Column - De natuur bepaalt

Datum: 8 oktober 2021
Laatst bijgewerkt: 11 oktober 2021
Door: Hans Verkerk
Het was niet zo maar even schrikken toen het zevende actieprogramma Nitraatrichtlijn werd gepubliceerd. Dit was een overval. Plotseling lag er een plan dat met geen enkele brancheorganisatie is besproken en dat is goed te merken ook! Het is echt zo’n plan dat achter het bureau in de ivoren toren in Den Haag is geschreven, met nog meer kalenderlandbouw. Het is wel doorgerekend op theoretische milieueffecten, maar met geen enkel benul van de uitvoerbaarheid in de praktijk.

Als Cumela zijn we niet voor niets fel tegen kalenderlandbouw, want hoe kun je nu bedenken dat straks in 2026 alle gewassen voor 1 oktober moeten zijn geoogst, zodat er op 1 oktober een vanggewas is ingezaaid? De normale oogstperiode neemt nu tot wel zestien weken in beslag en die zou straks moeten worden verkort tot een week of twee. Dat betekent dat je bijvoorbeeld aardappelen en bieten aan het rooien bent die nog in de groei zijn en nog steeds meststoffen uit de bodem opnemen. En die vervang je vervolgens door een net ingezaaid gewas, dat nog vrijwel geen meststoffen uit de bodem opneemt. Hoezo is dat goede landbouwpraktijk? Bovendien worden aardappelen en bieten niet overbemest, want dat heeft negatieve gevolgen voor de kwaliteit van de producten.

Alle gewassen in twee tot drie weken oogsten zal het gevolg zijn, want iedereen wil tot het laatste moment wachten. Dat betekent 24 uur per dag en zeven dagen in de week werken, met alle gevolgen van dien voor het personeel, dat uitgeput raakt en fouten gaat maken of - nog erger -ongelukken veroorzaakt. De overheid wil dat we losse krachten in vaste dienst nemen, maar hoe kun je de mensen in dienst nemen voor wie je maar enkele weken werk hebt en daarna bijna twaalf weken niets meer te doen hebt? Nog los van de vraag waar we zoveel mensen en machines vandaan moeten halen. Het kost nu al grote moeite om aan voldoende bekwaam personeel te komen. En dan denk ik ook nog aan die bedrijven die grote gewetensbezwaren hebben om op zondag te gaan werken. We sluiten daarom aan bij de kritiek van Caroline van der Plas (Tweede Kamerlid van BoerBurgerBeweging): “Wat zijn de gevolgen van dit beleid voor de ondernemers? Dat moet eerst in kaart worden gebracht en dan moet er pas beleid worden gemaakt.”

Wat de gevolgen zijn, kunnen we zo vertellen en we willen ook graag meedenken. Dan moet minister Schouten de sectoren daar echter wel bij betrekken. Dan hebben we wel tips over beleid dat haalbaar, betaalbaar en uitvoerbaar is en waarmee je net zo goed of zelfs beter de milieudoelen haalt, maar zonder een kalender die het werk bepaalt. Van een minister die landbouw en natuurbeheer in haar portefeuille heeft, mogen we immers verwachten dat zij weet dat niet de kalender, maar de natuur bepaalt hoe een groeiseizoen verloopt.

Kom in actie tegen de opzet Nitraatrichtlijn!

Het zevende actieprogramma Nitraatrichtlijn heeft grote gevolgen voor alle agrarisch loonwerkers. Daarom roepen we je op om in actie te komen en de gevolgen in beeld te brengen bij het ministerie van LNV. Download de voorbeeldbrief, vul hem in en stuur hem vóór 18 oktober in. Alleen samen kunnen we het verschil maken!