Teleurgesteld en vrees voor willekeur

“De oplossingen die het kabinet woensdag 13 november presenteerde om uit de stikstof- en PFAS-crisis te komen, zijn ontoereikend om bedrijven weer snel aan de slag te laten gaan”, stelt Wijnia. “Vooral het uitblijven van concrete maatregelen in het PFAS-dossier betekent dat bij bedrijven steeds meer machines stil komen te staan en er geen werk meer is voor het personeel. Het is duidelijk dat er straks een hogere norm komt, dus hadden we verwacht dat het kabinet het lef zou hebben om de huidige norm tijdelijk buiten werking te stellen of deze op voorhand te verhogen. Voor veel bedrijven is wachten tot 1 december te lang en is het ook nog onzeker of die norm een werkbare wordt.”
Positief vindt Cumela het dat er gewerkt wordt aan een norm voor onderwatertoepassingen. “Echter weten we ook hier niet of dit een toereikende norm wordt en duurt het allemaal te lang”, aldus een bezorgde Wijnia.

Schadeclaim indienen
Het uitblijven van een aangepaste norm is voor Cumela reden om samen met andere brancheorganisaties een schadeclaim richting overheid voor te bereiden. “Door overhaast een tijdelijk handelingskader in te stellen heeft de overheid een probleem gecreëerd dat er niet is. Dit ondoordachte handelen leidt er toe dat bedrijven miljoenen euro’s schade leiden. Die kosten willen we namens onze leden op de overheid verhalen.”
De komende dagen onderzoekt Cumela in samenwerking met de collega-organisaties welke mogelijkheden er zijn om deze claim in te dienen. Zodra hierover meer duidelijkheid komt, delen we dat met onze leden. Wij zorgen er dan ook voor dat iedereen die informatie ontvangt.

Vrijstelling voor projecten PAS
In de brief aan de Tweede Kamer kondigt de regering aan dat ze wil gaan werken aan een vrijstelling voor projecten die al onder het Programma Aanpak Stikstof (PAS) zijn opgestart en waarvoor een melding volstond om ze vergund te krijgen. Dit zijn vaak kleinere projecten waarbij men zich niet eens gerealiseerd heeft dat een melding nodig was. Nico Willemsen, beleidsmedewerker grondverzet en cultuurtechniek bij Cumela, weet dat er vaak wel een melding is gedaan, maar vraagt zich af of dat altijd wel voldoende gedocumenteerd is. “Soms is dat al jaren geleden gedaan. Afhankelijk van de opstelling van de Omgevingsdiensten kan dit nog grote problemen opleveren.”
“Blij is Cumela dat het kabinet nu een generieke drempelwaarde voor stikstof wil instellen, iets waar wij altijd voor hebben gepleit”, stelt Willemsen. “Maar dan moet het kabinet dat wel op korte termijn realiseren. Anders helpt het ons nu niet uit de crisis en blijven we zitten met flinke administratieve en financiële lasten, doordat we uitgebreide procedures moeten doorlopen om een vergunning te krijgen.”
Positief vindt Wijnia dat er kritisch wordt gekeken naar Natura 2000-gebieden en dat de overheid werkt aan een versnelde uitvoering van hersteloperaties. “Dat kan onze sector in elk geval lucht geven, omdat hier veel grondwerk gedaan moet worden. Helaas past hierbij ook weer een kanttekening,” waarschuwt Wijnia. ”Alles is afhankelijk van de snelheid waarmee de regering het in regelgeving omzet. Daarvoor zijn nog veel procedures nodig, dus dat kan best lang duren.”

Willekeur in toekenning stikstofruimte
Cumela is blij dat het kabinet door de genomen maatregelen, zoals het verlagen van de maximum snelheid, ruimte creëert voor nieuwe (woningbouw)projecten. Zorg is er echter over de manier waarop de gevonden stikstofruimte verdeeld gaat worden. “De provincies krijgen daarin een belangrijke rol, maar het betekent ook dat zij hun voorkeuren zullen volgen. De politieke kleur van de provincie bepaalt dan wat er gaat gebeuren. Het betekent dat er grote verschillen tussen de provincies zullen ontstaan. Waar de een kiest voor het verbreden van een weg, zal de ander dat ondergeschikt maken aan bijvoorbeeld woningbouw. Voor onze ondernemers betekent dit afwachten of er voor hen werk beschikbaar komt.”
Het toekennen van een deel van de ruimte voor de zeven grote infrastructuur-projecten (MIRT) is zonde van de ruimte die op korte termijn ontstaat, vindt Cumela. “Al deze projecten bevinden zich nog in de voorbereidende fase. Daar gaat het komende jaar nog geen graafmachine aan de slag. Daar hebben wij niets aan. Die ruimte kan beter besteed worden aan projecten die op korte termijn kunnen beginnen. De ruimte die ontstaat door de vrijwillige uitkoop van veehouders zou dan aan de grote infrastructuurprojecten besteed kunnen worden. Het duurt tenslotte ook nog een tijd voor dit werkelijk geëffectueerd is. Daar moeten we dus slimmer mee omgaan.”

Machines blijven stilvallen
Al met al blijft er bij Wijnia een groot gevoel van teleurstelling over. “Met dit pakket kunnen de komende dagen nog geen machines aan het werk. Bedrijven die last hebben van de PFAS-regelgeving moeten zeker tot 1 december wachten en blijven last houden van stilstaande machines. Het oplossen van de stikstofproblematiek vergt waarschijnlijk nog meer tijd. Daardoor blijven nieuwe projecten vastzitten in de pijplijn. Wij vrezen dat dit volgend voorjaar gaat betekenen dat steeds meer machines stilvallen. We houden dus grote zorgen over de ontwikkeling van de werkgelegenheid en zullen blijven aandringen op het instellen van deeltijd-WW. We blijven ook in overleg met de actiegroep Grond In Verzet om te kijken of we nog op andere manieren druk moeten uitoefenen. Want er moet op korte termijn meer gebeuren.”

Meer informatie
Heb je vragen of zijn er andere zaken waarover je wil praten? Bel gerust met de Cumela Ondernemerslijn via 033 247 49 99 of mail [email protected].