Dat er in Nederland behoefte is aan elektrische machines was op de TKD goed te merken. Op nagenoeg elke stand met draaiende machines was ook wel een elektrisch model te vinden. Al zijn het vaak nog wel de minimachines. Slechts bij een enkeling zoals Volvo zijn wat grotere elektrische machines te vinden die ook in de eigen fabriek zijn gemaakt. Al het andere grote materieel komt vooral voort uit ombouw in Nederland of Noorwegen.
Tijdens de ontbijtsessie voorafgaande aan de TKD werd uitgebreid ingegaan op de doelstellingen die de Nederlandse overheid samen met het bedrijfsleven heeft geformuleerd voor de overschakeling naar elektrisch materieel. Daarin staan data die snel dichterbij komen legde Nico Willemsen van Cumela uit. Bijvoorbeeld in 2028 moet al het kleine materieel al volledig elektrisch zijn. Al past daar wel een grote kanttekening bij. Dit geldt alleen voor bouw- en sloopwerken waarvoor een vergunning nodig is. Voor bijvoorbeeld onderhoudswerk of grondwerk voor landeigenaren geldt dit niet.
Ambitieniveau
Hoewel de data snel dichterbij komen en bedrijven ook nog hogere doelstellingen met de overheid kunnen afspreken, het zogenaamde ambitieniveau in de SEB, waarschuwde Willemsen daar niet zondermeer in te investeren. “We zien nu al, dat bedrijven wel investeren maar dat daarna opdrachtgevers, of dat nu grote aannemers zijn of bijvoorbeeld gemeenten niet thuis geven. Wij adviseren daarom iedereen om pas te investeren als je goede langjarige afspraken met opdrachtgevers hebt kunnen maken. Daarbij geldt ook: boter bij de vis, dus ook met een goede vergoeding voor de hogere kosten van een elektrische machine. Willen ze dat niet, investeer dan niet.”
Zorgen zijn er bij Willemsen vooral over de grote aannemers die nu de afspraken maken met de overheid om versneld meer zero emissie te gaan doen. “De bedrijven doen makkelijk allerlei beloftes maar vergeten dat het de MKB bedrijven en dus onze ondernemers zijn die het waar moeten maken. Daar zullen ze dus ook geld voor moeten reserveren.”
Wereldschaal
Om het feestje voor de overheid nog wat verder te bederven legde Jan Hommes van de BMWT uit waarom het onmogelijk is dat in 2035 al het werk elektrisch gedaan wordt. “We hebben te maken met een machinepark dat ongeveer 50.000 stuks groot is. Dat lijkt heel wat, maar stelt op wereldschaal niets voor. Terwijl nagenoeg al deze machines wel in het buitenland worden gemaakt. Daar denken ze wel na over elektrische machines, maar die zijn er nog lang niet. Als je bedenkt dat er ongeveer 10 jaar zit tussen eerste ontwerp en serieproduktie dan weet je al hoe lang het duurt voor we deze machines in Nederland krijgen.”
Hij hekelde ook het streven om in 2035 volledig elektrisch te zijn. “Zelfs voor de auto’s komen we niet verder dan dat er vanaf 2035 geen diesel en benzine auto’s verkocht mogen worden. Maar wie dan nog een diesel heeft, mag er nog jaren in door blijven rijden. Het is toch tragisch dat wij dan als kleine bedrijfstak met maar vier procent van de uitstoot volledig elektrisch zouden moeten zijn.”
Hommes riep de overheid daarom op, om breder te kijken en minder te focussen op het puur zero emissie materieel. “We kunnen al een grote stap maken als we al het materieel dat niet voldoet aan minimaal Stage IV uitfaseren. Nu is dat nog bijna 50 procent van alle machines. Zet je die om in schone machines dan reduceer je de stikstofuitstoot enorm. Samen met bijvoorbeeld HVO als alternatief voor de gewone diesel kun je dan ook ver komen.”
Hindernissen
Behalve de beschikbaarheid van de machines wisten de bezoekers van de ontbijtsessie nog wel een aantal te nemen hindernissen te benoemen. Zoals het ontbreken van capaciteit op het net om machines op de werklocatie op te laden. Of zoals iemand opmerkte. “Als wij onze machines in Rotterdam in een woonwijk opladen, hebben de huishoudens geen stroom meer.”
Een andere dreigende beperking die werd genoemd is nieuwe regelgeving rond het gebruik en het plaatsen van grote batterijunits voor het opladen van machines. Daarin is sprake van de verplichting dat deze op minimaal 20 meter van bebouwing geplaatst moeten worden. Dat zou gebruik in bewoond gebied niet makkelijker maken.
Ondanks al deze bedenkingen was op de TKD wel te zien dat fabrikanten en leveranciers als echte ondernemers weer volop kansen zien. Want bijna elke grote machineleverancier had op de stand wel een batterijunit staan. Om in elk geval op de bouwplaats een deel van het stroomprobleem op te lossen. Het laat zien dat de ontwikkelingen zeker door zullen gaan. Want nu de onbalans op het net toeneemt, ontstaan nieuwe mogelijkheden om met stroom geld te verdienen. Al is het maar om pieken in het stroomverbruik en bijbehorende hoge tarieven op te vangen. Als dan de overheid nog als opdrachtgever betaald voor de extra kosten van een dure machine kunnen ontwikkelingen nog best een zet krijgen. Laat dat maar aan ondernemers over.
