Deze week stuurden wij deze brief naar Kamerleden en Statenleden met twee praktijkvoorbeelden die laten zien waar ondernemers tegenaan lopen. Ook boden wij drie adviezen aan.
Geachte Kamerleden / Statenleden,
Cumela maakt zich, voor en namens ondernemers in groen, grond en infra, ernstig zorgen over de praktische uitvoerbaarheid van de salderingsregels zoals uitgewerkt in de Provinciale beleidsregels. Niet alleen voor onze eigen achterban maar voor alle sectoren (agrarische én niet-agrarische) zal het verkrijgen van een Natuurvergunning voor nieuwe en zelfs bestaande situaties een uiterst ingewikkelde opgave blijken.
In de kern wordt deze situatie veroorzaakt door de volgende twee problemen:
- Stikstofemissie verleden onbekend: ten tijde van het verkrijgen van een milieuvergunning dan wel melding werd het aantoonbaar maken van de hoeveelheid stikstofemissie door autoriteiten niet van de ondernemers gevraagd. Tijdens het PAS is voor het eerst bij een breder publiek inzichtelijk geworden dat stikstof niet enkel een veehouderijprobleem c.q. ammoniakprobleem was.
- Duizenden ondernemingen, met een beperkte milieu-impact, zijn meldingsplichtig onder het Activiteitenbesluit, echter door een zeer lage drempelwaarde voor stikstof zijn deze activiteiten vergunningplichtig geworden i.h.k.v. de Wet natuurbescherming. Noch gemeenten, provincies, adviseurs, milieucontroleurs of andere deskundigen hebben hen tijdens de, te goeder trouw uitgevoerde, meldingsprocedure gewezen op het feit dat een Natuurvergunning of PAS-melding noodzakelijk was. Ook waren veel activiteiten uitgesloten van een vergunningplicht.
Met een tweetal casussen laten wij u hieronder zien, wat dit betekent conform de ‘Provinciale botsproeven beleidsregel intern en extern salderen’
Met meer dan 30.000 medewerkers beheren en onderhouden 3.000 cumelabedrijven de openbare ruimte. Wegen, watergangen, recreatie- en natuurterreinen, openbaar groen en de landbouw zijn hun werkveld. Hun activiteiten lopen direct gevaar als er geen werkbare en breed gedragen beleidsregels komen. Wij verwachten van u een besluit tot maatregelen die werkbaar zijn en snel en direct effect hebben! Ook tienduizenden ondernemers uit andere sectoren, die soortgelijke problemen ervaren, zijn hierbij gebaat.
Casuïstiek niet-agrarische ‘botsproeven’ boven drempelwaarde:
Casus 1: Loonbedrijf Groen wekt circulair energie op en recyclet kleinschalig lokaal groenafval
A Korte situatieschets:
De heer Groen van Loon-, Groen- & Grondbedrijf Groen, gevestigd in het buitengebied, beheert de groene buitenruimte al 20 jaar. Tijdens die werkzaamheden ontstaan de volgende groene recyclebare afvalstoffen: maaisel van bermen, sloten en natuurgebieden, takhout, snoeihout, stobben en bladafval.
De heer Groen heeft in 2009 geïnvesteerd in een houtkachel en compostering. Het beste hout wordt gedroogd en gebruikt in een houtkachel die is aangesloten op de CV van het woonhuis en de werkplaats. Het resterend groene materiaal wordt op het eigen bedrijf gecomposteerd. De hoogwaardige kringloopcompost wordt teruggeleverd aan de agrarische klanten in de omgeving.
B Referentiesituatie:
Milieumelding bij oprichting 1999, Melding Activiteitenbesluit t.b.v. compostering & houtkachel 2009, Natura 2000-gebied 2004.
C Beoogde situatie:
In het kader van de circulaire economie krijgt De heer Groen het verzoek ook het groenafval van gemeenten en waterschappen uit de regio te verwerken. Door dit mooie moderne lokale initiatief worden overbodige transportbewegingen (CO₂, NOx en fijnstofemissie) voorkomen en een gezonde vochtvasthoudende humusrijke bodem zonder uitspoeling van nutriënten (o.a. N) is het resultaat.
D Te benutten instrumenten:
Intern & Extern salderen.
E Bijzonderheden/opmerkingen:
De heer Groen loopt bij gewenste wijziging tegen 2 punten aan:
- Het dichtstbijzijnde Natura-2000 gebied is in 2004 aangewezen. Dat is dus de referentiedatum voor saldering. De stikstof-emitterende activiteiten werden toen voor dit kleinschalige bedrijf nog toegestaan onder het Activiteitenbesluit. Aangezien de heer Groen op de referentiedatum 2004 nog geen houtkachel en compostering had, is bestaande stikstofuitstoot illegaal en alle toename van stikstof nu ook niet toegestaan. Omdat de heer Groen ten tijde van 2004 geen stikstofuitstoot had, is intern salderen onmogelijk.
