Gezondheid
Asbest kan vrij komen op het moment dat het materiaal dat asbest bevat beschadigd of verbrand. Alle asbestsoorten kunnen kanker veroorzaken als de microscopisch kleine asbestvezels ingeademd worden. De kleine vezels worden niet door de trilhalen tegen gehouden en dringen diep door in de longen. Asbestvezels kunnen ook worden doorgeslikt of via wondjes in de huid binnendringen.
Typen asbest
In Nederland komt witte asbest (Chrysotiel) het meeste voor (85%). Daarnaast komen bruine asbest (Amosiet) en blauwe asbest (Crocidoliet) voor.
Serpentijn: dit is een gekrulde vezel, vergelijkbaar met een touw. Bij splijting zal deze vezel eerder in de dwarsrichting splijten dan in de lengterichting. De belangrijkste is chrysotiel (witte asbest).
Amfibool: rechte asbest zoals amosiet, tremoliet, anthophylliet en crocidoliet. De amfibole vezel is een naaldvormige vezel. Dit zijn de lengterichting gerangschikte vezels, te vergelijken met een staaldraad. Deze vezel is gemakkelijk splijtbaar in de lengterichting. Hierdoor ook gevaarlijker.
Toepassingen asbest
- Hechtgebonden asbest in asbestcement: asbestcement bestaat voor zo’n 10 tot 15% uit asbestvezels. Bij hechtgebonden asbestmaterialen zijn de vezels stevig in een dragermateriaal verankerd. Als het materiaal in goede staat verkeert en niet wordt bewerkt of gesloopt, komen er nauwelijks vezels vrij. Producten van asbestcement zijn vaak te herkennen aan de gewafelde structuur (honingraat) aan een kant. Denk hierbij aan golfplaten.
- Niet hechtgebonden asbestmaterialen: bij niet hechtgebonden asbesthoudende kunnen de vezels makkelijk vrijkomen omdat ze nauwelijks aan het aan dragermateriaal zijn gebonden. Bijvoorbeeld bij spuitasbest, brandwerend board en zwaar verweerd asbestcement.
Asbest herkennen
Asbest onderzoeken is een zaak van gecertificeerde inventarisatiebureaus. Alleen in een laboratorium kan met 100 procent zekerheid worden vastgesteld of iets asbest bevat. Wel kan je materialen herkennen waarin mogelijk asbest zit:
- Bekijk het oppervlak. Het oppervlak van materiaal met asbest erin heeft vaak een zijde met een wafelstructuur erin. Bij hechtgebonden asbest zie je de vezelachtige structuur bij beschadigingen of bij een breukvlak.
- Luister. Tik met je schroevendraaien tegen het materiaal. Materiaal met hechtgebonden asbest geeft een geluid dat vergelijkbaar is met het tikken op een schoolbord.
- Ken de asbest verdachte producten en de toepassingen.
Asbest verdacht
- Is het materiaal van voor 1995?
- Bevat kleine materiaal asbestvezels (wit, grijs of bruin )?
- Is het materiaal niet brandbaar?
- Is er een ‘honingraat’ textuur aanwezig?
- Staat er AT op de golfplaten? ‘NT’ op de golfplaat, bevat het geen asbest.
Asbest toepassingen
- asbestcement: golfplaten, buizen, lichten, rioleringen, leien, schouwpijpen, luchtkanalen, imitatiemarmer, vensterdorpels, muurkappen, muurplaten,…..
- asbest boards: dakbeschot, plafondplaten, afdichtingen, …
- asbestkoord: afdichtingsmaterialen, kabels, …
- isolatie: stoomleidingen, waterleidingen, …
- vinylzeil: vloerzeilen voor kasten of keukens
- spuitasbest: isolerende lagen in kantoorgebouwen, winkels en industriële complexen
- imitatiemarmer: dorpels, vensterbanken, …
- afdichtingspasta’s: beglazingskit, stopverf, …
- bitumen: tegellijm, gevelisolatie, dakleer, …
- bakeliet: spoelbakken, toiletten, …
Digitale toolboxen
Alle toolboxen zijn ook digitaal te gebruiken via de Veilig Vakwerk-dienst. Ga voor meer informatie naar: www.veiligvakwerk.nl
Voor meer informatie over veilig werken kijk je op www.agroarbo.nl. Deze toolbox is mogelijk gemaakt door Colland Arbeidsmarkt.
