natuur de weiden onderhoud

Analyse: Remkes adviseert, minister gaat eigen weg

Datum: 12 juni 2020
Laatst bijgewerkt: 12 juni 2020
Door: Herma van den Pol
De reacties op het rapport van de commissie Remkes waren sterk wisselend, Van bijna juichend bij Bouwend Nederland tot zeer kritisch bij LTO en Cumela. Waar sommige rekenen op de invoering van drempelwaarden en snelle invoering blijft minister Schouten afwachtend. Zij houdt het voorlopig bij haar nieuwe stikstofwet.

Hoe kom je erachter of de adviezen van de commissie Remkes een top of een flop zijn? Heel simpel, zo blijkt uit de reacties van Cumela, LTO Nederland, VNO-NCW en MKB-Nederland, je kijkt naar het effect van de adviezen op het uitgeven van vergunningen. Dat is nog niet heel eenvoudig, want het gaat hier uiteindelijk om een advies. Wat de politiek daarmee gaat doen is onbekend zeker nu er al een voorstel voor een nieuwe stikstofwet ligt. Een andere belangrijke hiaat in de adviezen van de commissie blijkt het ontbreken van effecten van voorgestelde maatregelen, doordat de kennis hierover er vaak simpelweg nog niet is. Daardoor blijft het zeer onzeker of alle geschetste oplossingen het gewenste effect gaan hebben.

Gat in de lucht
Als er dan toch iets over het rapport gezegd moet worden grijpen de branches terug op de drempelwaarde. Fries Heinis, algemeen directeur Bouwend Nederland, sprong alvast een gat in de lucht omdat deze er gaat komen. Letterlijk schrijft de commissie in het advies dat wanneer de bouw juridisch vastlegt de emissies van bouwprojecten in een periode van tien jaar 80 procent te verminderen er voldoende ruimte ontstaat voor "invoering van een goed onderbouwde drempelwaarde voor tijdelijke emissies."

Vervolgens zegt Heinis: "Wij zijn al langere tijd bezig met de emissievrije bouw. Toch hoop ik dat de politiek zich niet blind staart op de uitstoot van de bouw. Ruim 40 procent van de stikstof komt van de agrarische sector en slechts 0,6 procent van de bouw. We dragen graag ons steentje bij, maar het draagt maar voor een beperkt deel bij aan het terugdringen van stikstof. Daarom is juist nu de erkenning van Remkes zo fijn.”  Maar hoe ook de gww-bedrijven aan het werk kunnen blijven blijkt niet uit zijn reactie.            

Niet langer wachten
Ook VNO-NCW en MKB-Nederland zijn lovend over de mogelijke invoering van een drempelwaarde omdat die bouw vlot kan trekken. "Dit moet na een meer dan een jaar stilstand dan ook op korte termijn worden ingevoerd." Meteen daarna laten ze echter ook merken een kleine terughoudendheid te hebben. "Tot nu toe werd dit namelijk steeds afgehouden vanuit Den Haag. Gaat het nu wel lukken en vooral hoe snel? De bouw heeft al ruim een jaar gewacht en veel langer wordt echt problematisch en dan versterken we de crisis in plaats van dat we er ons uit kunnen investeren, zoals ook het kabinet wil", aldus Hans de Boer van VNO-NCW.

Bij LTO Nederland en Cumela zijn ze er minder van overtuigd dat de adviezen het verlenen van vergunningen weer op gang gaat brengen. Waarbij Cumela stelt dat salderen en een drempelwaarde te snel van de hand gewezen zijn. "Feitelijk is die drempelwaarde voor de bouw al verwerkt in de noodwet en voegt het advies daar niets aan toe."

Cumela is ook nog eens van mening dat alleen de depositie verminderen de kwaliteit van de natuurgebieden niet gaat helpen. Actieve herstelwerkzaamheden zijn dan veel effectiever. Bij LTO willen ze dat het principe 'Niet alles kan overal" ook toegepast gaat worden op de vastgelegde natuurgebieden en de vastgestelde natuurwaardes. "Nederland is als klein, dichtbevolkt en bedrijvig land met de vele onhaalbare kritische depositiewaarden in die gebieden een doodlopende tunnel in gelopen. De fundamentele vraag moet dus beantwoord worden: gaat het nastreven van onmogelijke doelstellingen van Europees verankerde aanwijzingsbesluiten van zulke gebieden, nu zo’n twee decennia geleden, voor al het andere? Of willen we in Nederland een realistische balans tussen wonen, werken, landbouw en natuur en zijn we bereid daar op de juiste manier in te investeren?” aldus Trienke Elshof, portefeuillehouder Ondernemen in een Gezonde Omgeving bij LTO Nederland.

Waarom zijn de natuur- en milieuorganisaties dan zo blij met de adviezen van de commissie? Zij vinden dat de adviezen laten zien dat het anders moet en het kabinet meer moet gaan doen. Inhoudelijk zeggen Natuurmonumenten en LandschappenNL dat het rapport uitzicht biedt op daadwerkelijk natuurherstel. Welke economische effecten dat heeft lijkt hen niet uit te maken.        

Rustig afwachten
Ondertussen blijft landbouwminister Schouten van LNV stil en doet ze niet meer dan het rapport in ontvangst nemen en wacht ze rustig het oordeel van de Raad van State af over de ingediende stikstofwet. Om als dat positief is, die eerst maar in te voeren inclusief de daarin geformuleerde doelen. Krijgt ze die door de Kamer, dan is er een mooie eerste stap gezet, zo lijk de huidige redenering van de minister. De adviezen van de commissie Remkes blijven dan waarschijnlijk in de la tot de nieuwe kabinetsformatie na de verkiezingen van volgend jaar. De politieke situatie dan gaat bepalen in hoeverre de adviezen van Remkes dan nog tot uitvoering worden gebracht. Nu eerst maar hopen dat er gewoon weer vergunningen worden verleend.