Schade door oorlogsgeweld wordt door veel verzekeraars niet vergoed, want ze hanteren een algehele uitsluiting voor ‘molest’. Ook rellen, opstanden, oproeren en andere gewelddadige conflicten vallen hieronder. Bied je in het buitenland humanitaire hulp en word je toevallig geraakt door een rondvliegende kogel, dan dekt je verzekering de schade dus niet. Wanneer je vooraf je verzekeraar of tussenpersoon over je plannen voor het bieden van humanitaire hulp inlicht, wil de verzekeraar vaak wel een uitzondering maken en het risico meeverzekeren. Een belangrijke voorwaarde is dat je hulp gaat bieden en niet actief deelneemt aan gevechten. Daarnaast geldt de uitzondering niet in het oorlogsgebied zelf, maar tot aan de grens van het land waar het conflict plaatsvindt.
Als de vrachtauto in Oekraïne door een landmijn beschadigd raakt, is er géén dekking
Met een vrachtauto hulpgoederen afleveren
Stel, een cumelabedrijf wil een steentje bijdragen en laat een werknemer met een vrachtauto die toch al een tijdje niet wordt gebruikt goederen ophalen in Nederland om die te transporteren naar de grens tussen Polen en Oekraïne. Aan de grens wordt de lading overgeladen in andere voertuigen, om deze verder het land in te brengen.
Op je groene kaart staat aangegeven in welke landen de verzekering voor je vrachtauto dekking geeft. Zowel Polen als Oekraïne staat vermeld op de groene kaart, dus er is dekking conform de polisvoorwaarden. Op het polisblad kun je lezen welke dekking en polisvoorwaarden er gelden. Hoewel je niet met de vrachtauto de grens met Oekraïne overgaat, bestaat nog steeds het risico dat er schade ontstaat door oorlogsgeweld. De gevechten in Oekraïne kunnen zich bijvoorbeeld verplaatsen naar de grensgebieden of een raket dwaalt af en ontploft net over de grens in Polen.
Als cumelabedrijf kun je de situatie vooraf aan je verzekeraar voorleggen. Je vertelt om welke vrachtauto het gaat, in welke periode de hulp wordt geleverd en waar de lading naar toe wordt gebracht. De verzekeraar zal het risico beoordelen en kan op humanitaire gronden besluiten dat hij schade door oorlogsgeweld voor deze reis niet zal uitsluiten, mits de vrachtwagen Oekraïne niet in gaat. In Oekraïne blijven de voorwaarden gelden mét de uitsluiting voor schade door oorlogsgeweld.
Mocht de chauffeur van de vrachtauto een verkeerde afslag nemen en per ongeluk in Oekraïne een andere auto aanrijden, dan dekt de vrachtautoverzekering dit. Als de vrachtauto in Oekraïne door een landmijn beschadigd raakt, is er géén dekking. Als ditzelfde zou gebeuren in Polen is er wel dekking vanwege de uitzondering die de verzekeraar heeft gegeven. Let op: de lading hulpgoederen is in de meeste gevallen niet verzekerd, tenzij hiervoor een aparte verzekering is afgesloten door bijvoorbeeld een hulporganisatie.
Het kan natuurlijk ook voorkomen dat de chauffeur bewust het risico neemt om Oekraïne binnen te rijden. Ook in dat geval is er dekking conform de geldende voorwaarden, maar inclusief de uitsluiting voor oorlogsgeweld. Wij raden je daarom aan om niet de grens met Oekraïne over te steken, omdat het risico op schade door oorlogsgeweld, zoals achtergelaten mijnen, zeer groot is.
Helpen in vluchtelingenkamp
Een werknemer neemt vakantiedagen op om te helpen in een vluchtelingenkamp in Polen. De werkgever heeft een verzuimverzekering en geeft tijdig bij de tussenpersoon aan om welke werknemer het gaat, waar hij heen gaat, hoe lang hij daar gaat helpen en via welke hulporganisatie. De verzekeraar geeft ook hier een uitzondering op de uitsluiting ‘molest’ door oorlogsgeweld tot aan de grens met Oekraïne.
Mocht de werknemer gewond raken, dan heeft de werkgever een loondoorbetalingsverplichting
De keuze van de werknemer om te gaan helpen, heeft namelijk ook invloed op de werkgever. Mocht de werknemer gewond raken door een rondvliegende kogel, dan heeft de werkgever een loondoorbetalingsverplichting volgens de geldende cao of het arbeidscontract. De verzuimverzekering vergoedt voor een groot deel de kosten die worden gemaakt met het doorbetalen van het loon, maar ook bijkomende kosten, zoals het re-integratietraject. Mocht de werknemer de grens overgaan om te gaan helpen vechten, dan geldt de uitzondering niet en is er dus géén dekking. Wij adviseren onze relaties daarom om niet deel te nemen aan activiteiten in Oekraïne zelf.
Zorgverzekering
Hoe zit het eigenlijk met de eigen verzekering van de werknemer? Kan hij naar een ziekenhuis in oorlogsgebied als hij ziek wordt of letsel heeft? De Nederlandse basiszorgverzekering kent geen uitsluiting door oorlogsgeweld, omdat de regering vindt dat elke Nederlandse ingezetene recht heeft op (met name spoedeisende) zorg, zelfs als een letsel is veroorzaakt door oorlogsgeweld. De dekking van de basiszorgverzekering is wettelijk bij elke zorgverzekeraar hetzelfde. Volgens de basiszorgverzekering wordt spoedeisende zorg in het buitenland vergoed naar Nederlandse tarieven. Het eigen risico is ook van toepassing. Als je bijvoorbeeld in Oekraïne met spoed moet worden geopereerd aan een blindedarmontsteking wordt dat vergoed tot maximaal het bedrag dat deze operatie in Nederland kost.
Let op: medische repatriëring, dus het vervoer per ambulance of vliegtuig terug naar Nederland vanwege medische redenen, krijg je vanuit de basiszorgverzekering tot maximaal 200 kilometer vanaf de grens met Nederland vergoed. Vanuit Polen krijg je bijvoorbeeld de eerste 200 kilometer betaald en de volgende 900 kilometer komt voor eigen rekening.
Mocht je overlijden, dan is het vervoer van je lichaam (stoffelijk overschot) niet gedekt op de basiszorgverzekering. Zowel medische repatriëring als het vervoer van het stoffelijk overschot kunnen wel meeverzekerd zijn in een aanvullende dekking van de zorgverzekeraar of reisverzekering. Ook kun je met een aanvullende verzekering medische onkosten tegen kostprijs vergoed krijgen. Bij de meeste zorgverzekeraars kun je overigens alleen in het begin van het jaar aanvullende verzekeringen afsluiten. Een reisverzekering kan dan alsnog voor een deel uitkomst bieden, maar controleer ook hier de voorwaarden dat schade veroorzaakt door oorlogsgeweld niet is uitgesloten.
De Nederlandse basiszorgverzekering kent geen uitsluiting door oorlogsgeweld
Vraag dus bij je zorgverzekeraar of tussenpersoon welke voorwaarden in jouw specifieke geval gelden en of er een uitsluiting is voor schade door oorlogsgeweld. Daarnaast kan de betrokken hulporganisatie bepaalde verzekeringen of voorzieningen hebben getroffen.
In alle gevallen raden wij je aan: overleg ruim van tevoren met je tussenpersoon en/of verzekeraar en breng vooraf goed de risico’s in kaart. Je verzekeringsadviseur kan hierin met je meedenken.
