Cumela is teleurgesteld over deze berichtgeving, zo kort voor het teelt- en bemestingsseizoen. “De berichtgeving over het nieuwe teeltseizoen, waaronder het bemesten van vroege gewassen, is al erg laat bekend en daar komt dit bericht nog eens overheen,” aldus Hans Verkerk van Cumela. “Loonwerkers willen zekerheid en duidelijkheid voor dit drukke bemestingsseizoen, omdat ze zelf ook veel vragen krijgen van telers. Ze moeten die vragen wel kunnen beantwoorden. De huidige situatie leidt alleen maar tot meer onduidelijkheid.”
Hieronder geven we een beknopt overzicht van de belangrijkste maatregelen zoals die in de kamerbrief worden genoemd. Daarbij merken we op dat er nog veel niet duidelijk is. Die onduidelijkheden worden pas eind februari met de wettelijke regelingen weggenomen.
Bufferstroken
Generiek verplichte bufferstroken worden ingevoerd per 1 maart 2023. Deze stroken mogen niet worden bemest. Er mag wel een gewas staan. Bufferstroken gaan dus ook gelden voor telers die dit jaar niet meedoen aan het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB). In de kamerbrief is ook het streven benoemd om per 1 januari 2024 de verschillende regels van derogatie, GLB en teeltvrije zones op elkaar af te stemmen.
Vanggewassen na 1 oktober
Ook deze maatregel gaat dit jaar al in. Uiterlijk 1 oktober moet er een vanggewas zijn ingezaaid na teelten op zand- en lössgrond. Lukt dit niet, dan volgt een korting op de stikstofgebruiksnorm voor de teler in het volgende jaar. Bij zogeheten winterteelten is een vanggewas niet verplicht. Lijsten met winterteelten en rustgewassen zijn afgelopen najaar in een inspraakronde in consultatie geweest. De definitieve lijsten met vanggewassen en winterteelten volgen in de komende maanden.
Nutriënten verontreinigde gebieden
In de kamerbrief geeft het ministerie meer informatie over de zogeheten nutriënten verontreinigde gebieden (NV-gebieden). In de derogatiebeschikking van september 2022 is vastgelegd dat Nederland NV-gebieden moet vastleggen. Net als in 2022 vallen ook dit jaar de zandgebieden zuid, centraal en oost en het löss-gebied in deze categorie. In 2023 worden ook de waterschappen Noord-Hollands Noorderkwartier, Delfland en Brabantse Delta (voor zover nog niet aangewezen in 2022) als NV-gebied aangemerkt.
Voor telers in deze gebieden geldt de lagere derogatie van 220 kg stikstof uit dierlijke mest per hectare in 2023 en aanvullende voorwaarden voor het scheuren van grasland en een vanggewasverplichting na mais. Per 2024 volgt de definitieve aanwijzing van NV-gebieden. In NV-gebieden wordt de bemestingsnorm (het totaal van dierlijke mest en kunstmest) richting 2025 gekort met 20%.
Uitrijregels dierlijke mest veranderen dit voorjaar
In de praktijk moet ermee rekening worden gehouden dat dit voorjaar het uitrijdseizoen van drijfmest verschuift naar 15 maart. Voor een aantal gewassen op een zogeheten lijst voor vroege bemesting is bemesting vanaf 15 februari toegestaan. De wetgeving waarin dit wordt geregeld, moet nog worden beoordeeld door de politiek en is nog niet gepubliceerd. Publicatie vindt naar verwachting plaats in de komende weken, dus zeer kort voor het seizoen.
Geen derogatie in specifieke gebieden
Vorig jaar werd al bekend dat derogatie niet geldt voor percelen die liggen in grondwaterbeschermingsgebieden en Natura 2000-gebieden. Voor deze gebieden geldt een norm van maximaal 170 kg stikstof uit dierlijke mest per hectare.
Pilot mineralen concentraat
In de brief wordt duidelijk dat de Europese Commissie ook kritisch is op pilot Mineralenconcentraat. Het ministerie houdt vast aan een verlenging van de pilot met 2 jaar. Op deze wijze kunnen de kwaliteitsparameters voor RENURE (stikstofhoudende meststoffen gewonnen uit dierlijke mest of digestaat afkomstig van dierlijke mest) verder worden onderzocht.
Snel duidelijkheid nodig
Cumela vindt dat er snel duidelijkheid moet komen voor loonwerkers richting het komende mestaanwendingsseizoen. Verkerk: ”Het seizoen staat immers al snel voor de deur. Als loonwerker wil je namelijk weten wat er van je wordt verwacht”.
