Generieke maatregelen versus doelsturing
Cumela realiseert zich dat ook doelsturing zorgt voor uitdagingen en lastige keuzes. Toch geeft het ondernemers wel meer perspectief en kansen op verbetering van de waterkwaliteit in het algemeen. Het alleen maar opleggen van generieke regels (kalenderlandbouwvoorschriften en lagere gebruiksnormen) werkt niet. Ook beloont het niet de genomen verantwoordelijkheid en ondernemerschap van degenen die vooruit willen met hun bedrijfsvoering en met verbetering van de waterkwaliteit.
Volgens ons moet kiezen voor doelsturing ook betekenen dat je als ondernemer meer flexibiliteit krijgt in bijvoorbeeld uitrijdperioden voor dierlijke mest en het inzaaien van vanggewassen op zand en löss.
Samenwerking binnen landbouwconsortium
Sinds een paar jaar werkt Cumela samen met een groot aantal landbouwpartijen (veehouderij-, akkerbouw/groentesector, bloembollensector als ketenpartijen) in een consortium, een soort coalitie. We dragen samen een lijn uit richting de rijksoverheid.
Grondbemonstering
Het consortium ziet bij doelsturing een belangrijke rol weggelegd voor het nemen van het grondmonsters, om de achtergebleven stikstof na de teelt te meten. Plantaardige sectoren ontwikkelden daarvoor binnen brancheorganisatie BO Akkerbouw een methodiek. Meten wat er achterblijft is de basis voor weten hoe je kan handelen.
Hoe werkt het? Het begint met meten op perceelsniveau. Basis daarvoor is een N-mineraalmeting (N-min) in de laag 0-90 cm in het najaar. Een protocol dat geborgd is (zowel wetenschappelijk onderbouwd als goedgekeurd door overheid) is in ontwikkeling.
Cumela onderschrijft deze route. Ze gaat loonwerkers informeren over deze methodiek en op welke manier ze hun rol kunnen invullen.
Achtergrond achtste actieprogramma
Het huidige zevende actieprogramma loopt eind dit jaar af. Het is de bedoeling dat het achtste actieprogramma op 1 januari 2026 ingaat. Met het actieprogramma geeft Nederland richting de Europese Commissie aan hoe ze ervoor zorgt de ze de norm van 50 milligram nitraat per liter water haalt en er minder nutriënten uit de landbouw in oppervlakte water terechtkomen.
Vervolg
Naast de mededeling dat een start wordt gemaakt met doelsturing worden er ook weer nieuwe maatregelen voorgesteld voor de gebieden waar de grond- en oppervlaktewaterkwaliteit nog niet voldoende is verbeterd. Het ministerie stelt een aantal maatregelen in de brief voor die ze inhoudelijk laat doorrekenen. Dit proces en de uitkomsten worden constructief kritisch gevolgd door het consortium. Na de zomer gaan er weer (bestuurlijke) gesprekken plaatsvinden. Ook vindt er nog een brede internetconsultatie plaats en wordt het voorgestelde programma besproken in de Tweede Kamer.
