vanggewas

Vanggewas-tool nieuwe hulp voor keus in maïs

Datum: 17 mei 2019
Laatst bijgewerkt: 21 februari 2020
Door: Maurice Steinbusch
Wel of geen vanggewas zaaien? Wat zijn de aandachtspunten bij het maken van de keuze om een vanggewas te zaaien? Vragen die opduiken nu je op zand- en lössgrond voor het eerst verplicht na de teelt van maïs, op 1 oktober, een vanggewas moet zaaien. Met behulp van de opgedane kennis uit Grondig Boeren met Mais en de PPS Ruwvoer en Bodem konden zij een vanggewas-tool ontwikkelen die antwoord gaat geven op deze vragen.

Met de vanggewas-tool kun je relatief eenvoudig een advies samenstellen. Om dat te kunnen doen vraagt de tool: wanneer je de mais zaait, welk ras je gaat zaaien en nog twee perceeleigenschappen.  Aan de hand van die informatie geeft de tool een advies over het vanggewas. Ook geeft de tool je een aantal aandachtspunten waar je rekening mee moet houden.

De tool is nog heel nieuw en daarom roept Grondig Boeren met Mais ondernemers op om de tool te gebruiken en de ervaringen te delen. Hier kun je eventuele suggesties voor deze tool doorgeven.

Detaildemo 2018
De tool is samengesteld aan de hand van de ervaringen die zijn opgedaan in de proeven, waaronder de Detaildemo onkruidbestrijding 2018. Op demonstratiestroken op proefbedrijf Kooienburg zijn weer verschillende onkruidbestrijdingstactieken toegepast. De volgende objecten hebben we met elkaar vergeleken:  

  1. Mechanisch: eggen voor opkomst, schoffelen in het tweebladstadium en nogmaals schoffelen bij grasonderzaai
  2. Mechanisch en chemisch: eggen voor opkomst, schoffelen in het tweebladstadium en Laudis 0.5 L/ha + Gardo gold 0.5 L/ha
  3. Gangbaar: bodemherbicide Frontier 1 L/ha en contactherbicide Milagro 0,75 L/ha, Calaris 1,5 L/ha
  4. Geen bodemherbicide, wel contactherbicide: Milagro 0,75 L/ha, Calaris 1,5 L/ha
  5. Geen bodemherbicide, wel contactherbicide: lage dosering in tweebladstadium (Milagro 0,3 L/ha; Calaris 0,3L/ha), tweede bespuiting lage dosering in vierbladstadium (Laudis 0,5 L/ha; Gardo Gold 0,5 L/ha)
  6. Bodemherbicide: voor opkomst Merlin 80 g/ha; Frontier 0.8 L/ha, eventuele bespuiting lage dosering in tweebladstadium Milagro 0,4 L/ha; Calaris 0,5 L/ha; Kart 0.5 L/ha
  7. Bodemherbiciden: voor opkomst Merlin 100 g/ha, evt. 2e bespuiting lage dosering in tweebladstadium Milagro 0,4 L/ha; Calaris 0,5 L/ha; Kart 0.5 L/ha
  8. Geen bodemherbicide, wel contactherbicide Laudis twee L/ha; Milagro 0,75 L/ha

In alle objecten is zowel Italiaans raaigras als rietzwenk ondergezaaid. 

 

https://gallery.mailchimp.com/ea4a9ea3bd9b9a5e803ffbcd3/images/98758d4d-019b-453c-8191-89b29c70d747.jpg
Eerste foto: object B met rietzwenk
https://gallery.mailchimp.com/ea4a9ea3bd9b9a5e803ffbcd3/images/8a1bbb99-6bf5-484b-879c-8c7c80bbf0e4.jpg

Tweede foto object B met Italiaans raaigras

Resultaten van de demonstratiestroken
De mechanische onkruidbestrijding was in de demo ontoereikend qua onkruidbestrijding. Bij een beoordeling op 10 augustus vertoonde object drie de minste grassen. Later liep een deel van het zaad nog wel uit en ontwikkelde zich vertraagd. Onderling tussen de objecten vier tot en met acht waren geen duidelijke visuele verschillen qua slaging van de onderzaai. Over het algemeen vonden de onderzoekers dat de grassen van object twee beter waren ontwikkeld.

Mechanische onkruidbestrijding 
De chemische onkruidbestrijding kun je deels vervangen door een mechanische. De afgelopen jaren heeft Grondig Boeren met Mais positieve ervaringen opgedaan met eggen voor opkomst. Wanneer je onder de juiste omstandigheden egt (bij voorkeur bij droog en wat warmer weer) kun je klein en kiemend onkruid goed bestrijden. Het is erg belangrijk dat je ondiep egt en dat je het zaad dieper zaait dan de werkingsdiepte van de eg. De aanbevolen zaaidiepte van de mais is zes cm en deegtanden moet je op een diepte van twee cm afstellen. Vlak na opkomst tot en met tweebladstadium is maïs erg gevoelig voor beschadiging en is eggen riskant.
Na het tweebladstadium heeft een mechanische onkruidbestrijding door middel van schoffelen gecombineerd met vinger- en torsiewieders of aanaardend schoffelen het beste effect.
Uit de demonstraties komt naar voren dat onderzaai in maïs gecombineerd met een schoffelbewerking een goed ‘onkruidbestrijdend’ effect heeft. Schoffelen bij onderzaai heeft ook een direct positief effect op de mais, omdat de grond los wordt gemaakt, waardoor lucht gemakkelijker de grond in kan en de grond ook wat sneller opwarmt.

Chemische onkruidbestrijding
Al meerdere jaren zijn er binnen Grondig Boeren met Mais demonstraties, waarin de deelnemers verschillende onkruidbestrijdingsstrategieën vergelijken, eventueel in combinatie met onderzaai van een vanggewas.

Mais is soms gevoelig voor herbiciden. Het toepassen van chemische gewasbeschermingsmiddelen kan daardoor verlies van opbrengst geven. Het is daarom belangrijk om altijd te kijken hoe de mais erbij staat, wat voor onkruid er staat en hoe groot het is, voordat je een keuze maakt voor bepaalde middelen en doseringen. Een volle dosering op een kwetsbaar moment kan resulteren in minder opbrengst. 
Een LDS systeem (2 maal 1/3 dosering) bleek in de afgelopen jaren in de demo's ook afdoende om het onkruid te bestrijden. En de negatieve effecten hiervan op de mais zelf zijn vele malen minder tot nihil. 
Een combinatie van mechanische en chemische bestrijding kan heel goed werken. Wanneer je succesvol egt, zijn de kiemende onkruiden vervolgens allemaal ongeveer even groot en heb je vaak nog maar 1 LDS bespuiting nodig.

Houd rekening met onderzaai
Bij de keus voor onderzaaien, is het verstandig om de bodemherbiciden achterwege te laten. Dit omdat die middelen een zeer negatief effect hebben op de ontwikkeling van het vanggewas. Bij percelen met probleemonkruiden, zoals gladvingergras, raadt Grondig Boeren met Mais het af om te kiezen voor onderzaai. Zo blijft het mogelijk om een goede onkruidbestrijding uit te voeren.  
Uit alles blijkt dat de keus voor een vanggewas en de juiste tactiek van gewasbescherming maatwerk is. De vanggewas-tool kan je daardoor goed ondersteunen bij het nemen van de beste beslissing.

Tekst: PPO