveelheden stikstof die minder zijn dan die van 1 hondendrol.
In 2022 hebben we daarnaast:
Een zeer goede samenwerking opgezet met agrarische belangenbehartigers (rond 7e Actieprogramma Nitraatrichtlijn, derogatie, stikstof)
Zijn we een overleg gestart met de overheid over Handelingskaders infrastructurele projecten, want hoe gaan opdrachtgevers en opdrachtnemers met elkaar om als de kosten en risico’s de pan uit rijzen….. is dat allemaal ondernemersrisico ??
Gezorgd dat het mesttransport door kan, ook als de systemen niet werken, in de ontwikkeling van de digitale mestbon (rVDM) hebben we ervoor gezorgd dat het mesttransport altijd door kan, ook als systemen niet werken.
Zomaar een greep uit wat ons bezig hield in 2022.
Het is nu 2023, nog de beste wensen voor jullie en jullie naasten. Zorg voor veiligheid, zorg goed voor elkaar, voor je medewerkers, je medemens en onze aarde.
Het thema van deze Inspiratiedagen is: Wij zijn erbij.
Het is niet zomaar een thema het is een thema wat je raakt als partner, ouder, werkgever, ondernemer, burger en mens.
Zorg jij ervoor dat je erbij bent bij als je partner een mijlpaal beleeft? Of als je kind afzwemt? Of als je werknemer hulp nodig heeft? Of als je klant een probleem heeft? Of als je medemens een vraag heeft? Of als de aarde vraagt om minder of anders? Ben jij er dan bij?
Zorg dat je erbij bent. Jij kan als mens en als ondernemer het verschil maken. Wij dienen er bij te zijn in 2023 en onze verantwoording te nemen. Want Nederland heeft ons nu nodig.
Het is onrustig in de wereld, in Europa en in Nederland. De wereld verandert snel. Er zijn grote vraagstukken in Nederland die ons als ondernemers raken zoals:
Wat gaan de provinciale verkiezingen opleveren?
De provinciale verkiezingen zijn zeer bepalend want de Provinciale Staten houden zich bezig met tal van onderwerpen en beïnvloeden zo de regionale politiek, maar ze beïnvloeden ook de nationale politiek en zij kiezen de leden van de eerste kamer.
En daar willen we bij zijn en daar zijn wij bij! Door het organiseren van werkbezoeken laten we zien wie wij zijn als cumela sector is, welke bijdrage wij leveren aan de maatschappij, dat we onmisbaar zijn, ruimte nodig hebben om te ondernemen en we laten zien hoe relevant we zijn. Zorg dat je erbij bent, organiseer met jouw bestuur een werkbezoek en stem!
Transitie van diesel naar zero emissie.
In het komende decennium voltrekt zich voor cumelabedrijven een transitie van diesel naar zero-emissie machines en voertuigen. Deze verandering is groter dan welke verandering ook in de afgelopen eeuw. Voor het behalen van doelstelling op het gebied van gezondheid (fijns stof), klimaat (CO2) en natuur (stikstof) is het noodzakelijk dat het gebruik van fossiele brandstoffen wordt vervangen door zero emissietechnieken. De overheidsopdrachtgevers maken in het kader van Schoon en Emissieloos Bouwen voorstellen voor een razendsnelle implementatie van deze zero emissietechnieken. In aanbestedingen worden deze eisen nu al gesteld. Alle ondernemers in Nederland met machines en voertuigen krijgen te maken met deze ontwikkeling, ook de agrarische sector. Wij zijn erbij. Wij bewaken het tempo.
Medewerkers, hoe binden we de medewerkers aan ons, de krapte op de arbeidsmarkt, maar ook de inzichten vanuit de coronatijd veroorzaken verschuivingen. Iedereen kan overal aan het werk, en mensen kiezen dan, terwijl ze het prima naar de zin hebben soms toch voor comfort of vernieuwing. Zorg dat je een aantrekkelijke werkgever bent met goede beloningen, goede werksfeer en bied flexibilteit…… sommige willen naar 4 dagen. Buig erin mee…… Terwijl we met de tekorten kampen en eigenlijk meer moeten gaan werken. En daar hebben we als bv nederland nog wel een uitdaging, want meer werken wordt niet beloond maar bestraft door de loonbelasting. Dus daar zal een kentering moeten komen, als werken moet blijven lonen. En daar gaan we ons als organisatie hard voor maken.
Hoe gaan we systemen doorbreken?
We lopen in Nederland tegen alle plafonds aan en het zal in de toekomst drastisch anders moeten. Huidige systemen voldoen niet voor de toekomst. En we moeten dus systeem doorbrekend te werk gaan en we moeten dan ook breken met gewoontes, verwachtingen en doelstellingen. Moet het altijd groter, moet het altijd meer, moet een economie altijd groeien of is het ook een keer genoeg, we waren met z’n allen onderweg naar een brede welvaart, maar misschien zijn we er al, we zijn zelfs een beetje doorgeschoten. Of mag het een beetje minder, van alles een beetje minder… of zijn we ook hier bang voor het verlies… het verlies van het bekende, gewende, het veilige zoals we het altijd doen. We willen altijd hetzelfde of iets meer…..
Ik had het net over de bv Nederland…… misschien moeten we streven naar de verenging nederland…. Zonder winstoogmerk, niet financieel gestuurd maar samenleving gestuurd, aardbol gestuurd.
Ondernemers zijn degenen die als eerste problemen signaleren die als eerste ook de oplossingen zien. Wij kunnen een onderdeel van de oplossing zijn. Jullie als Cumela ondernemers zijn daar uitermate geschikt voor. Jullie hebben de afgelopen jaren laten zien dat in tijden van corona jullie behoren tot een vitale sector, als er wateroverlast is zijn jullie degene die hulp kunnen bieden. Jullie zijn innovatief. Jullie zijn vaak met een oplossing bezig voordat het probleem er is. Laten we er daarom bij zijn om systemen te doorbreken. Laten we erbij zijn door anders te kijken, door anders te doen en de wil te hebben om te winnen in plaats van de angst om te verliezen. Net als de Oekrainers…
Wim van Mourik,
voorzitter Cumela