- Extern salderen is onrealistisch. Lokaal zijn stikstofrechten nauwelijks beschikbaar en daardoor onbetaalbaar.
Casusbespreking:
• Legalisering van bestaande situatie is administratief tijdrovend, kostbaar en situatie 2004 niet aantoonbaar;
• Ondernemer riskeert stillegging van bestaande stikstof-emitterende activiteiten;
• Vergunbaarheid nieuwe situatie is lastig en (te) kostbaar in verband met nauwelijks beschikbare emissierechten;
• Circulaire gewenste ontwikkelingen krijgen geen kans.
Casus 2: Transportbedrijf Geluk ruimt asbest, plaatst zonnepanelen, saneert bodem en bouwt nieuwe loods.
A Korte situatieschets:
Op steenworp afstand (200 m) van ‘Natuurpark Vrije Vogels’ heeft familie Geluk een heus familiebedrijf. Opa Geluk kocht zestig jaar geleden zijn eerste vrachtwagen en bracht daarmee het veevoer van De Molen naar alle boeren in de streek.
De oude molen waar het veevoer werd gemaakt, is verdwenen. Zoon Geluk nam het bedrijf over van zijn vader en maakte in 2000 van de vof een BV. Sindsdien heeft hij tien werknemers en er rijden nu tien moderne Euro 5 en Euro 6 (Lage NOx-emissie) vrachtwagens, die het veevoer van de landbouwcoöperatie rondbrengen.
Mevrouw Geluk houdt als hobby zes paarden.
Extern salderen is onrealistisch. Lokaal zijn stikstofrechten nauwelijks beschikbaar en daardoor onbetaalbaar.
B Referentiesituatie:
AMvB: “Besluit Opslag & Transport” 2000, Natura 2000-gebied 2004.
C Beoogde situatie:
Het land van de buurman komt te koop en de bestemming staat de activiteiten van een transportbedrijf toe. Het plan is om de oude loods met asbestplaten te slopen, de bodem te saneren en op het land van de buurman, welke op grotere afstand van het natuurgebied is gelegen, een nieuwe moderne bedrijfsloods met werkplaats te bouwen. Ook een nieuwe paardenstal staat op de tekeningen.
D: Te benutten instrumenten:
Intern & Extern salderen.
E: Bijzonderheden/opmerkingen:
- De heer Geluk jr. meldde in 2000 volgens de AMvB: “Besluit Opslag & Transport” zijn voorgenomen bedrijfsactiviteiten. Deze bleven binnen de gestelde normen voor geluidsoverlast en opslag van gevaarlijke stoffen.
In 2004 werd ‘Natuurpark Vrije Vogels’ aangewezen als Natura 2000-gebied. In de vergunning voor familie Geluk gold in 2000 geen registratieplicht voor het aantal vervoersbewegingen of het soort voertuigen wat men moest aanschaffen. Motoren uit die tijd (Euro 2-3) hadden een flink hogere stikstofuitstoot (NOx) dan het huidige moderne vrachtwagenpark.
Ook voor de hobbymatig te houden paarden gold geen registratieplicht. Omdat de heer Geluk de stikstofemissie sinds 2004 niet betrouwbaar kan aantonen, hebben overheden vanuit het voorzorgprincipe gesteld dat er geen sprake is van vergunde emissie.
- Extern salderen is onrealistisch. Lokaal zijn stikstofrechten nauwelijks beschikbaar en daardoor onbetaalbaar.
Casusbespreking
- Legalisering van bestaande situatie is administratief tijdrovend, kostbaar en situatie 2004 niet aantoonbaar;
- Vergunbaarheid nieuwe situatie is lastig en (te) kostbaar in verband met nauwelijks beschikbare emissierechten;
- Financiering van dit duurzame initiatief komt in de knel, omdat de bank voor herfinanciering een geldige Natuurvergunning verlangt.
Drie adviezen:
- Verhoog drempelwaarden. Dit soort bestaande en nieuwe bedrijfsactiviteiten met kleine emissies kunnen dan snel worden toegestaan.
- Verschuif referentiedatum naar 2017. De stikstofemissie is door technologische ontwikkelingen afgenomen en recent betrouwbaarder te kwantificeren.
- Legaliseer bestaande situaties met lage N-emissie zonder Natuurvergunning/PAS-melding. Ondernemingen met bedrijfsactiviteiten met beperkte milieu-impact hebben te goedertrouw hun melding aan het bevoegd gezag gedaan zonder dat deze de ondernemer wees op deze verplichting.
Meer informatie
Wil je meer weten over dit onderwerp neem dan gerust contact op met de Cumela Ondernemerslijn via tel. 033 - 247 49 99 of per e-mail [email protected].
