PFAS raakt nu harder dan de stikstofproblematiek
Van het afgraven van een natuurgebied voor natuurherstel tot het uitgraven van een tuin voor een aanbouw: het is allemaal vrijwel onmogelijk geworden door de PFAS-regelgeving, omdat niemand de grond meer wil ontvangen. De PFAS-regelgeving raakt de cumelabedrijven daarom zelfs nóg harder dan de veelbesproken stikstofproblematiek. De problemen zijn een direct gevolg van het Tijdelijk handelingskader PFAS dat Staatssecretaris Stientje van Veldhoven van Infrastructuur en Milieu op 8 juli heeft afgekondigd op de eerste dag van het Kamerreces.
Het grondtransport is stilgevallen, omdat er in het Tijdelijk handelingskader geen norm is gesteld voor toepassing van grond onder (grond)waterniveau. Hierdoor is alle grond die boven de detectiegrens van 0,1 microgram per kilogram grond komt verdacht. “Uit onderzoek blijkt dat 85 tot 90 procent van alle monsters boven deze grens uitkomt”, aldus Gerben Zijlstra, beleidsmedewerker Bodem bij Cumela. “Alle grond waar ook maar een spoortje PFAS-houdende stof in wordt gevonden, mag daar dus niet meer worden toegepast.” Ook boven (grond)waterniveau zijn de toepassingen zeer beperkt.
Dramatische cijfers
Dat de nood hoog is, blijkt uit de honderden reacties die binnen enkele dagen binnenkwamen bij Cumela. Ruim 20% van de 2000 betrokken bedrijven heeft de enquête inmiddels ingevuld. De resultaten liegen er niet om, want door het wegvallen van werk verwachten 1200 bedrijven binnen drie maanden in de problemen te komen. 60% verwacht 1 tot 5 mensen te moeten ontslaan, wat gemiddeld 20% van het personeelsbestand is. Bij 60% van de bedrijven is al werk weggevallen en nog 30% ziet dit binnenkort gebeuren. Bij 42% van de bedrijven zijn de tijdelijke krachten en zzp’ers al naar huis gestuurd en 30% heeft werknemers thuis zitten waar momenteel geen (alternatief) werk voor is.
Kom met een werkbare norm
“Onze ondernemers transporteren en passen de grond vooral op lokaal niveau toe. Door de norm gelijk te stellen aan de detectiegrens, is bijna alle grond verdacht geworden. Hierdoor kunnen ondernemers nauwelijks nog iets met de grond. Alleen als het binnen de hekken van een project blijft, kunnen ze die nog transporteren”, aldus Janneke Wijnia, directeur van Cumela. De beleidsmedewerkers van de brancheorganisatie zijn daarom druk in gesprek met het ministerie en Kamerleden. Zij eisen een tijdelijke norm van minimaal 1 microgram per kilogram, versneld inzicht in de achtergrondwaarden en bodemkaarten door gemeenten en een uniform beleid voor het meten en handhaven van de PFAS-regelgeving.
Onmogelijke regelgeving
Als de Staatssecretaris niet komt met een werkbare norm, zal de komende maanden al het grondwerk nog verder stilvallen en zullen nog meer bedrijven in de problemen komen. “Met alle grond die niet meer toegepast kan worden, kan het 11 hectare grote Malieveld in Den Haag met maar liefst 75 meter worden opgehoogd. Er ontstaat dan een ‘Malieberg’ die net zo hoog is als de hoogbouw van verschillende ministeries in Den Haag. Dit laat zien hoe onmogelijk de regels zijn waarmee ondernemers zijn opgezadeld”, benadrukt Zijlstra.
Datum: 9 oktober 2019
Laatst bijgewerkt: 20 februari 2020
Door: Gerben Zijlstra
De cumelasector maakt zich grote zorgen over de toekomst, blijkt uit een enquête van brancheorganisatie Cumela. De bedrijven in de groen-, grond- en infrasector schatten dit jaar ruim 100 miljoen omzet mis te lopen en voor het eind van dit jaar 6000 mensen te moeten ontslaan. Dit gebeurt naar aanleiding van het Tijdelijk handelingskader PFAS van Staatssecretaris Stientje van Veldhoven, waardoor het grondtransport volledig is stilgevallen. Cumela luidt de noodklok: waar moeten we met onze grond én mensen naartoe?!
