In de enquête onder 200 leden geeft zeventig procent van de bedrijven aan dat ze grote tot zeer grote gevolgen ondervinden van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Zelfs 95 procent geeft aan last te hebben van forse prijsstijgingen en vertraagde levering van machines, onderdelen en componenten. Het maakt dat ook bijna 70 procent van de bedrijven een omzetdaling verwacht aldus directeur Gerard Heering van brancheorganisatie Fedecom. “Dat is natuurlijk ook een korte termijn effect want nu daalt de omzet doordat leveringen opschuiven, maar dat komt later in het jaar natuurlijk wel terug.”
Tussentijdse prijsstijgingen
Een groter probleem waar de bedrijven mee worstelen zijn de tussentijdse prijsstijgingen. Vooral door de lange levertijden ontstaan hier problemen. Fabrikanten voeren eenzijdig prijsverhogingen door die de dealer weer aan de klant moet zien te verkopen blijkt uit de enquete. Heerink vindt dat feitelijk iedereen uit de keten een deel van de prijsstijgingen voor zijn rekening moet nemen. “Aan de cijfers uit onze branche zien we dat het in elk geval bij de mechanisatiebedrijven gebeurt, want bij hen dalen al twee kwartalen de marges.”
Voor veel mechanisatie- en dealerbedrijven is het een lastige situatie, omdat zij niet alleen met afnemers moeten overleggen over hogere prijzen, maar ook over te late levering. Door de verstoring van veel toeleveringsketens hebben fabrikanten namelijk grote problemen om machines op tijd te kunnen leveren. Heering ziet wel dat fabrikanten zich in allerlei bochten wringen om tijdig en tegen verantwoorde prijzen te leveren, maar dat ze momenteel maar beperkt zekerheid kunnen bieden. “Dat maakt het nu ook in de verkoop lastig, want behalve onzekerheid over de leveringstermijn is er ook onzekerheid over de prijs. We zien dat er nu allerlei afspraken worden gemaakt met daarin toeslagen voor mogelijke prijsstijgingen. Maar dat kan ook lijden tot uitstelgedrag. Daarom zoeken we naar vormen waarbij de risico’s worden gedeeld tussen fabrikant, leverancier en afnemer. In deze markt zou ieder een deel van de prijsstijgingen en effecten van vertragingen moeten opvangen.”
Heering stelt vast dat het geen prettige periode is. “Er is geen paniek of pessimisme, want de vooruitzichten zijn niet slecht, maar het is vooral de onzekerheid die het lastig maakt.” Helaas lijkt dat ook nog even voort te duren weet hij. “Marktexperts verwachten dat de verstoring van prijzen, logistiek en leveringen nog wel tot in 2023 zullen voortduren. Goed overleg tussen de partijen zal dus noodzakelijk blijven.”
