Reactie op Remkes: Cumela bezorgd over werkgelegenheid

Cumela, de brancheorganisatie voor bedrijven in groen, grond en infra, vindt de voorstellen die Remkes presenteerde als oplossing voor het stikstofprobleem volstrekt ontoereikend om uit de ontstane impasse te komen, die ontstond door het afschieten van het Programma Aanpak Stikstof (PAS). “Met de voorgestelde maatregelen gaat het nog maanden duren voor er weer voldoende werk aanbesteed of in uitvoering genomen kan worden. Veel instanties hebben veel te weinig menskracht om snel alle vergunningen opnieuw te beoordelen. Het kabinet moet daarom zorgen dat projecten die tot weinig emissie leiden en niet in de buurt van Natura 2000-gebieden liggen, snel weer worden vrijgegeven.”

Milieuzone voor Natura 2000-gebieden
De brancheorganisatie is blij dat de commissie oproept om versneld herstelwerkzaamheden in Natura 2000-gebieden uit te voeren. “Dat kan onze bedrijven die nu stil dreigen te vallen, redden. Als organisatie hebben we daarbij aan de Commissie Remkes voorgesteld voor deze gebieden een milieuzone in te voeren. Dat wil zeggen dat we de overheid vragen om geld beschikbaar te stellen om daar alleen met machines te werken die voldoen aan de Stage IV- of V-norm die de maximale uitstoot van NOx en roetdeeltjes bepaalt. Deze nieuwe motoren stoten 90 procent minder stikstof uit dan de oudere machines. Op die manier werken we met de laagst mogelijke emissies in deze gebieden”, legt Wijnia uit. “Maar dan moet de overheid wel geld beschikbaar stellen om deze machines versneld af te schrijven.”

Stilvallen van bedrijven voorkomen
Als de overheid niet snel met maatregelen komt, gaan de bedrijven die actief zijn in het grondverzet en het infrastructurele werk de komende maanden massaal stilvallen. “Veel bedrijven zijn nu nog aan het werk in lopende projecten, maar zodra die klaar zijn, is de orderportefeuille grotendeels leeg”, stelt Wijnia. “Daarbij speelt ook nog de PFAS-problematiek, waardoor al het grondverzetwerk onder druk staat, zelfs bij het herstel van Natura 2000-gebieden.” Als het kabinet geen aanvullende maatregelen neemt, komen daardoor veel werknemers thuis te zitten en rest ondernemers niets anders dan ontslag aanvragen. Wil de overheid dit drama voorkomen, dan zal zij óf bedrijven moeten compenseren óf zorgen dat het werk snel weer op gang komt.”

Sanering kan ontslagen tot gevolg hebben
Wijnia voorspelt dat de voorgestelde sanering van veehouderijbedrijven rond Natura 2000-gebieden ook een negatief effect gaat hebben voor de ondernemers die actief zijn in het agrarisch loonwerk en de mestdistributie. “Als de aangekondigde krimp van de veestapel werkelijkheid wordt, raken de ondernemers rond deze gebieden veel werk kwijt. Niet alleen in het uitrijden en vervoer van mest, maar ook door het verdwijnen van boeren waardoor er veel minder werk op de bedrijven overblijft. In het verleden konden bedrijven dat compenseren door meer werk in het grondverzet uit te voeren, maar ook die mogelijkheid valt nu weg. Veel bedrijven zullen daardoor moeten inkrimpen en personeel ontslaan. Het gevolg is waarschijnlijk ook dat het overblijvende werk nog meer seizoensmatig van karakter wordt en er veel meer een beroep gedaan gaat worden op zzp’ers. Terwijl er juist de afgelopen jaren sprake was van een groeiend bestand vaste werknemers.”

Kijken naar systeem
Cumela is blij dat de Commissie Remkes aankondigt in de tweede fase ook naar het systeem te kijken waarop het beleid is gebaseerd. “Nederland heeft gekozen voor een technisch model waarbij de uitstoot in de Rotterdamse Haven nog effect kan hebben op een gebied in Drenthe. Maar dan praten we wel over tienden van procenten. Dat zijn waarden die veel kleiner zijn dan de onzekerheden die in het model zitten. Dat is schijnnauwkeurigheid die wel de hele economie stillegt. Wij vinden daarom dat we niet moeten werken met modellen, maar gewoon meten wat de werkelijke depositie is en daarop het beleid baseren. Daarom vinden we dat we niet alleen naar robuustere natuurgebieden moeten, maar ook naar een robuuster beleid. Als het kabinet geen maatregelen neemt, raken we in een diepe crisis die alle sectoren van de economie gaat raken.”