Bij de rijksoverheid wordt het beleid gemaakt door beleidsmedewerkers bij de verschillende ministeries. Dat zijn gedreven mensen die twee belangrijke zaken nastreven; de minister niet in gevaar brengen en beleid vormen dat politiek acceptabel is. Bovendien is werken in het algemeen belang voor hen een belangrijke drijfveer. Dat leidt er wel toe dat de beleidsmedewerkers zich in hun werk vooral richten op de politiek en het algemeen belang, maar de belangen van ondernemers in de sector uit het oog kunnen verliezen. Sprekende voorbeelden zijn de inzet van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit voor het zevende actieprogramma Nitraatrichtlijn en de visie op het toekomstige mestbeleid. Klinkende plannen, die politiek prima lagen, maar de belangen van de ondernemers niet dienden en daardoor draagvlak misten.
Het kan ook anders. Wij werken liever volgens de gedachte: in je eentje ga je sneller, maar samen kom je verder. Dat geldt in mijn ogen ook echt voor het maken van beleid. Een overheid die ervoor kiest om samen met de sector doelen vast te stellen, maatregelen te bedenken en dat alles tot een goed plan uit te werken, heeft meteen ook een plan waar draagvlak voor is. Soms - maar zeker niet altijd - kost zo’n samenwerking meer tijd, maar beleid met draagvlak wordt veel beter uitgevoerd en nageleefd. Voor een goed draagvlak is ook een plan nodig met een langere looptijd dan een kabinetsperiode. Ondernemers moeten namelijk eventuele investeringen ook weer normaal in de bedrijfsvoering kunnen terugverdienen.
De laatste jaren zien we vooral in het agrarische werkveld veel beleid dat zonder samenwerking met de sectoren wordt opgesteld. In veel gevallen komt er daarna dan ook de voorspelbare reactie dat het beleid geen draagvlak heeft. Gelukkig wordt dan te elfder uren alsnog een goede samenwerking gestart. Voorbeelden van het laatste jaar zijn het zevende actieprogramma Nitraatrichtlijn en de opzet van een digitaal Vervoersbewijs Dierlijke Meststoffen. Samen proberen we nu tot haalbare doelen te komen. Het is echter wel jammer van de tijd die verloren is gegaan. Daarom roepen we het kabinet op om bij nieuwe beleidsplannen gelijk de samenwerking te zoeken. Om snel en doelmatig verder te komen.
Hans Verkerk
Teamleider beleid
