Het blijft ongelooflijk dat zo’n klein beestje als een teek zulke grote gevolgen kan hebben. Je hebt vast al eens gehoord van de ziekte van Lyme. Deze ziekte kan bovengenoemde klachten geven. Ook Tekenencefalitis (TBE), oftewel hersen(vlies)ontsteking, kan een van de ziektes zijn die je kunt krijgen wanneer je door een besmette teek bent gebeten. Een heel klein percentage van de gebeten personen overlijdt er zelfs aan. Redenen genoeg dus om een tekenbeet te voorkomen. Wanneer je actief bent in de agrarische of in de groensector is het belangrijk om je medewerkers bewust te maken van teken. Maar ook in de vrije tijd is het, na een bezoek aan vooral bossen en duinen, belangrijk om op teken te controleren.
Hoe herken je een teek?
Een teek is klein, plat en spinachtig. Veel mensen denken dat teken uit bomen op mensen terechtkomen, maar ze komen van onderen en liften mee met passerende mensen of dieren, zoals egels, muizen, vogels en reeën. Een teek bijt zich vast in de huid van mensen, met name in knieholtes, oksels, liezen, de bilspleet en randen van het ondergoed, in de nek rond de haargrens en achter de oren. Een teek die zich net heeft vastgebeten, is niet groter dan 3 millimeter. Doordat hij zich volzuigt, groeit hij en wordt hij beter zichtbaar. Het is belangrijk om een teek zo snel mogelijk te verwijderen!
Controle is belangrijk
Zijn medewerkers een tijd buiten geweest, laat ze zichzelf dan nog dezelfde dag controleren op de gebieden die we hierboven hebben beschreven. Zorg voor goed licht en goed zicht, want zoals gezegd, is de teek maximaal drie millimeter, zo groot als een maanzaadje. Teken kunnen ook in kleding zitten. Door kleding minimaal 30 minuten op 60⁰C te wassen of in de droger te stoppen, gaan teken dood. Goed om te weten: teken zijn vaak niet alleen. Heeft iemand een teek gevonden, kijk dan ook verder. Stigas heeft een poster ontwikkeld met informatie over een handige tekencontrole.
Verwijder teken
Het is belangrijk om een teek die vastzit op de huid goed te verwijderen, bij voorkeur met een pincet, een speciale tekentang of een tekenkaart. Gebruik geen middelen als alcohol, jodium of olie. Pak de teek dicht bij de huid beet, trek langzaam en ontsmet de huid na verwijdering van de teek. Houd de huid tot drie maanden na de tekenbeet in de gaten. Ontstaat er een rode ring, een (grote) vlek of klachten die kunnen duiden op de ziekte van Lyme, waarschuw dan de huisarts.
Hoe groot is de kans op een besmetting?
De kans dat iemand door een besmette teek wordt gebeten, is relatief klein. Gemiddeld draagt zo’n 15 tot 20% van de teken de ziekte van Lyme bij zich. Eén op de 1000 teken draagt tekenencefalitis bij zich. Tegen dit virus bestaat een vaccin. Je kunt je werknemers tegen betaling bij de GGD laten vaccineren. Helaas bestaat er geen vaccin dat de ziekte van Lyme kan voorkomen.
Wijs medewerkers op de risico’s
Stel een risico-inventarisatie en -evaluatie op en geef je medewerkers voorlichting over teken en de gebieden waar ze voorkomen. Maak een plan van aanpak en deel dat met je medewerkers. In dit plan kan bijvoorbeeld staan dat medewerkers niet door dichte begroeiing en struikgewas moeten lopen als dat niet nodig is. Ook kun je erin opnemen dat dieren en kadavers belangrijke tekendragers kunnen zijn. Lopen jouw medewerkers door hun werk meer kans op een tekenbeet, dan is het verstandig om huidbedekkende kleding te dragen en de sokken over de broek te doen. Er bestaat ook speciale kleding, die is behandeld met permethrin. Deze kleding beschermt driemaal beter dan onbehandelde kleding.
In actie tegen tekenbeten
Kortom, werk je in de agrarische of groensector en lopen jouw medewerkers kans op een tekenbeet, maak daar dan beleid op en stel je team daarvan op de hoogte. Een beet van een teek kun je melden op www.tekenradar.nl. Deze website brengt in kaart waar de grootste kans is om te worden gebeten door een teek. Bovendien bevat de website veel informatie over tekenbeten. Wees dus voorbereid en alert en voorkom nare ziektes door tekenbeten.