De blootstellingsduur en de frequentie bepalen mede of je er later klachten van krijgt. Je moet daarom altijd maatregelen nemen. Vanuit de Arbowet moet de arbeid hygiënische strategie gevolgd worden, lees bronaanpak. De arbeid hygiënische strategie kent vier stappen waaruit gekozen moet worden, waarbij de maatregelen van een zo hoog mogelijk niveau, te beginnen bij bronaanpak, als eerste mogelijkheid moet worden bekeken. Lukt dat niet dan mag in dat geval gekozen worden voor een lagere stap:
1. Bronaanpak
2. Collectieve maatregelen
3. Individuele maatregelen
4. Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM).
Bronaanpak is alleen mogelijk door bijvoorbeeld stenen te knippen in plaats van te zagen of slijpen. Echter bij droge grond is dat niet mogelijk want de kwartsstof is nu eenmaal aanwezig dus moet er eerst gekeken worden naar collectieve maatregelen. Een collectieve maatregel kan zijn de grond bevochten of nat zagen van stenen zodat stof niet kan vrijkomen. Een individuele maatregel kan zijn om de duur van de blootstelling te beperken. Dit kan onder meer worden bereikt door taakroulatie, het werk verdelen over meer medewerkers zodat niemand de dagdosis overschrijdt. Blootstelling aan gevaarlijke stoffen mag nooit hoger zijn dan de grenswaarde. Voor kwartsstof geldt een wettelijke grenswaarde van 0,075 mg/m3. Indien er toch stof vrijkomt zal gebruik gemaakt moeten worden van adembescherming en in de vorm van een P3 stoffilter.
Overige tips:
• Bied de medewerkers een Preventief Medisch Onderzoek (PMO) aan bij de bedrijfsarts.
• Houd ramen en deuren van machinecabines gesloten, maak gebruik van een overdruksysteem in combinatie met een P3 filter.
• Laat de chauffeur of machinist de cabine niet betreden met schoeisel, waar nog (natte) grond aan zit. Bij opdrogen kan dit weer voor stof in de cabine zorgen. Gebruik op de grondverzetmachines de laarzenpinnen.
• Draag bij schoonspuiten van machines met grond en het nat doorzagen van stenen een adembescherming met P3-filter. In de druppeltjes die vrijkomen zit ook de kwartstof en kan in de vorm van aerosoldeeltjes het lichaam binnen komen.
• Verontreinigde (privé)kleding en onderkleding en sokken niet mee naar huis nemen. Hierdoor kunnen ook familieleden worden blootgesteld aan (kwarts)stof.
• Laat medewerkers niet in vuile stoffige kleding eten in de kantine. Via stofverspreiding kan het stof op het voedsel terecht komen en dan via het eten in het lichaam worden opgenomen.
• Laat de medewerkers eerst de verontreinigde werkkleding uittrekken en daarna pas, als laatste, de adembescherming af doen. Bij het uittrekken van de werkkleding komt veel stof vrij die dan weer kan worden ingeademd.
• Hang schone kleding (privékleding) niet in dezelfde ruimte van de vuile, stoffige kleding.
Kijk voor meer informatie in de Arbocatalogus bij het onderwerp stof.
Wat is kwarts?
Kwarts is een van de meest voorkomende mineralen ter wereld. Meer dan 12% van de aardkorst bestaat uit kwarts. Met de term kwarts wordt respirabel vrij kristallijn silica bedoeld. Respirabel stof is een fractie van het zwevende stof dat doordringt tot in de terminale bronchiën en in de longblaasjes. Stofdeeltjes hebben verschillende groottes. Hoe kleiner het deeltje, hoe verder het stofdeeltje kan doordringen in het lichaam waarbij respirabel stof doordringt tot in de longen. Kwartsstof heeft scherpe randen. Daardoor snijdt het in het weefsel. Hierdoor ontstaat bindweefsel in de longen (een soort littekenweefsel). Hierdoor kan de zuurstof niet meer uit de longen worden opgenomen. Hierdoor ontstaan benauwdheidsklachten en kortademigheid. Het kan lang duren voordat er gezondheidseffecten merkbaar zijn. Dit proces verloopt heel geleidelijk en kan wel 10 tot 20 jaar duren. Ben je eenmalig kortademig, dan kan dat niet meer genezen.
Bekijk hier de de uitzending van Zembla, genaamd het stofspoor. Dit gaat over spoormedewerkers die beroepsmatig bloot staan aan de kankerverwekkende kwartsstof die vrijkomt bij het storten van de ballaststenen tussen het spoor.
